Milo Rau ensceneert samen met het acteurskoppel An Miller en Filip Peeters plus hun twee dochters en hun twee hondjes een waargebeurd familiedrama. Zelden raakte theater over gezinsgeluk zo diep, ook al is het een allesbehalve perfect geslaagde voorstelling.
Huilend verlieten we het theater.
Over deze openingszin heb ik getwijfeld, maar het is de eerlijkste en dus de enige juist. Familie, over een gezin dat collectief uit het leven stapt, hakt er zwaar in. Het is niet enkel het expliciete slotbeeld waarin de vier gezinsleden zich ophangen dat je treft als een mokerslag. Het is vooral de volledige weg ernaartoe, secuur geplaveid met gezinsgeluk, flauwe grapjes, en bloedmooie muziek van Bch en Cohen die je week maakt.
Dat het gezin wordt gespeeld door een échte familie – Filip Peeters, An Miller en hun dochters Leonce en Louisa – is maar een van de dingen die van Familie een complex weefwerkje van feiten en fictie. Dat is een handelsmerk van regisseur Milo Rau. Hoeven we die ‘vrolijke frans’ nog voor te stellen? Sinds hij NTGent leidt, is het Gentse stadstheater amper uit de media weg te slaan. Denk aan de hetze die Lam Gods , met die vrijscène voor de neus van kindacteurs, vorig jaar veroorzaakte. Ook vóór hij in het NTGent belandde, maakte Rau de tongen al los met onder meer Five Easy Pieces,zijn indringende productie over de affaire-Dutroux, enLa Reprise, over de eerste homofobe moord in België.
In Familie verweeft Rau het verhaal van de familie Demeester, die in 2007 zonder enige duidelijke reden uit het leven stapte, zorgvuldig met wat er leeft in de familie van de succesvolle acteurs Filip Peeters en An Miller én wat er leeft in het gezin waarin Rau de rol van vader en echtgenoot vervult. Hij bundelt alles in één avond, die waarop het gezin samen uit het leven stapt. Vooraf hebben ze rustig gegeten, familiefilmpjes gekeken, gestudeerd en met de honden geknuffeld. Stil geleefd, kortom.
Het voltrekt zich allemaal in een nagebouwd interieur van een bungalow waar een reusachtig scherm boven hangt. Daarop zien we de film die cameraman Moritz von Dungern, cirkelend rond de bungalow, live aan het draaien is. Nog eens typisch Rau, die niets liever doet dan theater en cinema verenigen.
Het decor is niet mooi, het spel is ongelijk en de wisselwerking tussen spelers en camera is perfect maar niet vernieuwend.
De familieleden worden eerst voorgesteld door een voice-over. Elk gezinslid vertelt over zijn of haar passies, verlangens en (verloren) dromen. Het is een luchtig maar stroef begin. Pas wanneer de oudste dochter Louisa Peeters – met haar hondje koesterend op de arm – uit het decor stapt en vooraan op het toneel aan een smeedijzeren terrastafel plaatsneemt, schakelt Rau een versnelling hoger. Zij vertelt schijnbaar onbewogen over hoe ze urenlang over het leven praatten tijdens de repetities en hoe het onderwerp ‘zelfmoord’ in haar leven kwam. Rau toont hier zijn meesterschap als journalist, regisseur en vader. Hij weet een frêle tienermeisje zodanig te regisseren dat ze in alle rust over de grens tussen hoop en wanhoop vertelt.
Dit is het moment waarop het stuk voor het eerst echt raakt. Je beseft ineens dat een moeilijke periode uit het leven van het gezin Peeters-Miller een van de redenen is waarom dit gezin de uitdaging aanging om dit stuk te maken. Het maken ervan deed hen praten. Dezelfde drijfveer die van de vader van Greta Thunberg een veganist maakte, duwde Miller het podium up: ‘Omdat ik zie dat het mijn dochter helpt.’
Het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie verklaarde net na de première aan VRT dat dit stuk een mogelijke trigger is voor mensen die kampen met suïcidale neigingen. Nochtans wil Rau met zijn enscenering precies het omgekeerde bereiken: hij toont het grote (ver)zwijgen en wil aanzetten tot praten over de (schuld)gevoelens die aan de basis kunnen liggen van een wanhoopsdaad.
Toch rijden Rau en co geen vlekkeloos parcours. Het decor van Familie is niet mooi, het spel is ongelijk. Louisa Peeters verbluft het meest, een houterige vechtscène tussen moeder en dochters is dan weer nogal ongeloofwaardig. Het verhaalverloop is geen verrassing en de wisselwerking tussen spelers en camera is perfect maar niet vernieuwend. Maar hoe Rau die vier mensen en twee hondjes dit verhaal laat brengen, sereen en met een vonk veerkracht die ze pas tijdens het ontvangen van het applaus tonen, treft je midscheeps. Het gezin Peeters-Miller speelt dit drama om echte drama’s te voorkomen. Dat engagement vinden wij om van te huilen zo schoon.
Familie van NTGent reist tot 22 mei 2021 door Europa. Alle info: www.ntgent.be
Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be.
video1.0Vimeohttps://vimeo.com/Familie – Milo Rau – TrailerNTGenthttps://vimeo.com/ntgent0business
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier