De tussenstand: dit zijn de 10 beste voorstellingen van 2025 tot nu toe

Opblaaswolven, drumstellen, branddekens, dure handtassen en de coolste sneeuwwitte knielaarzen ooit – tien voorstellingen die niet alleen stuk voor stuk de moeite zijn, maar deze zomer én daarna nog te zien zijn. Applaus!

10. Boze Geesten (Theater Arsenaal en Lazarus)

De mannen van Lazarus zijn krakken in het vertimmeren van Dostojevski-klassiekers. Ook hun bewerking van Boze Geesten is zinderend, geestig en urgent toneel over een generatieclash in een dorp. Extra reden tot glunderen: debutante Anne De Graeve. Want zij erfde duidelijk de speelse genen van vader Koen De Graeve en moeder Ariane Van Vliet. Een wervelwind op de scène, én op het drumstel.

9. Schemerland (Kopergietery)

Negen (pleeg)kinderen in een stuk over pleegzorg. Gelukkig wordt er nooit gehengeld naar medelijden of geleurd met persoonlijke verhalen. De negen dollen met verkleedkleren, knuffelolifanten, wafels en versleten gordijnen. Niet alleen een ontwapenend, oprecht portret  van hoe heftig het bestaan voor een pleegkind is, maar ook een steengoed.

8. Live vanuit de Wetstraat (Bert Gabriëls)

Bert Gabriëls was een van de weinige komieken die dit voorjaar in première ging (de meesten serveren pas in 2026 verse moppen). Zijn ervaring als jurist – onder meer op het kabinet van ex-staatssecretaris Nicole De Moor – mixte hij met zijn talent als grappenmaker. Dat resulteert in een vermakelijke, herkenbare en vlijmscherpe analyse van de Belgische politiek.

7. Howl Baby Howl (Ika Schwander en Judith Engelen)

Judith Engelen is actrice en psychologe. Ika Schwander is beeldend kunstenares en performer. Samen interviewden ze kinderen met de zogeheten KOPP- en KOAP-labels. KOPP en KOAP staan respectievelijk voor ‘Kinderen van Ouders met Psychische Problemen’ en ‘Kinderen van Ouders met een Afhankelijkheidsprobleem’. Die interviews verwerkten ze tot dit prachtstuk waarin elke scène even pakkend als visueel verrassend is.

6. Arme Tante Danni (Janne Desmet & MarthaTentatief)

‘Moet er nog iemand pipi doen want we gaan toch efkes bezig zijn?’ vraagt Desmet aan het begin van de voorstelling. Er wordt gegniffeld. Maar bijna drie uur later begrijpt iedereen dat die openingsvraag geen grapje was. Wat een trip. Alsof je drie uur bij Desmet in haar mooi gerenoveerde woonkamer zit en je thee koud laat worden omdat je alleen maar kan en wil luisteren naar dat schone, tere hart op die immer ratelende tong.

5. My Body as a Commodity (Anne-Laure Vandeputte)

Aan Knack Focus vertelde Anne-Laure Vandeputte dat ze zot is van frontzangers die je tijdens een concert het gevoel geven dat ze enkel voor en over jou zingen. In het briljante en stomende My Body as a Commodity – waarin ze de kracht en kwetsbaarheid van een vrouwenlichaam in felle spots plaatst – doet ze exact dat. En ze doet het in de mooiste, sneeuwwitte knielaarzen, geflankeerd door muzikant Andrew Van Ostade en met lyrics die lang blijven nazinderen.

4. Mystica (MOVEDBYMATTER & Muziektheater Transparant)

Regisseur Kasper Vandenberghe en performer/muzikant Timo Tembuyser jagen drie koorzangers en drie haarhangers in een kleine piste, omgeven door een houten tribune waar de toeschouwers gezellig dicht bij elkaar zitten. Tollend aan hun lokken zingen de performers woorden die refereren aan mystieke vrouwen. Daardoor is het spectaculaire ‘haarhangen’ hier veel meer dan zomaar een kunstje. Het maakt van Mystica een onvergetelijke, betoverende belevenis.

3. De Sitcom (De Hoe)

Men neme een paar losse deuren als decorstukken, een paar prettig gestoorde, ervaren rotten – denk Peter van den Eede of Natali Broods –, wat wilde veulens en een krankzinnig goed scenario. Dat script vertelt over een bende acteurs die het tweede seizoen van hun sitcom – gebaseerd op hun eigen kolkende levens vol kinderen, verzopen verlangens en dure handtassen – repeteren en spelen. Extraatje: die acteurs uit het script dragen dezelfde namen als de spelers die hen vertolken. Je zit erbij en kijkt er verbouwereerd en geamuseerd naar. Samen met een kostelijk goed spelende Matteo Simoni.

2. No Yogurt for the Dead – Histoires du Théâtre VI (NTGent)

De Portugese Tiago Rodrigues wilde een eerbetoon aan zijn overleden vader maken. Uitgangspunt: een notitieschriftje waarin zijn vader op zijn ziekenhuisbed schreef, tijdens de laatste dagen van zijn leven. Dit klinkt nogal tragisch en weinig origineel. Maar Rodrigues maakt met drie actrices en een muzikant een betoverend mooie, grappige, verrassende voorstelling over rouwen. Secuur overgoten met een exquise saus van live gezongen fado.

1. Intolleranza 1960 (Opera Ballet Vlaanderen)

Deze opera is een ‘once in a lifetime’-ervaring. Omdat je tussen de indrukwekkend zingende koorzangers en solisten op de scène moet staan. En omdat zij je aankijken en aanraken terwijl ze slachtoffers van wereld-, natuur- en oorlogsrampen vertolken. Omdat je met hen meespeelt en, onder meer, liggend op de vloer onder een branddekentje samen het moment na een kernramp beleeft. En omdat je nooit nog als toeschouwer zo intens deel van een opera zal zijn.