Rebel Garden van Musea Brugge zou dé expo van 2024 worden, met een impact op de hele stad en een nationale campagne. Als het college van burgemeester en schepenen niet had ingegrepen.
Musea Brugge verenigt dertien Brugse museumlocaties, waaronder het Groeningemuseum, het Gruuthusemuseum en het Sint-Janshospitaal. In 2022 duidt de Vlaamse overheid de organisatie aan als Vlaamse cultureel-erfgoedinstelling om beleving, duurzaamheid en diversiteit te stimuleren en om de internationale uitstraling te vergroten. Musea Brugge heeft als erfgoedinstelling een voorbeeldfunctie voor het culturele veld. De instelling werkt op basis van een beleidsplan dat wordt goedgekeurd door de Vlaamse overheid en Stad Brugge.
In tegenstelling tot de andere erfgoedinstellingen M HKA en KMSKA wordt Musea Brugge niet geleid door een algemeen directeur maar door een directieteam. Ieder teamlid is ambtenaar, en zo is burgemeester Dirk De fauw (CD&V) hun overste. Een dergelijk organigram vergroot het risico op ongeoorloofde politieke interventies.
Dat gebeurt in het voorjaar van 2024 bij Rebel Garden. De expo bevraagt met meer dan 50 kunstenaars de impact van de mens op de natuur. Er wordt ook samengewerkt met onder meer studenten van Howest en de activistische groepering Extinction Rebellion (een van de leden had zich in 2022 nog vastgekleefd aan het pronkstuk van Musea Brugge: Van Eycks Madonna met kanunnik Joris Van der Paele). Er komt meteen kritiek uit extreemrechtse hoek. In stilte annuleert Musea Brugge zowat het hele publieksprogramma met workshops, performances, ‘guerrillatuintjes’ in de stad en een ‘Oogstfeest’. Ook opmerkelijk: de afspraken met mediapartner VRT over de reclamecampagne worden afgezegd.
Tijdens een lijsttrekkersdebat, georganiseerd door Krant van West-Vlaanderen in september 2024, vertelt De fauw: ‘De Musea gingen over de schreef. Geef ons een zak geld en laat ons doen, dachten ze. (…) We hebben moeten ingrijpen.’
In een reactie aan Knack Focus (volledige reactie onderaan dit artikel te lezen) schrijft het kabinet van burgemeester De fauw: ‘De medewerkers van Musea Brugge zijn inderdaad stadsmedewerkers. Zij krijgen alle vrijheid om tentoonstellingen te ontwikkelen. Elke vrijheid heeft echter grenzen. Wij kunnen en konden als stadsbestuur niet akkoord gaan met een samenwerking met Extinction Rebellion. Dat is een organisatie waarvan een van de leden zich vastkleefde aan een schilderij van Jan Van Eyck. Daar ligt dus heel helder een grens voor ons: wie moedwillig politieke actie wil voeren ten koste van werelderfgoed is in onze musea niet welkom. Ook niet in het kader van een tentoonstelling. Op dat moment hebben wij ingegrepen. Principieel en vastberaden. Je raakt niet aan werelderfgoed. Punt. (…) Met acties op de reien en in de binnenstad zou bovendien het normale toeristische verkeer gehinderd worden. (…)
‘Wij hebben ingegrepen met het schepencollege en niet de burgemeester in persoon. Dit werd met de directie van de Musea Brugge uitvoerig besproken waarbij de burgemeester Rebel Garden op vele vlakken een mooie en geslaagde tentoonstelling vond, maar om praktische en geen inhoudelijke overwegingen heeft moeten ingrijpen.’
In een reactie aan Knack Focus laat burgemeester De fauw (CD&V) weten:
Musea Brugge is inderdaad als stadsdienst een onderdeel van het Brugse stadsbestuur. Dat betekent zeer concreet dat de gemeenteraad en het schepencollege de democratisch verkozen bestuursorganen zijn. Zij dragen de eindverantwoordelijkheid en bepalen finaal de budgetten en grote lijnen van het museumbeleid. Als cultureel-erfgoedinstelling werken onze musea bovendien ook binnen de krijtlijnen die de Vlaamse Gemeenschap schetst. Onze medewerkers zijn stadsmedewerkers, dat klopt. Zij krijgen alle vrijheid om tentoonstellingen te ontwikkelen, zo ook Rebel Garden. Elke vrijheid heeft echter grenzen.
Wij hebben ingegrepen met het schepencollege en niet de burgemeester in persoon en dit om de volgende redenen:
Wij kunnen en konden als stadsbestuur niet akkoord gaan met een samenwerking met Extinction Rebellion. Dat is een organisatie waarvan een van de leden zich vastkleefde aan een schilderij van Jan Van Eyck. Daar ligt dus heel helder een grens voor ons: wie moedwillig politieke actie wil voeren ten koste van werelderfgoed is in onze musea niet welkom. Ook niet in het kader van een tentoonstelling. Op dat moment hebben wij ingegrepen. Principieel en vastberaden. Je raakt niet aan werelderfgoed. Punt. Ook de activisten die jaren eerder op het dak van wijlen ereburgemeester Patrick Moenaert klommen, werden de hemel in geprezen.
Men wou een “eiland met groenteteelt” bouwen op de reien waardoor het normale toeristisch verkeer van bootjes niet meer zou kunnen.
Men wou een serre bouwen in Hof Arents waardoor de toeristische koetsritten niet meer door Hof Arents konden rijden. Dit zou hinder betekenen voor omwonenden. Tevens zou deze “attractie” de toeristen het zicht op de Onze-Lieve-Vrouwekerk ontnemen.
Ook de “wildernis” die geschapen werd door studenten van Howest in de tuin van Groenige vond de burgemeester niet bijzonder geslaagd maar deze “constructie” is er wel de volledige duur van de tentoonstelling blijven staan. De burgemeester heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat hij niet bijzonder gelukkig was met dit kleine deel van de tentoonstelling doch heeft daar helemaal niet in ingegrepen.
Dit werd allemaal overigens met de directie van Musea Brugge uitvoerig besproken waarbij de burgemeester “Rebel Garden” op vele vlakken een mooie en geslaagde tentoonstelling vond, maar om praktische en geen inhoudelijke overwegingen heeft moeten ingrijpen.
Tot slot, het college van burgemeester en schepenen saboteert allesbehalve Musea Brugge, integendeel, er wordt net, samen met de Vlaamse overheid, fors geïnvesteerd in Musea Brugge. De nieuwbouw BRUSK is daar het beste voorbeeld van. Met een stevige investering van meer dan 40 mio euro alleen al in “bakstenen”. Daarnaast investeert het stadsbestuur al twee legislaturen lang in een stijging van middelen en personeel om de programmatie van BRUSK op te starten. Dit is investeren, geloven, schouders zetten onder één van de belangrijkste historische verwezenlijkingen voor Musea Brugge.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
