Vier memorabele momenten uit de carrière van Marina Abramovic

Voor wie nog kennis moet maken met de koningin van de performancekunst.

Rest Energy (1980)

Abramovic leunt achterover met een pijl op een gespannen boog op haar hart gericht. Ulay houdt de pees vast. Een broze ­balans tussen ­spanning en ontspanning, ­vertrouwen en angst. Als een moment bevroren in de tijd, de fragiliteit van het menselijke bestaan vastgelegd in een eeuwige dans tussen actie en stilstand.

Imponderabilia (1977)

Stel je een ­smalle doorgang voor waar ­Abramovic en haar ­partner Ulay als ­menselijke boeg­beelden staan, hun naakte ­lichamen als obstakels in de weg van de bezoekers. Je moet ­kiezen: langs de ­mannelijke of de vrouwelijke vorm schuren, een ware test van persoonlijke ruimte en sociale ­ongemakkelijkheid.

Rhythm 0 (1974)

Abramovic staat als een standbeeld, omringd door objecten, een ­bazaar van curiositeiten: ­bloemen, veren, een ­pistool met kogels, zelfs een zaag. De catch: het publiek mag ­gedurende zes uur met haar doen wat het wil. Een potentiële chaos waarin de grens tussen toe­schouwer en kunstwerk vervaagt en de ­verbeelding de vrije loop krijgt. Met alle gevolgen van dien.

The Artist Is Present (2009)

Drie maanden lang ging Abramovic dagelijks als een stille non op een stoel in het New Yorkse MoMa zitten. Bezoekers – gewone passanten, maar ook Lou Reed, James Franco en haar ex Ulay – de kans kregen om plaats te nemen tegenover haar, slechts ­gescheiden door een tafel. Een speeddate zonder woorden, waarin de ­kunstenares de geheimen van de ziel ­aftapte terwijl ze elk oogcontact vastlegde.