Hoe landschapsschilder Bob Ross zich in het collectieve geheugen nestelde

Jozefien Wouters
Jozefien Wouters Freelancejournaliste

U vindt zijn werk in geen enkel museum terug, en toch maakt schilder Bob Ross deel uit van ons collectieve popculturele geheugen.

De feiten

Bob Ross (1942-1995) moet een van de bekendste Amerikaanse landschapsschilders ooit zijn. Niet dat de man geroemd wordt om zijn verbluffende techniek, vernieuwende inzichten of de wilde levensstijl die we met grote kunstenaars associëren. In feite had Ross niet noemenswaardig veel talent en vormt zijn oeuvre een ietwat kitscherig allegaartje bomen, bergen en wolken. Zijn succes heeft dan ook weinig te maken met wat hij schilderde, maar alles met de manier waarop hij dat deed.

De reden waarom hij begon te schilderen zegt heel veel over wie Bob Ross was. Na een carrière bij de luchtmacht, een job die hem totaal niet lag, besloot hij om nooit nog zijn stem te verheffen en te kiezen voor een zachter beroep. In 1983 begon hij The Joy of Painting te presenteren, een educatief tv-programma dat tot 1994 zou lopen. In 403 afleveringen leerde Ross de Amerikaanse kijker zijn nat-in-nattechniek, waarbij lagen olieverf op elkaar worden geschilderd zonder eerst te drogen en waardoor hij in dertig minuten tijd (de duur van een aflevering) een schilderij kon afwerken. Al snel werd hij een tv-ster, ook voor mensen zonder interesse in kunst. Zijn show was dan ook één grote liefdesuitbarsting. Naar verluidt werd hij niet eens betaald om te presenteren, al verdiende hij later een klein fortuin met de verkoop van boeken, videotapes en schildersmateriaal. Hoe dan ook: Bob Ross ademde rust, barmhartigheid en een vleugje patchoeli uit in alles wat hij deed.

Hoe landschapsschilder Bob Ross zich in het collectieve geheugen nestelde

Exact wat we nodig hebben in deze kille tijden, zo blijkt. Sinds zijn dood in 1995 is Bob Ross alleen maar populairder geworden. De heropleving begon enkele jaren geleden op het internet, maar heeft intussen ook de mainstream bereikt. Op Viceland kunt u dezer dagen van de heruitzending van The Joy of Painting genieten, Netflix haalde twee andere shows boven (helaas niet beschikbaar in België), Airbnb biedt een workshop ‘happy painting like Bob Ross’ aan en Ryan Reynolds parodieerde de man in een teaser voor Deadpool 2. De happy painter is nog steeds een bron van geluk, en als het van ons afhangt, mag dat nog lang zo blijven.

Het tijdloze succes van Bob Ross op een handig schilderspalet

Geel: de quotes

Volgens zijn manager lag Ross ’s nachts wakker om oneliners voor de show te oefenen. Het resultaat mag er zijn. ‘We don’t make mistakes, we just have happy accidents’ en ‘There’s nothing wrong with having a tree as a friend’ groeiden uit tot klassiekers.

Groen: de rust

Nog voor ASMR een ding werd, deed het Bob Ross-effect hersenen spinnen van genot. Zijn warme baritonstem, zijn rustige toon, zijn liefdevolle aanmoedigingen en zijn zachte penseelstreken ontspannen menig kijker. Tip: met de meditatie-app Calm kunt u heerlijk indutten met Ross’ stem.

Hoe landschapsschilder Bob Ross zich in het collectieve geheugen nestelde

Zwart: de merchandise

Naast het schildersmateriaal is er ook een overaanbod officieuze merchandise op de markt in de vorm van sokken, onderbroeken, jurken, een warmtegevoelige mok, positive energy-drankjes, cornflakes, kleurboeken en een toaster die Ross’ hoofd op uw brood roostert.

Blauw: het internet

Het wereldwijde web is geobsedeerd met Ross. De memes zijn niet meer bij te houden, YouTubers parodiëren de schilder of filmen zichzelf terwijl ze een Bob Ross Tutorial volgen (al dan niet geblinddoekt of onder invloed van drugs) en op Instagram vindt u massa’s fanaccounts.

Rood: de look

Ross’ beginjaren als schilder waren financieel geen meevaller. Om op dure kappersbeurten te besparen liet hij een permanent zetten zodat zijn haar in de hoogte zijn gang kon gaan. Toen hij eenmaal voldoende verdiende, was het te laat: zijn kapsel was uitgegroeid tot een fenomeen en een onoverwinnelijk duo geworden met zijn blauw-op-jeanslook.

Trivia

– Airbnb is niet de enige die Bob Ross-workshops aanbiedt. Wereldwijd zetten erkende Bob Ross-schilders zijn werk verder, vaak met pruiken voor alle deelnemers. Zelfs in ons land kunt u er eentje volgen als teambuildingactiviteit.

– Dankzij een fan kunt u via de digitale database Two Inch Brush alle schilderijen van Bob Ross terugvinden, inclusief vermelding van het aantal gebruikte kleuren. Bovendien kunt u er eigen creaties uploaden. Handig voor na de teambuilding.

– Wat u ook doet, kijk níét naar het filmpje Deeply Artificial Trees, volgens de maker ‘een representatie van wat artificiële intelligentie onder invloed van lsd zou ervaren bij het kijken naar Bob Ross (ervan uitgaand dat iemand ooit digitale drugs zal uitvinden)’. Het is even afschuwelijk als het klinkt, geloof ons.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content