Europalia España: 5 niet te missen Spaanse smaakmakers

Europalia España presenteert 100 evenementen en 170 artiesten op meer dan 80 locaties in België. Onze vijf tips om ‘¡si señor!’ tegen te zeggen.

Iván Zulueta: Through the Looking-Glass (expo)

Toen Spaanse filmcritici werd gevraagd wat de beste Spaanse film ooit was, bleek de winnaar geen werk van Luis Buñuel of Pedro Almodóvar te zijn. De eer ging naar Arrebato (1979) van Iván Zulueta, cultregisseur en pionier van de Spaanse tegencultuur. Zijn oeuvre – een mix van psychedelica, popart en persoonlijke obsessies – omvat grafisch werk, fotografie, schilderkunst en experimentele film. De expo toont zijn veelzijdige nalatenschap, plus nieuw werk van vier hedendaagse Spaanse kunstenaars die met hem in dialoog treden.

Elsa Paricio. Biblioteca Nacional (installatie)

Spanje gevangen in inkt? Elsa Paricio verspreidde zes jaar lang, op vijfhonderd locaties, telkens twee glazen cilinders gevuld met inkt en water. Een jaar later haalde ze die op en onthulde de patronen die het weer en de natuur hadden achtergelaten. De verschillen tussen de cilinderparen op één plek lijken op menselijke relaties. In de tentoonstelling staan de glazen objecten als archeologische vondsten: een uniek archief van tijd, een uitnodiging om landschappen en herinneringen opnieuw te beleven.

Resistance. The Power of the Image (expo)

Resistance onderzoekt hoe beelden ideeën verspreiden, bekritiseren en mobiliseren in de strijd voor democratie. De tentoonstelling belicht twee sleutelmomenten: het verzet tegen Francisco Franco’s dictatuur in de jaren 70 en recente vormen van protest, zoals dat van de Indignados in Spanje in 2011. De werken herdefiniëren wat democratie betekent, tonen obstakels en noden, en bieden een kritische spiegel voor maatschappelijke identiteit. Met werk van Carlos Aires, Colita, Daniel G. Andújar en andere Spaanse beeldenstormers.

5 días. Flamenco antes y después del flamenco (muziek)

Hoort u bij flamenco nog altijd castagnetten ratelen in de handen van señorita’s in rode jurken, en gitaristen die hun snaren zo dramatisch aanslaan dat u denkt dat er elk moment een stier uit de coulissen komt geraasd? Dan is 5 días er om dat cliché de nek om te wringen. Pedro G. Romero – kunstenaar, curator, flamencofanaat – trekt vijf dagen lang een spoor door Brussel met muziek uit de 16e eeuw én elektronische noise, met nieuwe choreografieën en de oervorm van flamenco, met films, conferenties en interventies in de stad. Of hoe flamenco geen folkloristisch souvenir is, maar een levende taal die het verleden omarmt om de toekomst te lijf te gaan.

Cinema

Als je bij Spaanse cinema meteen denkt aan Pedro Almodóvar die weer eens zijn paradijsvogels loslaat in technicolor, dan komt Europalia bewijzen dat er ook andere tinten op het palet zitten. Het programma brengt films die de sociale en politieke omwentelingen sinds 1975 weerspiegelen. Van post-Franco hoop tot hedendaagse onzekerheden: Dreams of the Future in Cinematek zet sleutelperiodes in dialoog. Elders – van Bozar, over Sphinx Gent tot het MoMu in Antwerpen – zijn er premières, retrospectieven en workshops die een rijk portret schetsen van de hedendaagse, Spaanse filmcultuur.