Eind 2022 stierf de moeder van Leen Huet. In Weerbots toont de schrijfster hoe ze het jaar daarop omging met dat verlies.
Stel dat de aarde plots zou ophouden met draaien, vroeg de Nederlandse sterrenkundige Bernardus Brinkman zich af in zijn uit 1873 daterende De sterrenwereld, wat zou er dan gebeuren? En hij gaf meteen ook het antwoord: dan zou alle leven tot stilstand komen. Brinkmans boek stond in het ouderlijk huis van Leen Huet in de kast en ze bladerde er regelmatig in, omdat de prenten zo mooi waren en de tekst zo lyrisch en wiskundig tegelijkertijd. De passage over de aarde staat ook vooraan in Huets nieuwe boek, Weerbots, een verslag van haar denken en doen tijdens het eerste jaar na de dood van haar moeder, toen ze de zorg over dat ouderlijke huis in de schoot geworpen kreeg en haar leven een beetje tot stilstand kwam. Binnenkomen langs de grote poort noemen we zo’n intro.
Leen Huet, auteur van romans en verhalen, maar ook van een Pieter Bruegel-biografie en, samen met haar levenspartner Jan Grieten, van het levensverhaal van de Antwerpse burgemeester Nicolaas Rockox (1560-1640), houdt in Weerbots zichzelf een spiegel voor en beschrijft hoe haar rouwproces verliep na de dood van haar 84-jarige moeder in december 2022. De vrouw was al een tijd aan het dementeren, de dood was dus geen verrassing, maar ook al houdt Huet zich sterk en geeft ze ons vooral via de omweg van kunst en literatuur een inkijk in haar gevoelens, de ontreddering lijkt er niet minder om. De spiegel die ze ophoudt, lijkt bedekt met een zwarte sluier.
Centrale zin: Aan het einde is het woord.
Verwacht echter geen zelfbeklag in dit boek dat uit vrij korte en vaak tedere passages bestaat waarin Huet bekent dat ze de laatste jaren steeds meer belang is gaan hechten aan tradities. Ze gaat naar de kerk voor de herdenkingsdienst, steekt kaarsen aan in het kapelletje op het einde van de tuin en hoopt dat ook buren en toevallige passanten er troost in zullen vinden. Ze leest en gaat af en toe naar een tentoonstelling, voelt zich verbonden met Blaise Pascal omwille van zijn uitspraak dat de nietige mens groter is dan het universum omdat hij over een bewustzijn beschikt. En een gevoel voor piëteit, respect voor ouders en grootouders dus, voeg je er als lezer aan toe.
Rouwen is iets wat ze alleen doet. Terwijl zij in het huis in Merksplas verblijft, zit Jan thuis in Leuven. Af en toe wordt hij genoemd, daar blijft het bij. Liever schrijft ze over de planten die in de lente beginnen te bloeien en hoe ook haar eigen leven weer ontwaakt. Naarmate de zomer van 2023 vordert, begint ze weer te schrijven en eind augustus vindt ze zelfs de moed om de kleren van haar moeder op te ruimen en in de kast plaats te maken voor die van haarzelf. Het wordt allemaal subtiel en sereen beschreven. Je kunt Weerbots niet lezen zonder een beetje stil te worden, of samen met Huet ontroerd te merken dat de drie kleine grauwe vliegenvangers het nest hebben verlaten en de ouders hun taak hebben volbracht.
