Drie vragen aan Max Temmerman: ‘Ik een inbreker? Eerlijk?’

In hoeverre is autobiografische fictie werkelijk autobiografisch? Max Temmerman houdt in zijn roman Hier Zijn Leeuwen heel wat waarheden in de lucht.

Aan de rand van oude kaarten zie je het soms nog wel eens staan: ‘Hic sunt leones’, ‘hier zijn leeuwen’, waarmee bedoeld werd dat er geen exacte kennis was over die gebieden, en waarmee tezelfdertijd ingespeeld werd op de menselijke fascinatie voor het onbekende. In Hier zijn leeuwen beschrijft Max Temmerman hoe hij zijn hele leven een ­inbreker is geweest, een vakman dus en iets heel anders dan een ­ordinaire dief, en gaat hij aan de haal met die fascinatie. Zijn roman is een pienter spiegelpaleis dat blijft verbazen en je achterlaat met een brede glimlach op de lippen.

Is Max Temmerman een inbreker?

Max Temmerman: Eerlijk? Ja, al kun je dit boek op verschillende ­manieren lezen. Je zou het kunnen zien als een ‘uitwijding’ van de schrijver over de moeilijkheid om van zijn pen te ­leven, waarna hij uit stelen gaat, maar ook als een metafoor voor het schrijven zelf. Want wat is ­schrijven anders dan inspiratie opdoen in het leven van jezelf en de mensen in je omgeving en daar literatuur van ­maken, eveneens een vorm van ­stelen dus? Laat ik het erop houden dat ik auto­biografische fictie schrijf. Ik voer ­mezelf expliciet als hoofd­personage op en ik doe een bekentenis. Maar wees als lezer tezelfdertijd op je ­hoede. De beste misdrijven ­gebeuren bij daglicht en liefst met honderd omstanders die niet ­weten dat ze getuige zijn, maar wel het ­perfecte alibi vormen. Misschien is dit dus ­gewoon een verhaal, maar het zou ook ­kunnen dat ik deze bekentenis moet doen om verder te kunnen met mijn leven.

Met dit verschil dat we ‘based on a true story’ meer appreciëren. Wilde je daar de draak mee steken?

Temmerman: Ik heb vijf poëzie­bundels geschreven die net als alle poëzie auto­biografisch van aard zijn. Dat is gewoon eigen aan het genre. Mijn twee ­vorige romans ­waren ook tot op zekere hoogte waar, al zal ik nooit zeggen tot waar ­precies. ­Omdat er ­‘roman’ op de kaft staat, lezen mensen ze als ­fictie. Met dit boek wil ik lezers uitdagen en lees­plezier schenken tegelijk. Het zal wel geen toeval zijn dat ik een poëzie­luisterboek heb met als titel De meeste mensen die ik ooit ben geweest. Ik hou nogal van maskers, geloof ik. Wellicht ben ik verwekt in Venetië.

Is de schrijver dan naast een inbreker en een dief ook een leugenaar?

Temmerman: Het boek bevat drie hoofdstukken die op zichzelf ­staande korte verhalen zijn, waarop in de rest van de roman dan teruggekomen wordt. Daar zitten bewust verschillen in. Soms heb ik bij wijze van spreken een broer en andere keren een zus. Als schrijver kun je de realiteit ­gebruiken en naar je hand zetten. Autobiografische fictie hoeft dus geen één op één te zijn. Eén op anderhalf is ook ­mogelijk. Een zekere mate van schizofrenie komt een auteur goed uit.