Dirk Bracke, de man die schreef waar jongeren écht over willen lezen

Een beeld uit 'Black', de filmadaptatie van Adil El Arbi en Bilall Fallah van het gelijknamige boek van Dirk Bracke. © GF

Waarover willen jongeren lezen? Over de ware liefde, zomerkampen, toffe leraars of perfecte ouders? Niet volgens Dirk Bracke, of toch niet alleen daarover. Als de wereld van volwassenen vol barsten zit, dan geldt dat ook voor die van jongeren. Bracke schreef over die barsten: prostitutie, stadsbendes, incest, probleemouders, aids, oorlog, … Dat maakte hem tot een van de eerlijkste en populairste jeugdauteurs van Vlaanderen. Gisteren overleed hij op 68-jarige leeftijd.

Dirk Bracke (1953) publiceerde enkele kortverhalen in de Vlaamse Filmpjes-reeks voor hij in 1993 met zijn jeugdroman Steen debuteerde. Hij werkte toen in de avondploeg van een postsorteerdercentrum. Overdag schreef hij. Vanaf zijn debuut viel Bracke op, omdat hij voor een kordate schrijfstijl koos, niet voor mooie beelden of fraaie zinnen. Rechttoe rechtaan schreef hij de verhalen die hij wilde vertellen. Dat die vaak als controversieel werden gezien, leek zijn schrijfvuur alleen maar aan te wakkeren. Bracke schreef dan ook met een missie. Hij wilde zijn jonge lezers wakker schudden en confronteren met werelden die hen vreemd waren of, erger, net vertrouwd, maar waar weinig over werd geschreven.

Bracke investeerde veel in zijn research. Voor Het engelenhuis (2003), waarin de vijftienjarige Bo in het wereldje van luxe-escorts verzeilt en in de gesloten jeugdinstelling van Beernem belandt, praatte Bracke met meisjes uit de instelling. Voor Black (2006) ging hij met de politie mee op patrouille om meer inzicht te krijgen in de Brusselse jeugdbendes. Bracke keek ook over de grenzen: zo ging Blauw is bitter (1994) over seksueel misbruik en jeugdprostitutie op de Filipijnen. Daarnaast schreef hij ook historische jeugdromans. Zijn debuut Steen speelde zich af in de prehistorie, Mijn lieve vijand (2009) in de Tweede Wereldoorlog. Bracke hield een hoog schrijftempo aan. Hij publiceerde vaak meerdere boeken per jaar. Hij verkocht meer dan een half miljoen boeken en zijn werk werd vertaald in het Deens, Duits, Spaans en Pools.

El Arbi & Fallah

Vlaamse jeugdboeken worden vaker verfilmd: denk aan de Blinker-boeken van Marc de Bel of Vallen van Anne Provoost. Ook Brackes boeken hadden een hoog filmpotentieel. Nadat Hans Herbots in 2010 met succes Het engelenhuis als Bo verfilmde, maakten ook regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah van zijn Black een bioscoophit. Dit jaar kondigde het Hollywoodduo aan dat ze Straks doet het geen pijn meer, een verhaal over incest, wilde aanpakken. El Arbi is al van jongs af een fan van Bracke nadat hij als onwillige lezer op school Nu doet het geen pijn meer in twee dagen uitlas. Toen hij een paar jaar later film ging studeren, mailde hij Dirk Bracke om te vragen of hij dat boek ooit mocht verfilmen. Die zei natuurlijk ja. Volgens El Arbi zit er schot in de zaak en zal de verfilming er zeker komen.

Dirk Bracke kampte al een tijd met gezondheidsproblemen. In februari kondigde hij zelf zijn afscheid aan als auteur. ‘Als ik 10 minuutjes lees, worden mijn ogen al moe’, vertelt hij toen op Radio 2. ‘Ik zou bij wijze van spreken niet weten wat ik moet doen zonder schrijven, maar ik heb geen keuze.’ Wie hij het meest zou missen, waren zijn lezers. Die ontmoette hij elk jaar op de Boekenbeurs of tijdens zijn lezingen op scholen, waarbij hij altijd met veel plezier inging op zijn research en de achtergrond van zijn boeken. Gisteren legde de schrijver definitief zijn pen neer, maar zijn rijke oeuvre zal zijn lezers nog vele jaren in de ban houden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content