Angoulême 38: veel publiek voor een slappe editie
Het 38ste festival van Angoulême zal de annalen ingaan als een vrij makke editie, ondanks steeds talrijkere blikvangers voor een groot publiek.
Zo was voor entertainment gezorgd met de uitvoerige bezoeken van de Amerikaanse ambassadeur in Frankrijk en van de Franse minister van cultuur, Frédéric Mitterrand. Die laatste maakte van de gelegenheid gebruik om scenarist Jean Van Hamme van XIII en Largo Winch te proclameren tot Commandeur dans l’Ordre des Arts et Lettres, een goedmakertje voor een publiekslieveling die door het festival tot nu toe deskundig genegeerd werd. Ook het geïllustreerde concert van Jon Spencers Heavy Trash op zaterdagavond trok veel aandacht. De relatief kleine tentoonstelling over Lanfeust van Troy en alle ervan afgeleide reeksen trok grote massa’s bezoekers. Over publieksaantallen zul je het festival zeker niet horen klagen.
Toch heerste bij het professionele publiek een lichte teleurstelling. Na de inspirerende tentoonstellingen van de vorige editie (vooral Blutch en Fabio) konden die van dit jaar minder overtuigen. Er waren ook duidelijk minder auteurs uit andere continenten overgevlogen. Blikvangers bij de tentoonstellingen was de grote en uiterst diverse tentoonstelling over Franstalige Belgische strip, Génération spontanée. Het werk van de geëxposeerde auteurs staat dicht bij beeldende kunst. Daardoor kon de tentoonstelling heel uiteenlopend grafisch werk tonen, van schetsboeken en dagboeken tot grote tekeningen gemaakt met runderbloed. Dominique Goblet van Net doen alsof is ook liegen had de ruimste hoek toebedeeld gekregen, met onder andere een enorme diavoorstelling van portretten uit haar genomineerde boek Chronographie.
Haar solotentoonstelling verderop in de stad toonde behalve gepubliceerd werk ook erg grote tekeningen (twee meter bij anderhalf) met balpen of potlood. Erg sterk was een uitvergroot beeld van Willem-Alexander en Maxima op Koninginnedag 2008, net op het moment dat ze zagen dat een auto zich te pletter reed in de menigte. Voorts viel er heel wat te leren uit een grote thematische tentoonstelling over de parodie in de strip, van Tarzan tot Conan over de Mona Lisa.
De tentoonstelling over “président” Baru was scenografisch inventief uitgewerkt. Zijn werk leent zich echter niet zo goed voor een tentoonstelling, omdat daarin automatisch de nadruk komt te liggen op het visuele aspect. Baru blinkt uit door zijn doorleefde portretten van de arbeidersklasse, maar veel minder door zijn grafiek.
Ook twee conflicten maakten deze editie minder gezellig. De jarenlange moeilijke relatie tussen het stripmuseum en het festival bereikte een hoogtepunt, waardoor een aantal activiteiten van het museum zelfs niet in het officiële programma van het festival opgenomen waren. Veel mediatieker was nog het uit de hand gelopen arbeidsconflict bij de legendarische uitgeverij L’Association, die de afgelopen twintig jaar Lewis Trondheim, David B. en Marjane Satrapi introduceerde en zodoende een grote invloed had op de Franse stripmarkt. De werknemers staakten demonstratief op de stand van de uitgeverij, om te protesteren tegen draconische ontslagen en het ondemocratische beleid bij de eens zo inspraakgerichte organisatie. Gaandeweg haalden ze enkele boeken uit de gesloten dozen om te laten zien dat er een klein beetje schot kwam in het overleg.
De toestand bij L’Association weerspiegelt in zekere zin een scharniermoment in de Franse stripmarkt. Het aantal uitgebrachte strips neemt nog steeds toe, maar de oplages zakken. Daardoor dalen de winstmarges van de uitgevers en de eerste slachtoffers daarvan lijken de alternatievere uitgevers en distributeurs te worden. Met het festival als jaarlijkse, uit de kluiten gewassen nieuwjaarsreceptie lijkt de Franse stripmarkt aan een moeilijk 2011 te zijn begonnen.
Gert Meesters
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier