Andrés Barba’s ‘Het leven van Guastavino en Guastavino’ hangt met leemtes en lapmiddelen aan elkaar

1 / 5

Andrés Barba, De Bezige Bij

Het leven van Guastavino en Guastavino

Oorspronkelijke titel: Vida de Guastavino y Guastavino, 126 blz, 20,00 euro

1 / 5
Roderik Six
Roderik Six Journalist voor Knack

Andrés Barba raakt gefascineerd door het levensverhaal van twee Spaanse architecten. Helaas levert dat een boek vol betonrot op.

‘Je kunt van de biografie zeggen wat Borges van de barok zei: het is een genre dat zijn mogelijkheden heeft uitgeput en daarom grenst aan de karikatuur.’ Al in zijn voorwoord twijfelt Andrés Barba aan het opzet van zijn eigen boek. Een biografie schrijven van vader en zoon Guastavino lijkt een onmogelijke taak. Met de beschikbare informatie kun je namelijk meerdere levenslopen construeren, afhankelijk van hoe je het bronmateriaal schikt. Dus verontschuldigt Barba zich op voorhand: daar waar data ontbreken, zal fictie de leemtes vullen. Op zich een legitieme spreidstand voor een romancier, alleen jammer dat Barba op die manier tussen twee stoelen in kukelt. Het nieuwe boek van Andrés Barba, nochtans auteur van het verbluffende Republiek van Licht, is uiteindelijk noch biografie, noch roman.

Centrale zin: We weten niets en geschiedenis is een leugen en liefde bestaat niet, maar soms volstaat angst, angst als het gouddraad uit een sprookje, om alle verloren werkelijkheden te herwinnen; waarheid, wetenschap, liefde.

Het verhaal van vader Guastavino bevat nochtans voldoende materiaal voor een schelmenroman. De man die in 1881 Valencia ontvlucht, samen met zijn gelijknamig zoontje Rafael en 40.000 dollar, de opbrengst van een sluwe zwendel. De Spaanse avonturier die zich in New York opwerkt tot een toonaangevend architect (die vooral beroemd zal worden door zijn tamboerijngewelven). De immigrant die de American dream vormgeeft. Je hoeft zelfs geen stedenbouwkundige te zijn om zijn signatuur te herkennen – je vindt zijn imposante gewelven terug in het Grand Central Station in New York, in de Boston Public Library en in het Hooggerechtshof in Washington. Guastavino senior patenteert ook een terracottategel met een grote draagkracht, maar ondanks zijn octrooi blijkt hij geen zakelijk genie. Best indrukwekkend voor iemand die niet over een diploma beschikt, zich overal binnen bluft en aannemers overtuigt met loze beloftes over lage bouwkosten. Tel daar nog wat flamboyant gedrag en een turbulent liefdesleven bij, en je zou een zinderend personage kunnen neerzetten.

Maar Barba weifelt te veel. Zijn tekst wemelt van de voorwaardelijke wijs. Het zou kunnen dat, we moeten ons voorstellen dat, naar het schijnt zou… Alsof Barba terugdeinst voor zijn eigen verdichting. De Spaanse schrijver krijgt zijn twee hopen bouwmateriaal – gortdroge feiten en poëtische zinnen – niet aan elkaar gecementeerd. Halverwege lijkt hij zijn eigen falen onder ogen te zien: ‘Dit laakbare boek hangt met leemtes en lapmiddelen aan elkaar.’

Jammer, temeer omdat de verwachtingen na Republiek van licht zo hooggespannen waren. Terug naar de tekentafel, en duimen voor een heropstanding.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content