20.20 – Ned 2

Bij deze derde editie van Wintergasten – voorheen als Wereldgasten geprogrammeerd – mag Joris Luyendijk op huisbezoek bij drie van de groten der aarde. Voor hij bij Desmond Tutu in de biechtstoel gaat zitten en bij Garri Kas-parov aan het schaakbord schuift, krijgt hij de mooiste der antiglobalisten tegen-over zich. ‘Iedereen die zich een mening over de wereld van vandaag wil vormen, zou Naomi Kleins boeken moeten lezen’, zegt Luyendijk. ‘Ik schaamde me diep dat ik ze zelf nu pas vastnam.’

Waarom stond ze op het verlanglijstje van Wintergasten?

Joris Luyendijk: In Forbes’ poll van de invloedrijkste intellectuelen stond ze als eerste vrouw op nummer elf, en dat wil toch wat zeggen. Voor mezelf was het bijzonder boeiend, omdat we maar een jaar schelen in leeftijd en dus hetzelfde referentiekader hebben. We zijn allebei opgegroeid met de nucleaire dreiging en de opkomst van merken en grote bedrijven. Zij representeert de beste manier om daarmee om te gaan.

Ze staat bekend als een harde tante. Zien we haar nu van een andere kant?

Luyendijk: In het begin merk je dat ze er al een hele boektournee heeft opzitten en alle mogelijke antwoorden klaar heeft. Als ze dat pantser laat zakken, krijg je wel een andere, zelfs wat ondeugende vrouw. Toen ik haar bijvoorbeeld vroeg wat ze in de jaren 80 deed toen de atoomdreiging heel hevig werd, antwoordde ze doodleuk: ‘I went shopping. ‘

Heeft ze nog verrassende uitspraken gedaan?

Luyendijk: De verklaring van haar drijfveren vond ik heel bijzonder, maar daar wil ik verder nog niets over kwijt (lacht). Ik heb met haar ook gediscussieerd over het feit dat de antiglobalisten als radicaler worden gezien dan ze zijn. Zij vindt niet dat ze zich door hun tegenstanders buitenspel hebben laten zetten, wat ik wel opmerkelijk vond.

Welke fragmenten heeft la Klein gekozen?

Luyendijk: Onder meer een fantastisch fragment uit The Battle of Algiers, Ponte-corvo’s film uit 1966 die in het Pentagon gebruikt wordt om te begrijpen wat er in Irak misloopt. Daarnaast zitten er ook een stukje Walt Disney in – haar opa was er tekenaar – en schitterende beelden van Arnold Schwarzenegger die econoom Milton Friedman aanprijst alsof hij een of andere crème is. Tja, Klein blijft te allen tijde gefocust.

(B.D.C.)