In 1944 vermoordde Lucien Carr zijn stalker David Kammerer. Voor hij zich bij de politie aangaf, deed hij het relaas van de moord bij zijn vrienden Jack Kerouac en William S. Burroughs. Zij zwegen trouw, maar belandden daardoor even in de gevangenis voor medeplichtigheid. In 1947 zetten ze die ervaring samen om in een roman, waarvoor ze om beurt een hoofdstuk schreven. And the Hippos Were Boiled in Their Tanks raakte echter niet gepubliceerd. Tót nu, flink zestig jaar later.
Eindelijk? Deze twee iconen van de beat generation – de tegencultuur uit de jaren 50 – draaien zich wellicht om in hun graf. Burroughs vond het boek zelf ‘niet echt een opmerkelijk werk’ en het waren de erfgenamen van Kerouac die de publicatie lang hebben tegengehouden. Toch is Oscar van Gelderen van uitgeverij Lebowski enthousiast over de aankoop van de vertaalrechten, omdat het boek twee legendarische auteurs in wording aan het woord laat en het aangename lectuur is, zonder meer.
And the Hippos… brengt vooral in herinnering hoe turbulent het leven van de beats en in het bijzonder dat van William S. Burroughs moet geweest zijn. Het was een leven waarin ze hun literaire versie van Sex, Drugs and Rock & Roll overtuigend in de praktijk brachten. Zo moest Burroughs met vrouw en kinderen eind jaren 40 naar Mexico City vluchten om een straf voor drughandel te ontlopen. Daar schoot hij zijn eega in 1951 een dodelijke kogel door het hoofd tijdens een zelf bedacht spelletje, Willem Tell. Beiden zaten propvol drugs.
Naar eigen zeggen was het incident het – euhm – startschot voor zijn literaire carrière. Hij was kort voordien al bezig aan zijn eerste roman, Junkie (1953), maar wist hem pas nadien te voltooien. Met dank aan Allen Ginsberg, de paus van de beatniks, die het manuscript op punt zette. Publiceren verliep altijd moeizaam voor Burroughs. Queer schreef hij kort na Junkie, maar verscheen pas in 1985. Dat die romans over zijn drugmisbruik gaan en hij tijdens het schrijven ook stevig van zijn onderwerp genoot, zat daar waarschijnlijk wel voor iets tussen.
Ook zijn bekendste werk – het baanbrekende Naked Lunch (1959), dat hij in Parijs schreef – moest eerst door de Franse uitgeverij Olympia worden uitgegeven voor een Amerikaanse uitgeverij het wilde hebben. Het boek is een gefictionaliseerd verslag van zijn vlucht naar Mexico, en is opmerkelijk door de experimentele vorm. Het werd door middel van de cut-up-techniek (knippen en plakken, zeg maar) ‘geherstructureerd’. Hoofdstukken, fragmenten, zinnen en zelfs zinsneden werden na het schrijven lukraak verplaatst.
Burroughs overleed in 1997 aan een hartaanval en zal, ondanks zijn vormelijke experimenten, vooral als schandaalschrijver herinnerd worden. Om zijn legendarische druggebruik natuurlijk, maar ook om zijn seksuele ambiguïteit. Hij hield van vrouwen, mannen én knapen, en liet niet na daar expliciet over te schrijven.
‘En de nijlpaarden werden gekookt in hun watertanks’ verschijnt begin november bij Lebowski.
Jeroen Bert
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier