Een mens heeft geen subsidies nodig om zijn artistieke ei te leggen. En wie geen publiek vindt, heeft niet hard genoeg gezocht.

Mijn naam is Chilly Gonzales, ik rap en ik speel piano. Ik noem mezelf een entertainer, want ik hou niet van het woord artiest. Te veel artiesten maken hun kunst in de eerste plaats voor zichzelf. Ze vinden entertainment een vies woord. Het zijn artiesten die hun werk belangrijker vinden dan hun publiek. Ze vinden het publiek dom en onwetend. Ze dwalen.

Acht jaar geleden bracht ik Solo Piano uit, een instrumentaal pianoalbum met elementen uit klassiek en jazz waar ik in de loop der jaren 100.000 exemplaren van verkocht. Hoe ik dat heb klaargespeeld? Door eerst een publiek op te bouwen, niet dankzij subsidies. Subsidies wijzen op een gebrek aan respect voor het publiek, ze zijn gebaseerd op het idee dat mensen te dom zijn om zelf uit te maken waar ze wel en niet van houden. De overheid dénkt dat ze het publiek een plezier doet door geld uit te delen aan artiesten, maar in werkelijkheid corrumpeert ze de kunst door luie kunstenaars in leven te houden en keuzes te maken voor anderen. Maar wat met theater, opera en kleinkunst, Gonzo? De ‘oude kunsten’, die het moeilijk hebben in deze snelle, postmoderne tijden? Simpel: wie denkt iets te moeten conserveren, geeft eigenlijk toe dat het al dood is. Wie meent aanspraak te kunnen doen gelden op klassieke waarden: niet bewaren maar aanpassen! If you don’t try, you deserve to die!

Misschien is er een probleem met de smaak van het mainstreampubliek? Een zeer terechte vraag, dus hoe lossen we dat op? Er is de huidige remedie: geef geld aan artiesten waar bureaucraten van vinden dat ze belangrijk zijn, in de hoop dat ze op die manier een publiek vinden. Soms lukt het, en ik juich diegenen toe die zo de weg vinden naar hun fans. Maar eerlijk is eerlijk: subsidies zijn geen garantie op succes. Hier is mijn oplossing: draai over een periode van tien jaar langzaam de subsidiekraan dicht. Elk jaar wordt er minder en minder uitgedeeld. Op het eind krijgt geen enkele volwassen artiest nog rechtstreeks geld van de overheid.

Binnen tien jaar zal de helft van het artiestengild er de brui aan geven, de andere helft zal creatief op zoek gaan naar haar publiek. Een prima zaak, zo is er meer plaats voor zij die wél de moeite doen om met hun publiek te communiceren. Zo gebeurt het in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, twee landen waar financiële steun voor de kunsten heel beperkt is. Het resultaat? In beide gevallen een bruisende kunstensector en een bloeiende popcultuur. Zelf ben ik geboren in Canada en woon ik in Frankrijk – twee landen met een zwaar gesubsidieerde culturele sector, maar bezwaarlijk grote spelers op het internationale toneel te noemen.

Wat gebeurt er nu met al dat subsidiegeld in het plan-Gonzales? Pomp het integraal in vorming, in educatie. Pak het probleem bij de wortels aan. Stel mensen op jonge leeftijd bloot aan de wondere wereld van de kunsten, ontwikkel van bij het begin hun smaak. Stel je voor wat je met al die miljoenen euro’s zou kunnen doen, hoeveel kids je kunt inspireren met zo’n budget? Er is een tweede voordeel aan mijn plan: we maken meteen komaf met zij die zich verstoppen achter creatieve pretentie, de zogezegde ‘vrije geesten’ die kiezen voor een artistiek bestaan omdat het nu eenmaal een aantrekkelijke levensstijl is. Ze eindigen vaak ergens halfweg, verbitterd in een job als leraar of consulent. We kunnen die mensen missen als kiespijn. Ben ik nu extreem, en heb ik makkelijk praten? Jazeker, want binnenkort verschijnt Solo Piano II en ík heb mijn publiek al gevonden. Ik heb er hard voor gewerkt.

Mijn betoog is niet bedoeld om gelijk wie succes te ontzeggen. Ik vind wel dat geen enkele artiest steun verdient vóór hij of zij zijn werk heeft afgetoetst aan een echt publiek, dé voornaamste kracht achter de kunsten, the number-one force. Denk aan hen wanneer je artistieke knopen doorhakt. Zoek uit wat er in jou zit dat aantrekkelijk is voor anderen. Er bestaat overal een publiek voor, hoe klein het ook is. Wees slim, creatief, gewiekst, gebruik humor, doe toegevingen. Neem een jaar tijd, zoek honderd man die je muziek, je films, performances of fotografie de moeite waard vinden om te bekijken of beluisteren. Neem dat publiek serieus en het zal je overladen met liefde én zijn zuurverdiende centen. Honderd keer 10 euro is 1000 euro. Die zijn veel meer waard dan 10.000 euro van een cultuurminister. En, last but not least: zodra je zelf één fan gevonden hebt, staat Chilly Gonzales pal achter jou. Succes ermee.

Chilly Gonzales is pianist, humorist, rapper, wereldrecordhouder en producer van onder meer Feist en Peaches. Zijn nieuwe album Solo Piano 2 verschijnt op 27/8.

DOOR CHILLY GONZALES – OPGETEKEND DOOR JONAS BOEL

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content