BLOED, ZWEET EN TRANEN. MEL GIBSON MAAKT VAN DE LAATSTE UREN VAN JEZUS CHRISTUS EEN BLOEDERIG HORRORVERHAAL, MAAR DAN WEL EEN SLECHT.

MEL GIBSON : met James Caviezel, Monica Bellucci, Claudia Gerini, maia morgenstern

The Passion of the Christ *

Is Mel Gibson de nieuwe Cecil B. De Mille? Een heruitgave van de man die ons The Ten Commandments bracht, wellicht een van de grootste zotternijen die Hollywood ooit op de wereld losliet? Volgens Variety komt Mad Mel in aanmerking voor de prijs, want de zorgvuldig georkestreerde hype en de navenante merchandising rond ThePassion of the Christ imiteren De Mille’s krachttoer met The Ten Command- ments. Was het maar waar, want al beweerde De Mille dat zijn film de meest getrouwe, eerbiedige adaptatie van de bijbel was, het bleek vooral een brok grandioze cinema die de meest perverse injecties niet schuwde (een dialoog van Nefertiti tot Mozes: ‘Oh Moses, you stubborn, splendid, adorable fool. You can worship any God you like, as long as I can worship you.’). The Passion komt maar een tiental minuten in de buurt van die extravagantie, als Mel zijn knullig talent als regisseur overstijgt in een briljante sequens, een mijlpaal in de geschiedenis van… de sadomasochistische cinema.

Wat een geluk: het verhaal hoeven we u niet meer te vertellen. Maar het zou heus wel een psychiatrische lezing waard zijn om te achterhalen wat – enkel op basis van wat getoond wordt – de motieven zijn die uit The Passion spreken. Overal is rondgebazuind dat de film een compromisloos realisme nastreeft, dat hij het evangelie uitbeeldt zoals het moet zijn geweest. Gesteld dat zo’n intentie al betekenis kan hebben (het evangelie is allegorisch), dan nog kun je die kreten als klinkklare nonsens afdoen. Van bij de opening ziet The Passion er namelijk uit als veredelde maar hopeloos conventioneel geregisseerde en verbazend slecht gemonteerde tv-horror à la Stephen King, inclusief onheilspellende shots van de maan en een met misvormde baby’s rondwarende, androgyne duivel. The Passion is waarlijk even realistisch als Gibsons Christus-complex zelve – and read our lips: Mel is not the new Messiah. Het woord realisme wordt hopeloos verward met de rijke display van extreem geweld en vooral van bloed. The Passion is namelijk een viering van bloed: één, omdat bloed de kern vormt van de transsubstantiatieleer, die vertelt dat in de eucharistie naar analogie van het Laatste Avondmaal de gezegende wijn werkelijk tot bloed van Christus wordt omgevormd (of toch zoiets); twéé, omdat bloed mensen aantrekt als de Chrysomya Megacephala bij een lijk (opzoeken!).

The Passion bezit in die optiek wellicht de mooist verbeelde, alleszins meest biologerende sadomasochistische bloedparade die er ooit is gedraaid: de geseling van Jezus op bevel van Pilatus, die het binnenkoertje van de kazerne omvormt tot een vilbeluik. Wat Caviezel – een hond in shock – en het handvol echt Latijn sprekende nep-Romeinen hier klaarspelen, is zo ongeëvenaard dat men van pure wellust de krawats wil bovenhalen. Wacht tot hij de calvarieberg beklimt, denken we dan. Maar snif, de kruisweg is meer een ronde van Galilea dan de extreme verderzetting van de geselscène. En wat er op de berg gebeurt, is van een dergelijke debiliteit dat we er dagen later nog over aan het vloeken waren!

Ooit zette Derek Jarman in Sebastiane, een homofilm in het Latijn over de met pijlen doorboorde martelaar, de uitroep ’tu, Oedipus’ als volgt om in het Engels – een fraaie kreet naar de leepste en rijkste entertainmentster ter wereld (niet Jezus, maar Mel): ‘YOU MOTHERFUCKER!’ Jo Smets

Jo Smets