Soms denk ik: het is niet eerlijk verdeeld in de wereld. Wist u bijvoorbeeld dat er mensen zijn die betaald worden om over televisie te mopperen? Makkelijk zat: je hoeft er je luie stoel niet voor uit en de borrelnootjes kunnen gewoon op de onkostenrekening. Je begrijpt niet dat er nog mensen zijn die televisie willen máken. Lieve help, wat voel ik met ze méé, met die arme sloebers die om de paar maanden ergens in een kil kantoor in een industriepark met z’n allen zitten te brainstormen. Weken aan een stuk als het moet. ‘Iets voor zondagavond na Allo Allo! Voor het hele gezin uiteraard, ludiek en gezellig dus, maar gezien de opvoedende taak van de openbare omroep toch ook een tikkeltje informatief.’

Tot er ineens zo’n postpostmoderne uitslover rechtveert: ‘Ik weet het! Waarom doen we niets met Hollanders en Belgen, zoals Mies Bouwman en Johan Anthierens in de tijd? De mensen zien dat graag en tussendoor ontkrachten we een cliché of tien. Dat Hollanders dom, stroef, frietvreters en corrupt als de neten zijn, bijvoorbeeld. En Belgen beterweters, snoevers, gierigaards, kroketstekers en karnemelkzuipers. Of nee, omgekeerd, ’t is zoals links en rechts, een mens kan dat allemaal niet uit elkaar houden.’

En voilà, een nieuw concept was geboren. De lage landen, heet het en de presentatie is in handen van Marcel Vanthilt, die heeft immers ruim ervaring met Hollandse troela’s met grote tanden. Oeps, een cliché om te ontkrachten! Maar wacht, die Vanthilt, daar heb ik een serieus eitje mee te pellen. Want laat die kerel tot voor kort mijn hoogstpersoonlijke hoop in bange dagen geweest zijn. Een rocker die als presentator op zijn best was als het decor instortte, de centrale gaste haar rok over haar kop trok en onder het studiopubliek iemand van een drieling beviel. Mocht Marcel voor Harry Potter hebben gesolliciteerd, Disney zou hem te weinig matuur hebben bevonden. Maar de laatste tijd gaat het steil bergaf met Marcel. Kleedt zich als een overjaarse Mod die elk moment in Waterloo Sunset kan uitbarsten. Spreekt met twee woorden tegen zijn hond. Heeft een kind gemaakt en verklaart zich een trouwe fan van Fred Brouwers. Straks schrijft hij, godbetert, een streekroman. Ja goed, als jurylid in Eurosong sputterde hij voor de vorm nog wat tegen, maar de droeve waarheid laat zich niet meer ontkennen: Marcel Vanthilt is de nieuwe Donaat Deriemaecker! Verloor zijn laatste restje street credibility door te zeggen dat hij niet wist wat ‘uit de muur eten’ was.

Want eten en drinken, daar ging de eerste aflevering van De lage landen over. Over Belgische gastronomie en Cora van de Mora-snacks, dus. Ons aller favoriete Hollandse troela-met-een paardengebit. Ja kijk, als het om clichés gaat, ben ik net een Tourettepatiënt, als ik eenmaal begin te vuilbekken, is er geen houden meer aan. Om een authentiek België-Hollandsfeertje te creëren, hadden de programmamakers twee tribunes vol supporters voorzien, die luidruchtig hun eigen Culinaire ster aanmoedigden. Want ja, om een en ander wat aanschouwelijker te maken, waren er nog twee wandelende clichés ingehuurd. De rondborstige Antwerpenaar John Verbeeck, patron van De troubadour, een pretentieloos etablissement waar je twee maanden van tevoren moet reserveren, stak bij het betreden van het podium zegevierend zijn armen in de lucht, alsof hij net de Muur van Geraardsbergen bedwongen had. Joop Braakhekke, restaurateur van een gastronomische tempel met de veelzeggende naam Le garage , had voor alle duidelijkheid een oranje das aangetrokken en typeerde zichzelf bescheiden als een mens van vlees en bloed. Met zo’n naam kun je moeilijk anders natuurlijk. Jopie, zoals de Hollandse supporters hem gemeenzaam noemden, zingt ook. culinaire chansons als ‘De beste kok is nog altijd je moeder’. Voor mij een kleintje met Maalox graag.

Intussen vielen de clichés als vliegen. Een Franse kok bestond het zelfs om een bord Hollandse snert te roemen dat eruitzag als de stofwisseling van een geconstipeerde olifant. Of van Jean-Marie Le Pen, maar dat is hetzelfde. O ja, voor ik het vergeet: Katia Retsin kwam ook nog even in beeld. Als Slimste Vrouw van Vlaanderen mocht zij broodjes kroket en dikke Drentenaars aan een diepte-interview onderwerpen. Tenminste één cliché dat overeind bleef.