Colin Firth en Daniel Day-Lewis mogen dan de bekendste Brit packers zijn, ook generatie- en gouwgenoot Tim Roth heeft de voorbije dertig jaar een kloek cv bijeengeacteerd. Een gesprek met Blighty’s favoriete karakterkop, straks te zien in de ensemblefilm Broken, de corporate thriller Arbitrage én het suspensedrama Möbius. ‘Ik ben een ongelofelijke bofkont.’ ?
‘Ik ken die gast, maar hoe heet hij ook alweer?’ Mocht er een award bestaan voor de acteur over wie dat zinnetje de voorbije dertig jaar het vaakst is uitgesproken, ligt Tim Roth (51) ongetwijfeld in pole position. Sinds zijn debuut in de tv-productie Made in Britain (1982), waarin hij een racistische skinhead speelt, was Roth te zien in bijna zestig films, en vaak niet van de minste. Maar een leading man worden zoals zijn collega-Brit packers Colin Firth, Gary Oldman en Daniel Day-Lewis? Daarvoor was hij net iets te klein, te introvert, te ongepolijst of te god weet wat.
Desondanks bouwde Roth een palmares op om Sir tegen te zeggen. Veel andere Britse acteurs zijn er niet die met uitgestreken gezicht kunnen claimen dat ze hebben gewerkt met topregisseurs als Stephen Frears (The Hit), Mike Leigh (Meantime), Peter Greenaway (The Cook, The Thief, His Wife and Her Lover), Robert Altman (Vincent and Theo), Quentin Tarantino (Reservoir Dogs en Pulp Fiction), James Gray (Little Odessa), Wim Wenders (Don’t Come Knocking), Tim Burton (Planet of the Apes), Werner Herzog (Invincible), Francis Ford Coppola (Youth without Youth) en Michael Haneke (Funny Games US). En dan hebben we nog geeneens The War Zone vermeld, zijn aardedonkere incestdrama waarmee hij in 1999 bewees ook achter de camera zijn mannetje te staan.
Niettemin wilde het voor Roth de jongste jaren wat minder lukken op het witte doek. Ook de na drie seizoenen afgevoerde misdaadserie Lie to Me (2009-2011), waarin hij een psycholoog speelt die feilloos leugens detecteert, was niet meteen een hoogtepunt. Dat kan in 2013 alleen maar beter dus, en met Broken, Arbitrage en Möbius heeft de veelzijdige Londenaar de komende weken maar liefst drie films in de Belgische bioscopen.
In die eerste, het filmdebuut van theaterregisseur Rufus Norris, is Roth de alleenstaande vader van een dertienjarig meisje dat getuige wordt van een gewelddadige aanval op haar buurjongen. In Arbitrage, een financiële thriller van debutant Nicolas Jarecki, is hij de flik die de frauduleuze makelaar Richard Gere op de hielen zit. In Möbius, een Frans suspensedrama van Eric Rochant, is hij een Russische bankier die louche zaakjes doet met Jean Dujardin en ‘onze’ Cécile de France.
‘Engeland, Frankrijk of Hollywood. Maakt me niet uit’, zegt Roth, die al twintig jaar tussen Londen en LA pendelt. ‘Als het script maar goed zit. En als de regisseur maar weet waar hij naartoe wil. Dat was met deze projecten het geval. Niet alle films waarin ik meedeed, zijn tijdloze meesterwerken, maar rommel zit er toch niet tussen. Rollen aannemen voor het geld is nooit een goed idee. Vroeg of laat ontploft zoiets in je gezicht. Ik heb heel wat talentvolle collega’s op die manier hun carrière zien verknallen. En hun privéleven.’
Wat dat laatste betreft, heeft Roth – voor zover hij daar iets over loslaat – niks te klagen. Hij heeft drie zonen: twee tieners met zijn vrouw, modeontwerpster Nikki Butler, en de 28-jarige Jack uit een eerdere relatie. Die ervaring maakte het hem alvast een stuk makkelijker de gewetensvolle vader uit te hangen in Broken, en zijn dertienjarige tegenspeelster Eloise Laurence te coachen. ‘Ze noemde me haar andere pa’, lacht Roth. ‘En haar vader ook. Er heerste echt een familiale sfeer op de set. Ik weet het: dat zegt men altijd. Maar deze keer was het nog waar ook.’
Dat betekent niet dat Roths privérol als vader nooit crisismomenten vertoont. ‘Mijn kinderen hebben de leeftijd bereikt waarop ze me niet langer nodig hebben zoals ik dat zou willen. Ze zitten in de fase dat ze zich ontvoogden van hun ouders, en dat zit me wel eens dwars. Pas op: ik heb geweldige kinderen, op wie ik apetrots ben, maar hun liefde is niet meer zo onvoorwaardelijk zoals toen ze klein waren. In Broken gaat het daar ook over, liefhebben en loslaten, verantwoordelijkheden nemen en uit handen geven. De rol van Archie ligt me daarom nauw aan het hart. Ik speel hem niet alleen. Ik hoop hem ook zelf te zijn.’
Roth had zelf een gewetensvolle pa, die eigenlijk Smith heette maar na de oorlog zijn naam veranderde in het Joodse Roth – als eerbetoon aan de slachtoffers van de Holocaust. ‘Ik krijg nog steeds invitaties van Joodse organisaties’, aldus Roth. ‘Mijn pa was lid van de Britse communistische partij en hij zou zich schamen mocht hij zien hoe triest het tegenwoordig met de Britse politiek gesteld is. Ik zie geen enkel verschil meer tussen de Tories en New Labour. Daarom ga ik ook niet meer stemmen.’ Dat uitgerekend Roth, zoon van een overtuigd antiroyalist, straks de kroon opzet van prins Rainier (eind vorig jaar draaide hij in België samen met Nicole Kidman de biopic Grace of Monaco, zie ook pagina 4) is dan ook iets om nu al naar uit te kijken.
Minder ironisch, voor Roth dan, was het stopzetten van de Fox-serie Lie to Me, zijn allereerste Amerikaanse tv-klus en zeker in de States geen onverdeeld succes. ‘Ik blijf het jammer vinden, want de scripts werden alsmaar beter. Maar goed: zulke beslissingen worden door studiobazen genomen en hangen helaas niet af van de artistieke kwaliteit. Gelukkig heb ik alweer een nieuw tv-project in de maak: The Knifeman, een serie over een 17e-eeuws chirurg, geproduceerd door David Cronenberg, die ook de pilot zal regisseren.’
Daarmee mag Roth straks dus nog een grote naam aan zijn nu al indrukwekkende cv toevoegen. Heeft hij nog favoriete regisseurs met wie hij ooit hoopt te werken? ‘Ik ben nu al een ongelofelijke bofkont’, schudt Roth het hoofd. ‘Wie me dertig jaar geleden zei dat ik met al die topregisseurs zou werken, had ik gek verklaard. Wel jammer dat Truffaut, Bergman en Tarkovski dood zijn. Voor hen had ik eender wat gedaan. Desnoods een aapje spelen. (lacht)‘
BROKEN
Vanaf 30/1 in de bioscoop. Arbitrage en Möbius volgen op 27/2.
DOOR DAVE MESTDACH
TIM ROTH ‘ARCHIE IN BROKEN LIGT ME NAUW AAN HET HART. IK SPEEL HEM NIET ALLEEN, IK HOOP HEM OOK ZELF TE ZIJN.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
