Shadow World

Zondag 12/3, 22.20, Canvas

‘We hebben eigenlijk de ultieme overheidstaak geprivatiseerd: oorlog’, zo zegt de Amerikaanse ex-kolonel Lawrence Wilkerson ergens in Shadow World. Eind deze maand dingt dat fascinerende werkstuk van Johan Grimonprez op Docville mee naar de prijs voor de beste Belgische documentaire. Canvas laat u nu al meekijken in de coulissen van de internationale wapenhandel.

Documentairemaker en mediakunstenaar Grimonprez vertrok van het boek The Shadow World: Inside the Global Arms Trade (2011), waarin de Zuid-Afrikaanse journalist en gewezen ANC-parlementariër Andrew Feinstein de nauwe verwevenheid van de politiek en de internationale wapenhandel blootlegt en uitlegt hoe dat niet alleen onze veiligheid compromitteert, maar uiteindelijk ook onze democratie ondermijnt. Grimonprez vertaalt dat in een potpourri van archiefbeelden en interviews met een horde specialisten – van journalisten over politieke adviseurs tot activisten – waarin de corrupte business die ‘bloed in goud verandert’ wordt aangeklaagd. Cruciaal in dat betoog zijn de deals in de jaren 80 tussen Amerikaans president Ronald Reagan, Brits premier Margaret Thatcher en prins Bandar bin Sultan, die meer dan twintig jaar de Saudische ambassadeur in de VS was. Er werden toen miljarden aan smeergeld en geschenken gespendeerd, de kiem voor een stramien dat zich tot vandaag doet gevoelen: de verstrengeling van de politiek en de bedrijfswereld waarbij politici – van Bush junior en Blair tot Obama – hun oorlogsbeleid voor een stuk afstemmen op de wensen van grote defensieconcerns en -multinationals.

Soms voelt die ‘staatsgreep van bedrijven’ aan als een paranoïde complottheorie omdat Grimonprez die ook inpast in een groter plaatje, dat van de huidige oorlog tegen terreur en het islamfundamentalisme. Op andere momenten is het haast een wrange klucht, met name in de fragmenten waarin de dubieuze wapenhandelaar Riccardo Privitera opgevoerd wordt – zijn uitsmijter: ‘Politici lijken heel erg op prostituees. Ze zijn alleen veel duurder.’

Shadow World probeert daarbij absoluut niet neutraal te zijn. Grimonprez heeft een prominente plek veil voor de rebel die de confrontatie met het gezag aangaat, zoals Muntadhar al-Zaidi, de Iraakse journalist die zijn schoenen naar het hoofd van president George W. Bush wierp uit protest tegen de VS-invasie in Irak. Maar de documentaire is geen zure oprisping van een activist met een camera maar een pertinent, met poëzie en ironie doorweven beeldessay dat zijn huiver uitdrukt over de miljarden verslindende oorlogsindustrie en de mythe van terreur die door de media mee in stand wordt gehouden.

LUC JORIS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content