’s Werelds allereerste seksgodin liet een hele generatie naar de hemel reiken. Door Dave Mestdach

Als geen ander verbeeldde Marilyn Monroe de geïdealiseerde en energieke glamour van Hollywood. Toch had ze meer te bieden dan de wulpse curves, het platinablonde kapsel en de romige borsten die haar bombardeerden tot ’s werelds allereerste en meest gefotografeerde seksgodin. Monroe was eigenlijk een brunette, droeg off-screen een bril en las liever Tolstoy dan Playboy, ook al sierde ze in 1953 de allereerste cover van het taboedoorbrekende mannenblad.

Het is deze ambiguïteit en haar onvermogen om het aanvankelijk nochtans zo warmbloedig gecultiveerde persona van ‘gewillig blondje’ te counteren, die haar in 1962 uiteindelijk naar een dodelijke cocktail van pillen en alcohol deden grijpen. Wat Monroe ook deed om als actrice en zelfstandige vrouw ernstig genomen te worden, hoezeer ze er ook op hamerde meer te zijn dan de som van haar rijkelijk bedeelde lichaamsdelen, en hoeveel lovende kritieken ze in de tweede helft van haar carrière ook mocht ontvangen, voor de glamourgeile goegemeente bleef ze een salonfähig seksspeeltje op pellicule. Ze was de natte droom van een meute die geenszins door nuance, feminisme en intellectuele diepgang mocht worden bevlekt.

Tussen de beroemde naaktfoto van Norma Jeane Baker (de naam die op haar paspoort prijkte toen ze als naïef model Tinseltown binnenwandelde) en de emotioneel gerijpte glansrol van Marilyn Monroe in John Hustons The Misfits, gaapt dan een diepe afgrond. Die kloof van existentiële leegte en liefdeloosheid kon niet door drie huwelijken, talloze flirts, intensieve sessies bij de psychiater en de devotie van miljoenen fans worden gedicht. Het icoon liet een hele generatie naar de hemel reiken, maar eindigde zelf versuft, verward en eenzaam in een persoonlijke hel.

Dat Monroe het gewicht van haar roem niet kon dragen en werd voorbijgehold door een leeg maar uiterst fotogeniek omhulsel dat ze zelf had helpen creëren, kan haar niet eens worden aangewreven. Compensatiedrift en een koortsige hang om aandacht is het minste dat kon worden verwacht van een ongeschoold meisje dat op haar tweede bijna werd vermoord, op haar zesde gemolesteerd, haar moeder in de psychiatrie zag belanden, nooit een vader kende en opgroeide in arme pleeggezinnen. Zeker wanneer datzelfde verlegen en onzekere kind plots de wereld aan haar voeten kreeg als de stoeipoes in populaire blockbusters als Gentlemen Prefer Blondes, The Seven Year Itch en Some Like it Hot.

Wanneer ze voor de zoveelste keer de set van het nooit voltooide Something’s got to give ontvluchtte, was haar carrière dan ook afgelopen. Wie wilde immers nog geld investeren in een actrice die om de haverklap wegzakte in drank, drugs en depressie, zelfs al ging het om een eeuwig fonkelend en hyperpopulair Hollywood-icoon. Rijkdom, roem, aandacht, succes: alles heeft Marilyn Monroe gekend, behalve de simpele liefde en eigenwaarde waar Norma Jean zo wanhopig naar snakte.

Hilde Van Mieghem over Marilyn Monroe

‘Marilyn is een chronisch onderschatte actrice en tegelijk een vrouw met een charisma dat de alledaagsheid ver te boven gaat. Toch werd en wordt ze door velen beschouwd als ‘actrice ondanks zichzelf’. Volgens mij is het net dat waaraan ze ten onder ging. En die schreeuw om erkenning zie je en voel je telkens wanneer je haar aan het werk ziet. Ik bewonder dan ook de kracht waarmee ze tegen de stroom in bleef peddelen en weigerde om zich te conformeren. Dat maakt volgens mij ook haar universele aantrekkingskracht uit: het kwetsbare dat zichtbaar is onder het icoon van seksbom. Ik kan het me als actrice in elk geval levendig voorstellen. Tenslotte heb ik in 1986 ook een keertje voor Playboy geposeerd en tien jaar later werd ik nog in de media opgevoerd als sekssymbool. Om maar te zeggen: als Marilyn me iets heeft geleerd, dan is het wel om jezelf niet voorbij te hollen, om te proberen je leven steeds onder controle te houden. Helaas bleek dat in haar geval een illusie.’

Elizabeth Taylor

Allicht de laatste grote filmster ontsproten aan het studiosysteem én een van de meest veelzijdige actrices van haar generatie. Taylor begon haar carrière als kindsterretje bij MGM, maar ontpopte zich tot dé leading lady van de jaren vijftig met centrale rollen naast Clift in A Place in the Sun en Suddenly, last Summer, naast Dean in Giant en naast Newman in Cat on a hot tin Roof. Jammer alleen dat haar drankdebiet en haar status als mannenverslindster haar filmcarrière wel eens pleegden te overschaduwen. Toen ze na de zoveelste echtscheiding een esthetische ingreep onderging, vertrouwde Taylor haar plastische chirurg toe: ‘ I feel like a new man.‘

Audrey Hepburn

Dé frêle aristocrate onder het acteursgild van de fifties én misschien wel het mode-icoon bij uitstek met de legendarische bijenkorfkapsels en de jurken van Givenchy als trademark. Symboliseerde Monroe de extraverte sensualiteit, dan was Hepburn de pin-up voor intellectuelen, romantici en verlegen adolescenten. Hoogtepunten: Roman Holiday, Sabrina, Funny Face en haar satijnen charme.

Natalie Wood

Was voorbestemd om de echtgenote van Elvis te worden, maar stuitte op het veto van ma Presley die niet was gecharmeerd door deze eigenzinnige tiener. Wood was dan ook een van de Hollywood Bad Girls van de jaren vijftig. Waarom? Omdat ze Dean flankeerde in Rebel without a Cause en omdat ze zowel flirtte met Dean, Raymond Burr, Dennis Hopper als met latere echtgenoot Robert Wagner. Nee, niet tegelijkertijd.

Dave Mestdach

‘Wat ik van seks vond, vroegen ze. Ik zei: het hoort bij het leven. Ik leef.’ Marilyn Monroe