Een van de meest spraak- en smaakmakende tv-programma’s van het voorjaar nadert zijn pièce de résistance. In de aanloop naar de finale van ‘Mijn Restaurant’ spelen we even pottenkijker in de interne keuken van de succesvolle realityreeks. ‘De kans is groot dat er meer dan één restaurant zal overblijven.’

Soms volstaat één moment om van een programma ’the talk of the town’ te maken. Bij Mijn Restaurant kwam het in een van de eerste afleveringen, toen de Oostendse Pieter moest toezien hoe topchef Peter Goossens van zijn bouillabaisse proefde en een halve seconde later het goedje in de vuilnisbak mikte. De onfortuinlijke traiteur, die even daarvoor manmoedig had verklaard dat hij met zijn restaurant op ‘minstens één Michelinster’ mikte, kreeg een pijnlijke reality check, maar de scène zorgde er wel voor dat het programma ’s anderendaags over de tong ging. Sindsdien is het aantal kijkers alleen maar blijven stijgen, en is Mijn Restaurant uitgegroeid tot een van de toppers van het voorjaar.

Reality voor bourgondiërs

Het succesverhaal van Mijn Restaurant begint een tweetal jaar terug, in de lente van 2006. Op dat moment ontdekt men bij productiehuis Kanakna – maker van onder meer Witte Raven, Peking Express en Temptation IslandMy Restaurant Rules, een Australisch tv-programma rond enkele koppels die een eigen restaurant mogen beginnen. My Restaurant Rules is het soort reality waarvoor het genre lijkt uitgevonden: de dramatische verhalen uit de nieuwe restaurants, waar het stressniveau vaak stevig in het rood staat, en het feit dat de deelnemers de kans krijgen om hun leven volledig om te gooien, zorgen dat je als kijker in het programma gezogen wordt. ‘Toen we het zagen’, zegt Kris Spaepen, executive producer van Mijn Restaurant, ‘wisten we meteen: dit is iets voor Vlaanderen. Met onze bourgondische culinaire cultuur is het gewoon op ons lijf geschreven. We waren dus heel enthousiast, alleen heeft het even geduurd voor we dat enthousiasme konden overbrengen bij vtm.’ Een programma als Mijn Restaurant is immers niet alleen een flinke investering, maar, omdat het meerdere keren per week op televisie komt, ook een gok: als het niet aanslaat, zit de zender meteen met twee ‘dode’ momenten.

Kraakpand wordt eethuis

In het voorjaar van 2007 zet vtm het licht toch op groen en mag het team aan de slag. En dat Mijn Restaurant een hit kan worden, blijkt meteen uit het aantal mensen dat reageert op de oproep. ‘Normaal lopen de inschrijvingen pas goed binnen als een programma al een succes is geweest,’ zegt Spaepen, ‘als je met andere woorden aan een tweede reeks begint. Ditmaal was het aanbod kandidaten veel ruimer. We zijn beginnen casten in november, en toen hebben we tientallen koppels de revue zien passeren.’ De criteria voor de kandidaten waren eenvoudig: enerzijds moesten ze hun leven effectief willen omgooien, zoals Lins en David die hun fitnesszaak hebben opgegeven of Stephanie die haar studies stopzette, anderzijds was een culinaire opleiding een vereiste. ‘De belangrijkste voorwaarde was immers dat het koppel een restaurant draaiende kon houden, en daarvoor is een culinaire basis nodig. Oké, Lins en David hadden die ervaring niet, maar zij hadden dan weer wel de kracht om de juiste mensen te zoeken. Trouwens, iemand als David is geen culinaire analfabeet, hé? Alleen: als je hem vraagt om in het bijzijn van een Peter Goossens een bouillabaisse te maken, slaat hij dubbel.’

Nog voor de deelnemers uitgekozen waren, hadden de makers al de vijf panden gevonden waar de restaurants uit de grond moesten rijzen. En de staat daarvan liet vaak te wensen over. ‘Voor ons was het van bij het begin duidelijk dat Mijn Restaurant geen verbouwingsprogramma zou worden’, zegt Spaepen, ‘omdat we geloofden dat Vlaanderen daar niet op zat te wachten. Maar die renovatie is toch een huzarenstukje geweest. We moesten natuurlijk vijf gebouwen vinden die vergelijkbaar waren qua grootte en locatie, en sommige daarvan waren niet zo gemakkelijk te verbouwen. Het was redelijk spectaculair om te zien hoe je in een paar weken tijd van een kraakpand naar een restaurant kunt gaan, en het heeft er toch tot het laatste moment om gespannen of alles af zou raken.’

Iedereen restaurantcriticus

Het gejakker wierp zijn vruchten af, want toen de vijf restaurants eind maart opengingen voor het publiek, werd het programma pas echt een hype. Er verschenen recensies in de media, de eigenaars werden geïnterviewd en de boekingen stroomden binnen: de Charlekijn in Gent, dat als eerste de wedstrijd moest verlaten, was op het moment van de eliminatie bijvoorbeeld zo goed als volgeboekt tot aan de finale. ‘Dat de afstand tussen het programma en de kijker zo klein is, draagt voor een groot stuk bij tot het succes’, zegt Spaepen. ‘Recenseren is een nationale hobby geworden hé? Ik heb mensen gezien die bewust op enkele weken tijd alle restaurants probeerden te doen, die daar echt een sport van maakten.’ En liepen al die restauranttoeristen dan niet te veel in de weg van de cameraploegen? ‘Aan elke deur hing een affiche waarop stond dat iedereen die het pand betrad automatisch de toestemming gaf om gefilmd te worden én om die beelden ook uit te zenden’, aldus Spaepen. ‘Dat maakte het meteen een stuk eenvoudiger. En ik moet eerlijk zeggen: de toestanden die je soms ziet bij wielerwedstrijden, waar iedereen drumt om in beeld te komen, daar zijn we toch van gespaard gebleven.’

Met het succes kwam echter ook de controverse. Al meteen na de eerste eliminatieronde doken op internetforums berichten op dat de stemming gemanipuleerd was. Restaurant Charlekijn ‘moest’ uit de wedstrijd omdat er te weinig drama te rapen viel. Vooral het feit dat de afleveringen van Mijn Restaurant opgenomen worden drie dagen voor ze op het scherm komen, voedde de geruchten. Dat betekent immers dat de uitzending op donderdag (waarin men de verliezer bekend maakt) al op maandag ingeblikt wordt, en dat terwijl de kijkers konden stemmen tot op het einde van de aflevering op dinsdag. Maar Spaepen ontkracht alle complottheorieën. ‘We hebben nooit gefoefeld met de uitslag. We hadden trouwens een deurwaarder die daar heel streng op toekeek. Alle beelden van de eliminaties zijn ook pas opgenomen na het einde van de aflevering op dinsdag. De stemmen die tijdens de uitzending binnenkwamen, werden dus meegeteld.’ Dat een restaurant de deuren moet sluiten twee dagen voor de aflevering op televisie komt, is natuurlijk wel een risico. Waren de makers nooit bang dat iemand tussen dinsdag- en donderdagavond Vlaanderen eens zou rondrijden om te zien waar de gordijnen dicht bleven? ‘Wel, op woensdag waren natuurlijk álle restaurants dicht’, aldus Spaepen. ‘Die wekelijkse sluitingsdag hebben we niet toevallig gekozen. En het koppel dat geëlimineerd werd, was verplicht om op donderdagmiddag zijn restaurant toch nog open te doen, om het risico op lekken te beperken.’

Ghislaine de geit

Niet alleen de eliminaties deden stof opwaaien, ook de deelnemers zelf lieten van zich spreken, en niet altijd in de meest positieve zin. Pieter en Ghislaine groeiden bijvoorbeeld in een mum van tijd uit tot het koppel ‘you love to hate’; de woedebuien van de 19-jarige Oostendse leverden haar bij Q-Music zelfs de titel ‘Geit van het Jaar’ op. In enkele interviews beet Ghislaine van zich af en ze beschuldigde de makers ervan een groepje vrouwen te hebben betaald om haar het leven zuur te maken. ‘Een indianenverhaal’, reageert Spaepen. ‘Er is veel nonsens verteld en geschreven de afgelopen tijd. Dat hoort er bij zeker, als je succes hebt? Bij programma’s met weinig kijkers blijven dat soort verhalen beperkt tot enkele internetforums, maar als er een miljoen mensen kijkt, duiken ze overal op: iedereen wil immers een graantje meepikken. Maar wat je te zien kreeg, was echt wel de realiteit: wij hebben gewoon geregistreerd wat er gebeurde. De dynamiek die ontstaan is rond de duo’s heeft ons trouwens nog het meest verrast. We hebben er van bij het begin voor gekozen om de nadruk te leggen op de ervaringen van de koppels, maar we hadden niet voorzien hoe er echt een volledige cast tot leven zou komen, met chef-koks, souschefs, maître d’hôtels, enzovoort die allemaal voor mooie verhalen zorgden. Het werd ons allemaal op een presenteerschotel aangeboden.’

Vandaar ook dat in Mijn Restaurant, zeker in vergelijking met het origineel, de zakelijke kant van de restaurantbu-siness wat onderbelicht bleef. Of de vijf duo’s winst maakten en hoe ze uit de kosten kwamen, het was maar heel sporadisch te zien. En dat terwijl Peter Goossens naar eigen zeggen net toegezegd had omdat hij wou laten zien dat zijn beroep aartsmoeilijk is. ‘We hebben van de horecasector toch goede feedback gekregen’, verdedigt Spaepen zich, ‘omdat we getoond hebben dat een restaurant opstarten niet allemaal rozengeur en maneschijn is. Maar het klopt dat de zakelijke kant weinig aan bod kwam. Er gebeurden eerlijk gezegd gewoon te veel andere, interessantere dingen om ons met de boekhouding bezig te houden. Als ik echt cijfertjes in het programma wil, heb ik toch liever het gsm-nummer van Filip (souschef van Exquisa en nieuwbakken sekssymbool van Hasselt; nvdr.) dan de omzetcijfers.’

Tweede portie?

Over een kleine week weten we welk duo zijn restaurant mag houden. Maar ook de koppels die ondertussen weggestemd zijn, kunnen na de finale de deuren weer openen. Terwijl de winnaar de inboedel en een jaar huur cadeau krijgt, moeten zij de investering wel terugbetalen aan vtm. Nochtans hebben de makers de deelnemers bij de start van het programma niet gevraagd of ze daartoe bereid zouden zijn, zegt Spaepen. ‘Onze houding was: first things first. Het belangrijkste was dat ze een restaurant uit de grond konden stampen, voor al de rest wilden we afwachten hoe het zou lopen.’ Maar de kans is groot dat er meer dan één restaurant zal overblijven. Dat Jelle uit Leuven in de krant bijvoorbeeld vertelt dat zijn vriendin over enkele weken haar werk opgeeft om te komen meehelpen, duidt er toch op dat ze daar verdere plannen hebben. Of dat ze heel erg gerust zijn in de uitslag, natuurlijk. ‘Ik ga er toch van uit dat er over een half jaar nog een paar restaurants zullen bestaan’, aldus Spaepen. ‘En dan wordt het natuurlijk interessant. Hoe zullen ze het doen zodra alle ruchtbaarheid wegvalt?’ Misschien is dat een vraag die beantwoord zal worden bij de start van het tweede seizoen van Mijn Restaurant. Want iets zegt ons toch dat vtm ditmaal niet zolang zal twijfelen om een nieuwe reeks te bestellen.

MIJN RESTAURANT

Finale op dinsdag 27/5, 21.40 – vtm

Door Stefaan Werbrouck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content