Ondanks de teloorgang van de gangsta rap blijft de crimelist van de hiphop groeien. Een overzicht van de belangrijkste misdaden van de voorbije tien jaar. door Peter Van Dyck

1992 Ice-T, als Original Gangster de officieuze grondlegger van de gangsta rap, schrijft voor zijn metalgroep Body Count het nummer Cop Killer. Daarin laat hij een kwaaie Afro-Amerikaanse man agenten neermaaien, als vergelding voor de door de politie van Los Angeles in elkaar geslagen Rodney King. Politieorganisaties en conservatieve politici steigeren. Ze zetten Warner onder druk om Ice-T te censureren, waarna de rapper zijn contract verbreekt en in eigen beheer verder gaat.

Marion ‘Suge’ Knight, eigenaar van het hiphoplabel Death Row, valt in een studio in Hollywood twee rappers aan. De rapmogol loopt een voorwaardelijke veroordeling op, maar omdat hij in ’96 opnieuw met de wet botst, krijgt hij een celstraf van negen jaar aan zijn broek ‘wegens afpersing, mishandeling, valsheid in geschrifte en doodslag’. De man zaaide jaren terreur: hij had in zijn kantoor een ‘martelaarskamer’ waar hij afvallige medewerkers tot moes sloeg. Toch zit hij uiteindelijk maar vijf jaar van zijn straf effectief uit, want in augustus 2001 wordt hij vervroegd vrijgelaten.

1993 De 20-jarige Ethiopische drugsdealer Philip Wondermariam wordt op 25 augustus in Los Angeles neergeschoten door Lee McKinley, bodyguard van Snoop Dogg. De rapper zat aan het stuur van de auto vanwaaruit McKinley gevuurd zou hebben. Hij wordt dan ook aangeklaagd wegens medeplichtigheid, al ontkent Snoop in alle toonaarden iets met de moord te maken te hebben. De release van zijn debuutalbum Doggystyle wordt hierdoor uitgesteld. Uiteindelijk komt hij toch vrij nadat de platenfirma een borgsom van een miljoen dollar betaalt. Snoop heeft dan al een zwaar verleden: hij was vroeger lid van de Crips-jeugdbende die de straten van Long Beach, Californië onveilig maakte. Voor zijn 21e belandde hij een viertal keer in de cel wegens cocaïnehandel. Met de single Murder Was The Case slaat hij in ’95 nog munt uit zijn arrestatie van twee jaar eerder. In februari ’96 worden zowel Snoop als zijn assistent McKinley vrijgesproken.

Hoewel hij vóór hij een rapper werd geen strafblad had, wordt Tupac Shakur in ’93 en ’94, om uiteenlopende redenen, meermaals de bak in gedraaid. In ’93 breekt tijdens een concert in Arkansas een rel uit, nadat Shakur het publiek beschimpt en opgejut heeft. Bij het tumult dat daarop ontstaat, wordt Jacquelyn Mc- Nealey in de rug geraakt door een kogel. Het incident verlamt de vrouw gedeeltelijk. Op bezoek in New York in ’94 wordt Shakur bij een schermutseling met enkele gangsters zelf verwond. Tupac beschuldigt zijn concurrent Biggie Smalls aka The Notorious B.I.G. ervan de schutters ‘geregeld’ te hebben, wat deze met klem ontkent. Wanneer in ’95 zijn debuutalbum Against The World op de mensheid wordt losgelaten, veroordeelt de rechter hem tot een gevangenisstraf. Na nog geen jaar wordt hij voorlopig in vrijheid gesteld.

1994 Mystikal, die tijdens de Golfoorlog nog deelnam aan de operatie Desert Storm, wordt het leger uit gezet wegens wangedrag. Datzelfde jaar wordt zijn zus Michelle Tyler vermoord door haar vriend. Details over dit persoonlijk rampjaar zijn te horen op de trilogie van Murderer-tracks die op zijn albums te vinden is.

1995 Jake Robles, werknemer van Death Row en boezemvriend van baas Suge Knight, wordt in Atlanta om het leven gebracht. Pikant detail: Robles was tevens lid van de Piru Blood maffia uit Los Angeles. Knight vermoedt dat Puff Daddy betrokken is bij de moord, maar die houdt zijn onschuld staande. Getuigen duiden echter een van Puffy’s bodyguards aan als de dader. Het is niet de eerste keer dat de producer problemen ondervindt om z’n lijfwachten in te tomen: in ’91 werd een bodyguard van hem aangehouden op verdenking van poging tot moord op een politieman. Drie maanden na Robles liquidatie wordt een onafhankelijke platenpromotor door Knight met champagneflessen toegetakeld en verplicht urine te drinken. Met die intimidatie hoopte de eigenaar van Death Row het privé-adres van Puff Daddy los te krijgen.

1996 In september wordt Tupac Shakur tijdens een drive-by shooting geveld. Zes dagen later overlijdt hij in een hospitaal zonder intussen weer bij bewustzijn te zijn gekomen. Wanneer gefluisterd wordt dat Shakur is omgebracht door iemand van de Southside Crips zint de rivaliserende bende Piru Blood op wraak. Bij de clashes tussen beide kampen die daarop volgen, worden maar liefst 14 mensen neergeknald.

1997 Op 9 maart ’97, net nadat hij een party in het Petersen Automotive Museum heeft verlaten, wordt Biggie Smalls aka The Notorious B.I.G. aan een stoplicht vermoord. Vanuit een andere auto lost een 9 mm-pistool zeven schoten, de rapper wordt in zijn blauwe Chevy Suburban dodelijk getroffen. Eerder op het jaar was er al eens een aanslag op Smalls’ leven geweest, maar toen kon de rapper de aanval verijdelen. Meteen wordt aangenomen dat het hier om een actie gaat die de moord op Biggie’s aartsrivaal Tupac Shakur revancheert. Het conflict tussen de East Coast (Bad Boy) en West Coast (Death Row) scene is op dat ogenblik immers danig geëscaleerd. Naar verluidt schakelen beide kampen plaatselijke bendeleden in om hun artiesten te ‘beschermen’. Misschien toch even aanstippen dat The Notorious B.I.G. zelf ook geen onbeschreven blad was: voor hij rapper werd, verdiende hij de kost als drugsdealer. In ’99 wordt ex-flik David Mack, op dat ogenblik al in de cel omwille van een bankoverval, in verband gebracht met de zaak. Mack zou het met Death Row-hoofd Suge Knight op een akkoord hebben gegooid om Smalls om te brengen en oud-klasgenoot Amir Muhammad ‘gehuurd’ hebben om de klus te klaren. Tot op heden bestaat hierover geen uitsluitsel.

1998 Orlando Anderson en twee andere mannen laten het leven bij een afrekening tussen bendes aan een car wash in Compton, Californië. Anderson werd verdacht van de moord op Tupac Shakur op 7 september ’96. Enkele uren voor die tragedie werd Anderson afgeranseld in opdracht van Shakurs platenbaas Marion ‘Suge’ Knight.

1999 Roger Troutman, frontman van Zapp, wordt van het leven beroofd door zijn broer en mede groepslid Larry Troutman, waarop deze ook zelfmoord pleegt.

Sean ‘Puff Daddy’ Combs en zijn ‘veiligheidschef’ Paul Offord worden in april ’99 aangeklaagd in de zaak Steve Stoute. De manager van Nas werd in zijn kantoor in New York zwaar aangepakt door de twee. De uit de hand gelopen ruzie handelde over de Nas-video Hate Me Now, waarin Puff gekruisigd werd. Combs kon daar allerminst om lachen. Hij sloeg Stoute vol in het gezicht. Offord trapte nog wat na en vernielde zijn bureau. Later zou Puff Daddy zich publiekelijk verontschuldigen voor de uitschuiver. In december ’99 komt de producer opnieuw in nauwe schoentjes terecht. Bij het verlaten van een nachtclub in New York, waar net drie mannen zijn neergeschoten, wordt hij door de politie tegengehouden. In zijn auto vinden agenten een wapen waarvoor hij geen vergunning heeft. Na onderzoek worden hem, zijn bodyguard Anthony ‘Wolf’ Jones en Jamal ‘Shyne’ Barrow, een rapper op Combs’ Bad Boy-label, wapenbezit en omkoperij aangewreven. BMG, moedermaatschappij van Bad Boy, zet de 19-jarige rapper Jamal Barrow omwille van zijn vermeende betrokkenheid bij het incident op de keien. Volgens getuigenissen zou Barrow het vuur geopend hebben nadat de patron van de nachtclub zijn ‘baas’ Combs met te weinig respect bejegend zou hebben. In maart 2001 acht de jury Combs onschuldig.

In december ’99 krijgt Jay-Z het in de Kit Kat Club in New York aan de stok met producer Lance ‘Un’ Rivera. De rapper beticht de producer ervan piratenkopieën van zijn platen te verkopen. De onenigheid loopt hoog op en Jay-Z steekt Rivera met een mes in de rug en in de borst. Pas twee jaar later geeft Jay-Z de feiten toe. In december 2001 krijgt hij drie jaar voorwaardelijk.

Wanneer twee agenten op een avond merken dat de auto van Wu Tang Clan-rapper Ol’ Dirty Bastard zónder lichten over de baan zwenkt, manen zij hem aan te stoppen. Als ze op zijn auto af stappen, vuurt ODB enkele schoten op de flikken af. Er ontrolt zich een schietpartij en ODB vlucht. Wanneer hij bij het huis van zijn tante wordt gearresteerd, blijkt hij een kogelvrije vest te dragen. Dit incident komt bovenop andere bevelschriften ten gevolge van diefstal en doodsbedreigingen die hij uitte tegenover de moeder van zijn kind en de buitenwipper van een nachtclub. Sinds ’87 liep hij in New York alleen al negen veroordelingen op. Om van vele wetsovertredingen in andere staten nog te zwijgen. Nauwelijks enkele maanden later wordt hij opnieuw aangehouden, wanneer hij een auto bestuurt zonder nummerplaat en de politie vervolgens vaststelt dat zijn rijbewijs ingetrokken is. Het verdict van de rechter na al deze feiten: een boete van 500 dollar, drie jaar voorwaardelijk en een jaar behandeling voor zijn drugverslaving in een afkickcentrum. In oktober 2000 ontsnapt ODB uit die kliniek en duikt hij een tijdlang onder. Wanneer hij opnieuw wordt opgepakt voor cocaïnebezit, pleit hij schuldig. In juli 2001 wordt een gevangenisstraf van vier jaar uitgesproken.

2000 DMX maakt het wel erg bont dit jaar. Hij wordt achtereenvolgens beschuldigd van: verkrachting van een topless danseres, aanranding van een motorrijder, wapenbezit en mishandeling van zijn pitbulls. Bovendien wordt hij na een party van zijn label Ruff Ryders, waar backstage overigens vier van zijn medewerkers messteken opliepen, gearresteerd wanneer de politie marihuana in zijn auto vindt en hij niet over een geldig rijbewijs blijkt te beschikken. Hiervoor pleit hij schuldig, wat hem in 2001 een boete van 1000 dollar en een celstraf van 15 dagen oplevert. Hij verlaat overigens op krukken de gevangenis, een gevolg van een robbertje vechten met een cipier.

In maart 2000 wordt 50 Cent, een protégé van Eminem die op de 8 Mile soundtrack te horen is, met een mes aangevallen. Twee maanden later wordt hij drie keer beschoten in Queens. De 26-jarige rapper, in een vorig leven bokser, krijgt regelmatig doodsbedreigingen. Na de moord in oktober 2002 op Jam Master Jay van Run DMC û hij was het die het raptalent van 50 Cent ontdekte û wordt hij onder politiebewaking geplaatst.

4 juni 2000 slaan de stoppen door bij Eminem. Tweemaal zwaait hij bij een hevige twist met zijn pistool. Een eerste keer intimideert hij op een parkeerplaats een man die hij ervan verdacht zijn toenmalige vrouw Kim te hebben gekust, een tweede keer een lid van de rapgroep Insane Clown Posse. Hij krijgt een voorwaardelijke straf en moet afkicken van de drugs. In zijn songs fantaseert Eminem wel eens over moord. In ’97 Bonnie And Clyde û net op het moment dat zijn eigen echtelijke ruzies veelvuldig het nieuws halen û dumpt zijn alter ego Slim Shady zijn echtgenote in het kanaal en maakt hij daarbij zijn dochter medeplichtig. In het nummer Stan rijdt een fan van Slim Shady, die zich in de steek gelaten voelt door zijn grote voorbeeld, met zijn zwangere vriendin vastgebonden in de koffer, van een brug.

2002 In april klagen Biggie Smalls’ weduwe, R&B zangeres Faith Evans, en zijn moeder Voletta Wallace de politie van Los Angeles aan. Volgens hen heeft die te weinig gedaan om de moord op Smalls te vermijden. De politie zou op de hoogte zijn geweest van de vijandige houding van Death Row en van bedreigingen aan het adres van Smalls.

In juni wordt R. Kelly beschuldigd van 21 zedendelicten. Bewijsmateriaal: een videoband waarop de R&B-zanger/producer seks heeft met een minderjarig meisje. Kelly blijft bij hoog en bij laag ontkennen dat hij de man is die op de video te zien is. Na het betalen van de borgsom van 75.000 dollar wordt hij weer vrijgelaten. In de nieuwe song Heaven, I Need A Hug toont hij zich teleurgesteld in alle fans die hem al veroordeeld hadden. Kelly houdt van jonge meisjes, zoveel is duidelijk. De betreurde R&B-zangeres Aaliyah loog over haar leeftijd û ze was in werkelijkheid 15 û toen ze in ’94 met hem trouwde.

Oktober 2002: een kogel raakt Jam Master Jay, DJ bij Run DMC, in het hoofd wanneer hij in een studio in Queens, New York aan het werk is. Hij sterft meteen. Een andere man, Urieco Rincon, wordt in zijn been getroffen. Van de dader(s) geen spoor. Al is één verdachte opgepakt: de technicus Curtis Scoon, die met de DJ over geld geruzied zou hebben.

In november valt de politie in totaal 15 kantoren en huizen binnen die gelinkt zijn met Tha Row û vroeger Death Row û, het platenlabel van Suge Knight. Het gerecht is op zoek naar aanwijzingen in het kader van verschillende moordzaken. Eerder dit jaar werden immers twee ex-werknemers van het label vermoord: de vroegere productiemanager Alton McDonald en Henry Smith, de man die het elektrischestoellogo van Death Row ontwierp. Uit vergelding voor de dood van McDonald zouden bendeleden in juni Eric Daniels om het leven hebben gebracht. Het vermoeden is echter sterk dat de huiszoekingen ook verband houden met de nog steeds onopgeloste moorden op Tupac Shakur en Notorious B.I.G., waarbij de naam Suge Knight al meer dan eens is gevallen.