Van bronstige dekstier (‘Jamón, jamón’) over verlamde euthanasiestrijder (‘Mar adentro’) tot Jodenvretende monnik: aan acteertalent ontbreekt het de Spaanse spierbundel Javier Bardem (38) niet, en om een portie controverse zit hij ook nooit verlegen. ‘Misschien moeten we Vlaanderen maar eens opnieuw bezetten.’

Lekker gefeest in Praag?

Javier Bardem: Dat viel wel mee. Ik ben hier nog geweest als rugbyspeler toen ik achttien was en toen ging het er een stuk heftiger toe. Het was de eerste keer dat ik het vliegtuig nam en ook de eerste keer dat ik… (schiet in de lach) Laat ons het erop houden dat het een boeiende culturele én intermenselijke trip was met tal van onvergetelijke ervaringen (knipoog).

Je personage, Broeder Lorenzo, is een Inquisitiemonnik die eerst Joden vervolgt maar zich vervolgens tot de Verlichting bekeert en de clerus op de guillotine zet. Leuke jongen.

Bardem: Vind ik ook. Ik moést hem gewoon vertolken, al was het maar uit schuldgevoel. Wij Spanjaarden hebben de wereld met de gruwelen van de Inquisitie opgezadeld; een film maken die die donkere bladzijden uit de geschiedenis belicht, is wel het minste wat ik kon doen. Dat ik als Spanjaard katholiek ben opgevoed speelt ook mee: schuld – the dark side of responsibility – is al mijn leven lang mijn vaste bedpartner.

Op een zeker moment zegt Broeder Lorenzo over een schilderij van Jeroen Bosch: ‘Natuurlijk is het chaotisch en ontaard. Hij is een Vlaming.’ Wat moeten we daaronder verstaan?

Bardem:(lacht) Oei, heb ik de Vlaamse trots gekrenkt? Vlaanderen en Spanje waren vroeger concurrerende grootmachten, ook op het gebied van schilderkunst. Je was voor Velasquez en Goya of je was voor Bosch en Rubens. Meer hoef je daar niet achter te zoeken. Goed dat we jullie in de zeventiende eeuw hebben bezet: het Prado in Madrid hangt daardoor nu vol prachtige Vlaamse schilderijen. Als groot liefhebber – ik schilder zelf – vind ik trouwens dat er gerust nog een vleugel bij kan. Misschien moeten we Vlaanderen maar eens opnieuw bezetten: kunnen we meteen ook jullie moderne werk inpikken!

De staatsveiligheid houdt je in de gaten. Hoe kies je je rollen eigenlijk?

Bardem: Tachtig procent van alle acteurs zit zonder werk, dus ben ik blij met elke aanbieding. Als ik dan de kans krijg om in films als Mar adentro, Carne trémula of Goya’s Ghosts te spelen, kan ik alleen maar in de wolken zijn. Het zijn films van grote regisseurs en ik mag personages met body vertolken. En het gaat ook nog eens over essentiële thema’s als mensenrechten en vrijheid. Dat zijn de rollen die ik verkies: geen karikaturen in een of andere genrefilm, maar mensen van vlees en bloed, types waar wat scheef aan zit. Ergens blijft het wel een absurd beroep: doen alsof je iemand anders bent en een werkelijkheid neerzetten die buiten het script totaal niet bestaat. Ik denk dat acteurs en schizofrenen de enigen zijn die toegang hebben tot de waanzin. Met dat verschil dat de acteur een retourticket heeft.

Je bent zowat de bekendste latinoacteur van je generatie. Hoever reiken je Hollywoodambities?

Bardem: Vergeet Gael García Bernal en Antonio Banderas niet, die zijn veel bekender dan ik. Wat Hollywood betreft, blijf ik bescheiden. Ik ben geen Brad Pitt en kan mijn accent niet wegstoppen, wat de rollenkeuze in Amerika aanzienlijk verengt. Maar je hoort mij niet klagen. Het feit dat ik kon meedoen in Collateral en nu in Love in the Time of Cholera heb ik net grotendeels aan mijn uiterlijk en mijn accent te danken. Er zijn niet zoveel Spaanstalige acteurs die ook fatsoenlijk Engels spreken – zelfs al is het met een accent.

Zien we je straks in Steven Soderberghs Che Guevarabiopic ‘Guerrilla’?

Bardem: Helaas: Che Guevara is not going to happen. Niet voor mij althans, wat daar op het internet ook over beweerd wordt. Ook van Martin Scorsese heb ik tussen haakjes nog nooit iets gehoord (Bardem stond een tijdje genoteerd als leading man van Scorseses volgende project ‘Silence’, over twee Spaanse jezuïeten op bekeringsmissie door Japan, nvdr. ) dus ook dat is een kwakkel. Frustrerend hoor: je zet je computer aan, ziet je naam verbonden worden aan allerlei fantastische projecten en jij bent de enige die weet dat het complete flauwekul is. Eigenlijk zou ik die lui een proces moeten aansmeren.

En ze op de pijnbank leggen tot ze bekennen!