Panorama: Gelieve ons hiervoor te verontschuldigen
Zondag 12/12, 20.10 – Canvas
Een welgemikte sneer richting de stiptheid van de Belgische treinen zou hier totaal misplaatst zijn – de pointe zou toch op zich laten wachten, jawel. Voor de vele reizigers die dagelijks staan te vloeken op het perron, is het trouwens allesbehalve grappig. In Gelieve ons hiervoor te verontschuldigen onderzoekt Panorama waar het precies fout loopt. ‘De vertragingen zijn nog nooit zo erg geweest’, zegt Dirk Leestmans, en dan heeft hij het nog niet eens over de stakingen of hinder bij extreme weersomstandigheden.
Spreek je uit eigen wachtervaring?
Dirk Leestmans: Ik zou mezelf geen fervent reiziger noemen, maar ik neem toch regelmatig de trein. En ja, ook ik heb wel eens last van vertragingen. Vrij vaak zelfs, aangezien mijn rit naar de VRT gebeurt via een overstap. Als je een rechtstreekse verbinding hebt, is het niet zo erg om enkele minuten later toe te komen. Maar als je een overstap mist, worden vijf minuutjes al gauw een halfuur of erger. Om nog te zwijgen van treinen die geannuleerd worden.
De problemen zitten dus niet enkel in de hoofden van ongeduldige reizigers?
Leestmans: Absoluut niet! De NMBS geeft zelf ook toe dat de stiptheid moet worden aangepakt. Volgens zijn eigen beheersovereenkomst moet minstens 90 procent van de treinen op tijd rijden, en dat halen ze met 89 procent net niet. Trouwens, volgens cijfers van Test Aankoop is het nog erger gesteld: één op drie treinen zou vertraging hebben en één op twintig wordt zelfs gewoon geschrapt.
En intussen blijft de NMBS ons aansporen om de trein te nemen, want dat is altijd ‘een beetje reizen’.
Leestmans: (Lacht) Dat men mensen op de trein probeert te krijgen om het fileprobleem aan te pakken is terecht. Alleen: de NMBS moet er dan ook voor zorgen dat het zijn belofte nakomt en mensen tijdig op hun bestemming geraken. Anders zullen die toch nog liever aanschuiven op de weg en naar de auto terugkeren. Deels is de NMBS slachtoffer van zijn eigen succes. Sinds de jaren 90 is het aantal reizigers explosief gestegen en het huidige spoorwegennet kan dat niet aan.
Is dat dan dé oorzaak van alle vertragingen?
Leestmans: Dat niet, neen. Natuurlijk zijn er omstandigheden waaraan de NMBS niets kan doen – denk aan koperdiefstallen, ongevallen of zelfmoorden. Maar: er hadden al veel langer fikse investeringen moeten gebeuren. Niet alleen is het rollend materieel – en daarmee bedoel ik dus de treinen – verouderd, ook de rest van de infrastructuur is aan vernieuwing toe. De laatste jaren zijn er inspanningen geleverd, maar behalve dat die erg kostelijk zijn, kunnen die ook niet onmiddellijk voor resultaat zorgen. De NMBS zit op dit moment aan zijn plafond.
En hoe zit het dan met het rittenschema?
Leestmans: Aangezien dat ruim tien jaar oud is, kan ook dat best een update gebruiken. (Lacht) Hoe het nu is, houdt het structurele vertragingen in, zo zegt de NMBS zelf. De voorbije jaren is het wel wat bij getimmerd, maar eigenlijk zou men het volledig moeten omgooien. Neem nu Brussel: bijna alle treinen rijden naar en dóór onze hoofdstad, maar terwijl Brussel Zuid tweeëntwintig sporen heeft, hebben Brussel Centraal en Noord er respectievelijk maar zes en twaalf. Dat is om problemen vragen.
Zullen Belgische treinen dan óóit op tijd rijden?
Leestmans: Toch niet vóór 2013, en dat is dan nog volgens de NMBS. (Lacht) Deze week worden er wel al enkele aanpassingen aan het rittenschema doorgevoerd, maar die vormen geen wezenlijke oplossing. Natuurlijk is het zo dat de goede wil – en de bijbehorende aanpassingen en investeringen – van de NMBS niet van dag op dag resultaat kan opleveren. Al kun je je wel de vraag stellen of ze dan niet gewoon te laat in actie is geschoten.
BARBARA DE CONINCK
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier