Over de Taag

Eerste zin Clarissa hield van de aap.

Iedere dag zat Clarissa in de lokale zoo voor gorilla Ihoho te glunderen. En hij keek alleen maar naar haar. Haar man, de psychiater Ernest Bas, werd er krankjorum van en begreep niet wat ze aan die klomp testosteron vond. Nee, dan had hij liever zijn patiënten, die hem er met hun rare hersenkronkels meer en meer van overtuigden dat psychische gezondheid een steriele toestand is. Misschien had het allemaal te maken met hun ongewild kinderloos blijven, denkt Ernest een paar maanden later, na de dood van Clarissa, of met de ziekte die haar uiteindelijk ook zou vellen.

Hoe het ook zij, weduwnaar Ernest beslist naar Lissabon te vertrekken, waar Clarissa’s halfzus Isaura woont – dertien jaar jonger dan hem, maar daar draait hij zijn hand niet voor om. Het enige wat hij echt in Lissabon mist, zijn zijn boeken, die hij in Amsterdam heeft achtergelaten. Wat hij er vindt, is niet alleen liefde, maar ook een grote ontnuchtering.

Over de Taag gaat immers over de manier waarop mensen zichzelf soms onbewust leugens vertellen om psychisch stabiel te blijven. ‘Waarom heb je al veertig jaar geen contact meer met je broer Vincent?’ vroeg Clarissa haar man regelmatig. Ernest bromde dan wat over een grote ruzie, ontstaan toen Vincent hem verweet nooit gerouwd te hebben om de dood van hun moeder, terwijl hij juist degene was geweest die samen met hun vader naast haar sterfbed had gezeten, en daarmee was de kous af. Wat Clarissa niet kon – de twee broers weer bij elkaar brengen – zal Isaura wel lukken. ‘In het heden wordt alles uitgewist,’ beseft Ernest dan, ‘alleen in het verleden blijft alles bestaan.’

Hans Dekkers zet Ernest bijzonder overtuigend neer. Hier zit een psychiater achter de schrijftafel, ga je na verloop van tijd vermoeden, zo subtiel en gedoseerd springt hij om met de juiste details. Nee dus. Dekkers is socioloog van opleiding en een heel knappe schrijver. Dat merk je ook in zijn spitse dialogen. Grandioos is hij wanneer hij Ernest een glas laat drinken met een rivaal die het ook op Isaura heeft gemunt en hij die van een zelfverzekerde versierder in een paar minuten degradeert tot een aan zichzelf twijfelende sabbelaar.