Journalist Koen Schouten bundelde twintig gesprekken met jazzmuzikanten, in een zwierig en uitstekend verteld boek.
Journalist Koen Schouten bundelde twintig gesprekken met jazzmuzikanten,in een zwierig en uitstekend verteld boek.
‘De Alfa Romea 164, dat is een van mooiste auto’s ooit gemaakt. En de eerste generatie Fiat Chroma. Toen Miles Davis in Italië was, is hij daar helemaal verliefd op geworden. (…) Wel veel autopech. Om op tijd op je gig te komen, kon je maar het best zo’n saaie Ford Taunus huren.’ Kijk, dat vinden wij nu een uitstekende analyse van dit boek: zwier en degelijkheid in één ademstoot. Ze komt van trompettist Enrico Rava, peetvader van de Italiaanse jazz. Een veelzeggende terzijde, verteld aan Koen Schouten, onze jazzcollega van de Volkskrant.
Voor Jazzhelden bundelde Schouten twintig gesprekken, of liever ontmoetingen met boeiende jazzmuzikanten, van de Amerikaanse saxofonisten James Carter, Lee Konitz en Branford Marsalis, tot Nederlands trots Misha Mengelberg, Han Bennink en Rita Reys. Schouten is een man naar ons hart. Hij vindt zijn meug net zo goed bij hiphop als bij Billie Holiday, en heeft als journalist een missie: illustreren dat de jazz geen tot sepia gestold museumstuk is. Het is levende kunst, en tegelijk ook levende lust. ‘Jazz: undergroundmuziek voor kenners? Nostalgie voor ouderen? Welnee. Allang niet meer. Jazz is verweven met de cultuur van nu.’
Maar bovenal is Schouten een uitstekende verteller. Jazzhelden bestaat namelijk niet gewoon uit vraag-antwoordinterviews en is al helemaal geen biografische almanak voor een jazznovice. Nee, dit zijn toegankelijke verhaaltjes, beknopte tableaux vivants van een pagina of zes waarin de auteur schijnbaar achteloos een praatje maakt met een bewonderde muzikant. Maar net door die flair krijgt u een uitstekend beeld van wat voor mens die geïnterviewde nu precies is.
Een eenzelvig mens, zoals Sonny Rollins: ‘Ik moet helemaal niks. Het feit dat medemusici zouden kunnen voorstellen welk nummer te spelen, daar word ik al nerveus van.’ Een onvatbaar mens, zoals Misha Mengelberg: ‘Wat het publiek ergens van vindt, dat interesseert me werkelijk geen zier.’ Soms een mens die zich geneert voor zijn eigen instrument, zoals de wonderlijke accordeonist Richard Galliano: ‘Als ik een kitscherige foto zie van een accordeonist met zo’n hoofd met een smile en een knipoog boven zijn blaasbalg, dan schaam ik me.’
Kleine bekentenissen met groot effect – Schouten is er een meester in. ‘De waarheid over jazz bestaat niet, dat is het leuke’, schrijft hij. Het is de grootste waarheid over jazz die we in tijden hebben gelezen.
Bart Cornand
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier