‘Wees een kameleon.’ En: ‘Vind jezelf opnieuw uit.’ Dat waren twee lessen die Amerika-correspondent Michiel Vos kreeg bij het begin van My America, een reportagereeks waarin hij zijn nieuwe thuisland probeerde te doorgronden. De man die hem die raad gaf, was muzikant Gene Simmons, de frontman van rockgroep Kiss, die als Chaim Witz geboren werd in Israël en op zijn negende samen met zijn moeder naar de Verenigde Staten emigreerde. Als er iemand dus goed geplaatst is om dat soort adviezen uit te delen, dan wel de heer Simmons.
Veel van de mensen die Vos tegenkwam in de vierdelige documentaire hadden zichzelf op een of andere manier heruitgevonden. Er was de Nederlandse regisseur Paul Verhoeven, die zich blijkbaar al zo grondig heeft omgevormd tot Amerikaan dat hij zijn moedertaal zelfs niet meer bovenhaalt als er een landgenoot op bezoek komt. Of er was predikant Ted Haggard, die ooit aan het hoofd stond van een van de machtigste religieuze bewegingen van de VS, maar ontslag moest nemen nadat uitlekte dat hij een homoseksuele affaire had gehad. Haggard hield nu een kleine kerk open in een schuur langs de spoorweg, maar noemde zichzelf gelukkiger en beter dan ooit te voren. Hij had zijn verleden zelfs zo ver achter zich gelaten dat hij zonder een spier te vertrekken tegen Vos kon vertellen dat hij in en rond zijn schuur af en toe speciale weekends organiseerde ‘om jonge mannen om te vormen tot ruige buitenmensen’.
Voor Vos was My America een persoonlijk project: hij verhuisde tien jaar geleden naar de VS om er als correspondent te werken en werd een paar jaar geleden Amerikaans staatsburger, nadat hij door de geboorte van zijn kind beseft had dat hij een buitenlander in zijn gezin was geworden. Maar gelukkig was de reeks zelf veel meer dan zijn persoonlijke bespiegelingen en maakte Vos in de eerste plaats gebruik van het uitgebreide netwerk dat hij heeft opgebouwd om een blik achter de façade van het land te werpen. Zeker de aflevering over het politieke spel was in dat opzicht ontstellend, met verhalen over rijke donoren die 30.000 dollar neertellen voor een ontmoeting van vijf seconden met de president, en nog eens 30.000 dollar extra als ze samen met de leider op de foto willen.
Een belangrijke geldschieter gaf Vos ook uitleg over het hele systeem, en de vanzelfsprekendheid waarmee die sprak over het geld dat werd gespendeerd om invloed uit te oefenen op de politieke partijen, was onthutsend. Op eenvoudig verzoek somde hij de bedragen op die je nodig had om volksvertegenwoordigers, senatoren of de president te spreken en gaf hij mee hoeveel miljoenen je moest spenderen om een zitje binnen te rijven in het Congres. Het resultaat daarvan is dat er twee Amerika’s zijn ontstaan, met aan de ene kant een kleine groep rijke donoren en aan de andere kant een grote groep kiezers zonder invloed of geld. Als de VS als land zichzelf nog eens willen heruitvinden, dan kan men misschien daar beginnen.
**** Elke woensdag, Canvas
DOOR STEFAAN WERBROUCK
VOOR VOS WAS MY AMERICA EEN PERSOONLIJK PROJECT, MAAR GELUKKIG GEBRUIKTE HIJ VOORAL ZIJN NETWERK OM EEN BLIK ACHTER DE FAÇADE VAN HET LAND TE WERPEN.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
