Geen grotere helden dan zij die elke week in de huiskamer komen. Wij vroegen zeven schrijvers naar het tv-personage dat hen het meest inspireert, amuseert of irriteert. Deze week: Joost Vandecasteele over Larry David – CURB YOUR ENTHUSIASM
Soms denk ik echt dat al die uren Amerikaanse sitcoms kijken permanente psychologische schade heeft veroorzaakt. Ik werd er al op heel jonge leeftijd aan blootgesteld, in de tijd dat sitcoms nog massaal namiddagen vulden op de zender Ka2, wat eigenlijk klinkt als een pas ontdekt chemisch bestanddeel. Later veranderde de naam in 2BE, al vanaf dag 1 geforceerd hip en hopeloos gedateerd, net als alle woorden met @ in plaats van de letter a of eindigend met het getal 2000.
Maar de sitcoms zelf fascineerden mij meer dan de zender. Zo heb ik waarschijnlijk alle afleveringen gezien van Growing Pains met Kirk Cameron, momenteel zo angstaanjagend christelijk dat God zelf de hoek omloopt. Of van Family Matters, de zwarte versie van Perfect Strangers met Urkel als Balki (als je weet wie ik bedoel, dan kunnen we wel vrienden worden). De actrice die de jongste dochter speelde, zou later trouwens porno maken. Misschien moeten zij en Kirk Cameron samen een serie krijgen. Hilarische haat verzekerd.
Ik heb zoveel sitcoms gezien, over werkloze twintigers die toch een immens appartement in New York kunnen huren of over elke levensfase van de Olsentweeling. En steeds met die ene premisse die mijn leven zou besmetten. De garantie dat de vorige aflevering nooit is gebeurd en alles weer normaal is. Al heel mijn volwassen leven sluimert dit idee in mijn lichaam: dat geen enkele belediging of fout enige impact heeft op de werkelijkheid, met alle gevolgen van dien.
In diezelfde periode ontdekte ik echter ook Seinfeld, met als meest memorabele personage George. Mocht één bepaalde serie nooit zijn gemaakt, dan was dit volledig een lofrede aan de kleine, stevige, kale, vaak werkloze, terug thuiswonende, 43 relaties verpestende George Costanza geworden. Maar toen verscheen George in het echt, vertolkt door Larry David in zijn meesterlijke Curb Your Enthusiasm.
Het feit dat die serie per ongeluk het levenslicht zag, na een valse documentaire over hoe Larry David opnieuw stand-upcomedy zou proberen, is een zoveelste verklaring voor haar hoge kwaliteit. En het zoveelste bewijs dat eindeloze besprekingen over de format en de zenderkeuze absoluut niet de enige optie zijn. Integendeel zelfs. Al acht seizoenen lang blijft de sitcom even fris en onvoorspelbaar, dankzij de fragiele balans tussen de superieur improviserende acteurs en de uitgeschreven plotlijnen van Larry David.
Maar waarom kies ik, Joost Vandecasteele, voor Larry David, los van mijn adoratie voor zijn kunde? Wel, lieve lezers, omdat ik geloof dat het personage Larry David aan dezelfde ziekte lijdt als mij. Namelijk sitcomitis, de eerder beschreven aandoening waarbij je dagen als afleveringen zonder repercussie beschouwt. Of de persoon Larry David besmet is, kan ik niet met zekerheid zeggen. Maar ik vermoed van wel, want anders verzin je zoiets niet.
Daar ligt ook de kern van de genialiteit van Curb Your Enthusiasm verscholen, Larry David als het enige fictieve personage in confrontatie met de echte wereld. Of toch zo echt mogelijk, versterkt door hoe het uit de losse pols gefilmd is, door mensen zichzelf te laten spelen, door het achtergrondverhaal van Larry David te laten samenvallen met zijn eigen biografie (Larry David speelt Larry David, de bedenker van Seinfeld) en door de reacties op zijn daden zeer geloofwaardig te houden in plaats van te repliceren met een witz. De meest uitgesproken zinnen in alle afleveringen zijn dan ook: ‘Waarom deed je dat, Larry?’ en ‘Wat was je aan het denken, Larry?’
Dat dit individu een heel eigen logica volgt, valt niet te betwijfelen. We hebben het hier over een man die een volledige reünie van Seinfeld in gang zet om zijn ex terug te winnen, die een hoer inhuurt om te kunnen carpoolen, die een rolstoelvrouw in een kast duwt om een andere rolstoelvrouw te misleiden en die een verpleegster beschuldigt een waardevolle gesigneerde baseball verstopt te hebben in haar ongewoon grote vagina. Dus hoe graag ik mij ook spiegelen wil aan de erudiete personages in The West Wing of fysiek genoeg gelijkenissen vertoon met gepeupel uit Game of Thrones, ik vrees dat het personage Larry David mijn schermtweeling is. Zelfs bijna een volwaardig excuus voor mijn gedrag en mijn onkunde om ten volle deel te nemen aan de wereld.
Maar de mens Larry David is dan weer een rolmodel, een bevestiging van hoe eigenzinnigheid het beste werk oplevert, van hoe stand-upcomedy een opstapje kan zijn, zeker als je er niet zo goed in bent, en van hoe flexibel een schrijver kan zijn. Deze man was verantwoordelijk voor de serie Seinfeld – Seinfeld! – en kon daarna nog iets straffers verzinnen. Door schaamteloos zichzelf te portretteren als zijn ergste versie en toch sympathie af te dwingen. Als dat gebeurt, overstijgt humor elk niveau van puur amusement en wordt het ontroerend indrukwekkend. Dank je, Larry.
CURB YOUR ENTHUSIASM
Seizoen 1-7 zijn uit op dvd, seizoen 8 verschijnt op 18/7 (Warner Home Video).
VOLGENDE WEEK
ANNELIES VERBEKE OVER TONY SOPRANO
JOOST VANDECASTEELE
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
