Mijn jaar van rust en kalmte

Eerste zin Telkens als ik wakker werd, overdag of ’s nachts, schuifelde ik door de lichte marmeren centrale hal van mijn flat naar de hoek van de straat, waar een buurtwinkel was die nooit dichtging.

Ambien, Solfoton, Valium, Xanax, lithium, Haldol, Noctec, Neuroproxin, Silencior, Nembutal: ze heeft ze allemaal geprobeerd maar de slaap wil niet komen. Soms dommelt ze een paar uur weg terwijl ze in haar luxeappartement oude VHS-banden bekijkt (liefst films met Whoopie Goldberg of Harrison Ford) maar eens echt goed uitslapen lukt niet.

Ze blijft naamloos, deze hedendaagse New Yorkse versie van Doornroosje. Nadat haar prins haar verlaten heeft en haar ouders overleden zijn, heeft ze besloten een jaar knock-out te gaan. Fuck de buitenwereld, fuck de ratrace, fuck meedoen. Op aanraden van haar psychiater annex kwakzalver Dr. Tuttle begint ze te experimenteren met Infermiterol, een Duits geneesmiddel dat haar drie dagen aan een stuk onder zeil brengt. Het levert haar slaap maar ook black-outs op: soms bestelt ze in haar slaap online lingerie, soms blijken haar nagels gemanicuurd, soms staat haar koelkast vol afhaalchinees. Tussendoor krijgt ze nog bezoek van haar hardnekkige vriendin Reva en er dwaalt een videokunstenaar in haar appartement rond die haar winterslaap wil documenteren maar zij kunnen haar eenzaamheid niet verlichten.

De grote vraag is natuurlijk: waarom? Rouwt ze om haar dode ouders, moet ze bekomen van haar knipperlichtrelatie met Trevor, is ze ontgoocheld in de kunstwereld waarin ze een tijdje vertoefde? Of staat haar slaap symbool voor een hoogmoedige natie die blind is voor het wereldleed dat ze veroorzaakt – is het toevallig dat deze nieuwe roman van Ottessa Moshfegh eindigt met het instorten van de WTC-torens?

Een roman over een vrouw die slaapt: klinkt als een recept voor saaiheid maar Moshfegh heeft duidelijk talent op overschot om de lezer wakker te houden. Vooral de spitse dialogen en de cynische observaties houden het leeslampje aan en haar slaapdronken protagonist is vaak zo bitchy dat je hardop moet grinniken. Insomnia was zelden zo grappig.