Dat hij serieus, sinister en sexy kan zijn, weten zijn fans al een kwarteeuw. Maar de jongste tijd toont Ralph Fiennes steeds vaker zijn rebelse, relaxte en komische kant, zoals nu weer in A Bigger Splash, waarin hij aan de zijde van de bekendste Hollywood-Belg speelt. De Britse gentleman-acteur over silly dancing en naaktzwemmen op middelbare leeftijd, zijn rollen in de Bond- en Harry Potter-franchises en zijn nieuwste film A Bigger Splash. ‘Zal ik als een aapje voor je dansen?’

Lange, serieuze antwoorden met cultureel correcte citaten en hier en daar een intimiderende of afkeurende blik tussendoor. Dat is wat je verwacht wanneer je Ralph Fiennes gaat interviewen. Maar de 53-jarige Engelsman mag dan uit een intellectueel nest komen – zijn vader was fotograaf, zijn moeder schrijfster – Shakespeare, Ibsen en Tsjechov op de planken brengen en dankzij hoofdrollen in The English Patient (1996), The End of the Affair (1999), Spider (2002) en The Constant Gardener (2005) het imago torsen van een acteur die zijn vak zo ernstig neemt dat Russell Crowe een vrolijke Frans lijkt, in het echt blijkt ‘Reejf’, zoals je zijn voornaam hoort uit te spreken, de beminnelijkheid zelve.

Elke vraag beantwoordt Fiennes met een genereuze grijns, de tanden bloot en de pretoogjes half dichtgeknepen. En met een verrassend gemeende bescheidenheid die zich ofwel vertaalt in onverwachte stiltes – is hij nu uitgesproken, of volgt er nog een punchline? – ofwel in een verlegen blik die al even plots richting zijn dandyeske lederen schoenen gaat.

Is dit de befaamde acteur – goed voor twee Oscar-, vier Golden Globe- en vijf Bafta-nominaties – die doorbrak als de sadistische nazibeul Amon Göth in Schindler’s List (1993) en Steven Spielberg verleidde tot de uitspraak: ‘Ik heb seksueel kwaad gezien’. Is dit de man die miljoenen kinderen én hun ouders de stuipen op het lijf joeg als de boosaardige lord Voldemort in de Harry Potter-franchise? Is dit de nieuwe M die in Skyfall (2012), Spectre (2015) en volgende James Bond-episodes aan het hoofd staat van de Britse geheime dienst MI6? Die ervaren theaterrot die zelf in de regiestoel kroop om de Shakespeare-tragedie Coriolanus (2011) en de Dickens-biopic The Invisible Woman (2013) op het witte doek te brengen?

Een mens zou er bijna aan beginnen te twijfelen, wat natuurlijk enkel zijn talent als kameleon illustreert. Dat én zijn jongensachtige charme, die hem, ook al wordt zijn haar wat dunner, tegen wil en dank tot sekssymbool voor meerwaardezoekers bombardeert.

Dat Fiennes, die al een carrière lang zijn zeven jaar jongere broer Joseph als acteur overschaduwt, niet alleen een ernstige, dreigende of charmante kant heeft, liet hij de jongste tijd ook in de bioscoop merken. In Wes Andersons vernuftige retrokomedie The Grand Budapest Hotel (2014) dartelde hij verrassend lichtvoetig door het beeld als pompeuze conciërge. En in de grijnslachende Hollywoodhommage Hail, Caesar! van Joel en Ethan Coen zette hij onlangs een geestige bijrol neer als een Britse regisseur uit het studiotijdperk van weleer. Ook in zijn nieuwste film A Bigger Splash, een losse remake van Jacques Derays La piscine (1969), toen met Alain Delon, Romy Schneider, Maurice Ronet en de piepjonge Jane Birkin in de sensuele hoofdrollen, toont Fiennes zich zoals u hem nog nooit hebt gezien: dansend, vrijend, huilend, zuipend en zingend, én zelfs in zijn blote flikker, if you please.

In a bigger splash mag hij, als de flamboyante muziekproducer Harry al zijn emoties én zijn hormonen de vrije loop laten in en rond het zwembad van een vakantievilla op het eiland Pantelleria, een vulkanische pukkel tussen de kusten van Sicilië en Tunesië. Hij is er de onverwachte gast van een bevriend glamourkoppel – Tilda Swinton en Matthias Schoenaerts – dat zich uit de spotlights heeft teruggetrokken. Maar lang duurt het niet vooraleer het bezoek van Harry, die zijn verleidelijke, slinks provocerende tienerdochter Penelope (Dakota Johnson) heeft meegebracht, voor de nodige amoureuze, psychologische, soms duister komische en finaal ook criminele intriges zorgt.

‘Het was bij momenten best zwaar’, vertelt Fiennes over de opnames op het ruige en afgelegen Pantelleria. ‘Op den duur kreeg iedereen last van het isolement. In het begin denk je: “Het eiland is groter dan ik dacht, en we zitten hier met een filmploeg. Dat zal de komende zes, zeven weken wel meevallen.” Maar dag na dag wordt het eiland kleiner. De wind wordt sterker. De zon agressiever. De mensen komen dichter op je huid te zitten. Je kunt ook niet onmiddellijk weg. Er is maar één boot om de twee dagen. Ik vond het een leerrijke ervaring en de locatie is prachtig, maar ik weet niet of ik er straks mijn vakantie zal doorbrengen.

A Bigger Splash is een remake van een beroemde film met iconen als Delon, Schneider, Ronet en Birkin. Dat is taaie concurrentie.

RALPH FIENNES: Dat sprak me net aan. Het is een heel gedurfd en spannend idee. Een geschift idee, eigenlijk. Al is ‘variant’ een beter woord dan ‘remake’. Ik vond het scenario goed en ik was fan van Luca Guadagnino’s vorige film Io sono l’amore (2009). Je kunt ook moeilijk ‘nee’ zeggen tegen hem. Hij kan zo gepassioneerd vertellen, met dat onweerstaanbare Italiaanse accent van hem. (imiteert hem) ‘You a-really gotta to do this, Rafe.’ Bovendien was het iets dat ik nog nooit eerder had gedaan.

Je bedoelt dansen, blowen, karaoken en naaktzwemmen?

FIENNES: Zoiets. (grijnst zijn tanden bloot) Het leek me een veilige manier om een midlifecrisis uit te proberen. Harry is wild, rebels, sexy, stout, gevaarlijk, gek. Alles wat je graag eens wílt, maar niet durft te zijn. Het was opwindend om hem te spelen. Een verjongingskuur haast.

FIENNES: Dat hangt van mijn stemming af. Ik ken types als Harry. Soms amuseren ze je en monteren ze je op met hun tomeloze energie. Soms maken ze je hoorndol en denk je na vijf minuten: please, bugger off.

Je zegt: ik ken types als Harry. Is hij op iemand gebaseerd?

FIENNES: Op mijn broer Magnus, maar hou het stil. (lacht) Die is muziekproducer en kan heel luid en excentriek zijn. Op een positieve manier.

Heb je ook zijn onbeholpen dansmoves overgenomen, zoals in die scène waarin je Emotional Rescue van The Rolling Stones zingt?

FIENNES: Onbeholpen? Ik heb wel geoefend, hoor! Met een choreografe nog wel. Ik kan niet goed dansen. Ik moet een beetje aangeschoten zijn vooraleer ik en public durf te bewegen. En de dj moet Moby draaien. Dat is mijn favoriete dansmuziek. Vergeet ook niet dat ik in die scène wel doe alsof ik dronken ben, maar ik was volkomen nuchter. Of beter: bijlange niet dronken genoeg. (lacht luid)

Een acteur moet zich op commando toch volledig kunnen laten gaan?

FIENNES: Ja, als hij er genoeg voor betaald wordt. Als je me een vette cheque uitschrijft, spring ik hier desnoods op tafel en dans ik als een aapje. Zo zijn wij acteurs wel. Nee, ernstig. We spelen een rol, maar zijn daarom nog geen exhibitionisten. We hebben ook onze onzekerheden.

Ben je een acteur die zijn personages mee naar huis neemt?

FIENNES: Minder dan vroeger. Maar als je iemand twee, drie maanden de klok rond incarneert, is het lastig om dat personage meteen weer van je af te schudden. Toen ik Schindler’s List of The English Patient deed, bleef er een somberte aan me hangen. Dat was, gelet op de gravitas van die films, ook logisch. Omgekeerd werd ik vrolijk en opgewekt van een personage als Harry. Je bent als acteur niet groter dan het personage of het project. Plus: je zoekt altijd naar een link tussen je personage en jezelf. Niet dat ik mijn personage ‘word’, zoals method-acteurs zouden zeggen. Maar ik vind altijd een manier om twee, drie maanden met mijn personage samen te leven. Tot het samenlevingscontract ten einde is en hij opnieuw zijn eigen plek moet zoeken.

Je tegenspeelster Tilda Swinton speelt een rockzangeres die net een stemoperatie heeft ondergaan. Is het niet raar om te acteren met iemand die geen woord zegt?

FIENNES: Tilda heeft zo’n expressief gezicht. Ze hoeft niet eens te spreken om emoties uit te drukken. Acteren doe je met je hele lichaam. Ja, zelfs met je piemel. (lacht) In het oorspronkelijke script sprak haar personage wél, maar het is Tilda die het die richting uit wilde sturen. Aanvankelijk was ik sceptisch. Ik vond het wat vergezocht. Maar Luca vond het een interessant idee en uiteindelijk zijn we ervoor gegaan.

Ik voel dat je nog steeds twijfelt of het wel zo’n goed idee was. De film gaat over seksuele en andere spanningen. Schoten jullie een beetje op met zijn vieren?

FIENNES: Het was oké. Er waren geen problemen. Tilda kende ik al langer en we zaten al samen in The Grand Budapest Hotel. Ik heb ook enorm veel plezier beleefd aan de dynamiek die ik had met Dakota Johnson, die een instinctief natuurtalent is.

Dat klinkt een beetje dubbelzinnig.

FIENNES:(reageert niet en kijkt naar zijn schoenen)

Hoe was je relatie met onze nationale trots Matthias Schoenaerts, die je jongere rivaal speelt?

FIENNES: Ik schoot heel goed met hem op. We genoten van de concurrentie tussen ons. We waren de twee haantjes op de boerderij. Matthias is een geweldige acteur. Enorm veelzijdig en genereus. Plus: hij ziet er in zwembroek beter uit dan ik. Hij was een waardige concurrent. (lacht)

Het is duidelijk dat fiennes, een vreemde melange van stijfdeftige Britishness en casual cool, schik had in zijn excentrieke rol, even bevrijd van de historische kostuums die hij gewoon is aan te trekken op de planken of op filmsets. En waarmee hij ondertussen al een kwarteeuw wordt geassocieerd, sinds hij in 1992 zijn carrière op gang schoot door Lawrence of Arabia te incarneren in een tv-film over de befaamde Britse woestijnprins. Hij blijft Wes Anderson, die onder dat serieuze aura terecht een onderkoeld komisch talent vermoedde, dan ook dankbaar voor The Grand Budapest Hotel. ‘Je moet de kansen krijgen om verschillende aspecten van jezelf te tonen. Je moet in dit vak ook wat geduld hebben. Je blijft afhankelijk van wat je aangeboden krijgt. Een platvloerse komedie interesseert me niet. Het moet niet altijd ernstig zijn, maar het moet wel een beetje stijl hebben. Mijn motto is: je moet het niet máken, je moet het laten gebeuren. En daar is soms wat zelfdiscipline voor nodig.’

A Bigger Splash is wild en theatraal. The Grand Budapest Hotel is heel afgemeten en compact.

FIENNES:(knikt) Wes is een lieve, zachtaardige gentleman, die elk detail vooraf grondig doorneemt, strak in het pak zit, netjes spreekt en elke nuance in zijn hoofd heeft zitten. Elk beeld moet op de millimeter juist zijn. Luca is heel anders. Een beetje als Harry. Dance! Jump! Scream! Is-a fantastic! Je krijgt de toestemming om jezelf helemaal te laten gaan, wat niet evident is in een film, waar elke take handenvol geld kost. Zijn vertrouwen werkte aanstekelijk.

Zo aanstekelijk dat je helemaal uit de kleren durfde te gaan?

FIENNES: Inderdaad. Ik wist dat het paste binnen het verhaal en dat Luca goede smaak heeft, dat hij er niet op uit was om me te kijk te zetten. Ik wist ook op voorhand dat ik die naaktscènes zou hebben. Ik heb het al meegemaakt dat een regisseur daar aanvankelijk met geen woord over rept en acteurs, en vooral actrices, tijdens de opnames toch onder druk zet om uit de kleren te gaan. Dat moet je niet doen. Dan wordt het voyeuristisch en onfatsoenlijk. Maar voor de rest heb ik geen problemen met naakt. Ook niet in film. We zijn naakt geboren. Het is niets om van op te kijken. Ik vind het ook goed dat er zowel mannelijk als vrouwelijk naakt in de film zit. Gelijke kansen, gelijk bloot. Zoiets. (lacht) Waarom moeten vrouwen altijd seksueel worden uitgespeeld en mogen mannen hun kleren aanhouden? Omdat film nu eenmaal een jongensclubje blijft. Dat mag wel eens veranderen.

Je weet toch dat die scène voor eeuwig en altijd te zien zal zijn op het internet?

FIENNES: Luca heeft me de scène getoond voor de première en ik heb me toen de vraag gesteld: heb ik er problemen mee als dit op het internet belandt? Nee dus. Er waren eerdere, explicietere cuts die me wel oncomfortabel gemaakt zouden hebben, maar die heeft hij eruit gegooid.

Tot die straks alsnog opduiken op het internet.

FIENNES: De kans bestaat dat ik die niet eens te zien krijg want ik ben niet vaak online. Facebook? Twitter? Niets voor mij. Ik moet Ibsen vanbuiten leren en Russisch studeren. Ik heb geen tijd om mezelf om de vijf minuten belangrijk te maken in 140 tekens.

Waarom ben je Russisch aan het leren?

FIENNES: De volgende film die ik ga regisseren, is een biopic over de legendarische Russische balletdanser Roedolf Noerejev, die in de jaren zestig overliep naar het Westen. Vrees niet: ik zal de hoofdrol niet spelen. Ik ben te oud. En ik ben een onbeholpen danser, heb ik net van jou vernomen. Ik vind het gewoon interessant om Noerejevs taal te begrijpen en mezelf op die manier een toegang te verlenen tot de Russische cultuur en geschiedenis. Het houdt jezelf intellectueel jong en alert. En dat is even belangrijk als fysiek in conditie blijven. Ik ben een jonge geest in een lichaam van middelbare leeftijd.

Je bent voornamelijk bekend van auteursfilms, maar je hebt ondertussen ook ervaring met blockbusterfranchises. Is dat anders werken?

FIENNES: De uitdaging blijft: op een overtuigende manier een personage spelen. Of je nu in het theater staat voor vijfhonderd mensen die je kunt horen ademen of voor een leeg greenscreen in een hangar met tientallen camera’s om je heen. Het is wel zo dat er een andere wereld opengaat door die franchises.

Hoe bedoel je?

FIENNES: Door lord Voldemort in de Harry Potter-films te spelen, was ik plots ook populair bij kinderen. Het was de eerste keer dat ik werd aangeklampt voor selfies. Vroeger waren het meestal vrouwen die me aanspraken over Tsjechov of Shakespeare of zo. Of over Maid in Manhattan(een fletse romcom uit 2002 waarin Fiennes de love interest van Jennifer Lopez speelt, nvdr.). Mannen hebben me nooit een vraag over die film gesteld. (lacht)

Nu je M speelt, zullen mannen je wel vragen stellen over James Bond, neem ik aan. Was je vertrouwd met het wereldje van 007?

FIENNES: Ik ben altijd een Bondfan geweest. Ik was acht of negen toen mijn vader me meenam naar Diamonds Are Forever (1971) en sindsdien heb ik ze allemaal gezien. Tot ergernis van mijn moeder, die het maar een domme machobedoening vond. (grijnst) Het is een heerlijke wereld om in te vertoeven. Alleen moet je het allemaal niet zo serieus nemen. Je mag ook niet denken: ‘M is een iconisch personage. Ik moet in de schoenen treden van Judi Dench. Waar kan ik de fans het meest mee plezieren?’ Je moet zelf het personage zien te vinden en ik had het gevoel, toen regisseur Sam Mendes me vroeg, dat ik M kende. Hij is zo’n old-school Engelsman, best een goede kerel maar een beetje stuurs en wat onaangepast, zoals ik. (lachje)

Je lijkt het te menen.

FIENNES: Ik meen het ook. Ik ben soms zenuwachtig. En ik trek vaak een schild op. Zonder dat ik dat zelf echt wil. Dat kan handig zijn om jezelf wat af te schermen, zoals in interviews. Maar ik kan ook plots afwezig zijn tijdens meetings of sociale gelegenheden. Dan staar ik voor mezelf uit en wordt het een beetje raar. Maar goed: ik werk eraan. Heb je klachten tot dusver?

Geen grote. Zou je zo’n iconisch personage als M aangedurfd hebben als jonge acteur, toen je nog je publieke persona moest vormen?

FIENNES: Moeilijk te zeggen. Het heeft heel veel overtuigingskracht gekost om ‘ja’ te zeggen tegen de Harry Potter-films. Ik kende de boeken niet. Ik heb zelf geen kinderen. Ik wist niet hoe groot de franchise was. En ik vond de eerste twee films niet bijster goed. Het was mijn zus die me zei: ‘Je mag Voldemort spelen? Besef je wel welke eer dat is?’ Zij is het die me over de streep getrokken heeft. En nu zijn alle kinderen bang van me. Best handig als ik geen zin heb in selfies. (lacht)

A BIGGER SPLASH

Vanaf 6/4 in de bioscoop.

DOOR DAVE MESTDACH

‘WAAROM MOETEN VROUWEN ALTIJD SEKSUEEL WORDEN UITGESPEELD EN MOGEN MANNEN HUN KLEREN AANHOUDEN? DAT MAG WEL EENS VERANDEREN. GELIJKE KANSEN, GELIJK BLOOT.’

‘IK SCHOOT HEEL GOED OP MET MATTHIAS SCHOENAERTS. WE GENOTEN VAN DE CONCURRENTIE TUSSEN ONS. WE WAREN DE TWEE HAANTJES OP DE BOERDERIJ.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content