MILOS FORMAN

VS 1999, MET JIM CARREY, DANNY DEVITO, COURTNEY LOVE. 0.35 – BBC 1

Van Lenny Bruce en Richard Pryor tot Andy Kaufman, het belang en de rol van stand-up comedians in het doorbreken van taboes is onschatbaar, zeker nu de VS door een nieuwe golf van conservatisme geplaagd wordt. Milos Forman brengt in Man on the Moon (de titel is een verwijzing naar een R.E.M.-song) zijn begeesterende en eigenzinnige, maar niet altijd even geslaagde versie van het leven en werk van de populaire komiek Kaufman. De non-conformistische Kaufman (1949-84), die zichzelf liever als een ‘ song and dance man‘ omschreef, blonk uit in antihumor en gold als Elvis’ favoriete imitator. Hij maakte naam als Litka in de sitcom Taxi en dankzij controversiële acts als lounge singer Tony Clifton en worstelpartijen met vrouwen. Met Amadeus en The People vs. Larry Flint (de Hustler-stichter) had Forman al twee biopics op zijn naam staan. Flint-scenaristen Scott Alexander en Larry Karaszewski, ook het duo achter Ed Wood, schreven het scenario van deze nogal integere kijk op de even unieke en onvoorspelbare als vaak irritante performer en zijn vreemde carrière. De hoofdrol wordt met energieke glans vertolkt door Jim Carrey, een trouwe fan van Kaufman. Carrey ging wel erg ver in het vereenzelvigen: zelfs na de eigenlijke opnamen wilde hij dat iedereen hem als Andy Kaufman bleef aanspreken. Bij de release verweten heel wat critici de in Berlijn met de prijs voor de beste regie gelauwerde Forman een gebrek aan inzicht in de complexe persoonlijkheid van Kaufman. Maar dat is misschien het punt van de film, zoals een criticus riposteerde, want van avant-gardist Kaufman wist je nooit wanneer hij met acteren ophield.

The President’s Analyst *** Theodore J. Flicker, VS 1967. Schitterende, snedige politieke satire, opgevat als een parodie op James Bond. James Cuburn is super als de psychoanalist van de VS-president die onder meer opgejaagd wordt door een homoseksuele Russische spion. Grillig, maar anarchistisch en excentriek (13.30 – VIJFtv) Event Horizon * Paul W.A. Anderson, GB-VS 1997. De vertolkingen van Laurence Fisburne en Sam Neil zijn samen met de design de voornaamste wapenfeiten van deze operateske en door Solaris beïnvloedde sf-film, een soort vervolg op Andersons Mortal Combat (22.55 – VT4) Le temps du loup *** Michael Haneke, FR-D-A 2003. Een niet nader gedefinieerde streek in Europa wordt getroffen door een mysterieuze catastrofe. Een Apocalyps? Een oorlog? Deze ontregelende, pessimistische mentale rampenfilm laat het antwoord open: Haneke dwingt ons in de huid van het oorlogsslachtoffer en de immigrant op de vlucht en vraagt zich af welke fundamentele humane en sociale waarden er in een dergelijke extreme en wetteloze context stand kunnen houden (0.10 – ARTE)

L.J.