Een van de stelregels van Jean Dubuffet (1901?1985) luidde dat ware kunst tot stand komt buiten de wereld van de artistieke elite om. …

Centre Pompidou, rue Beaubourg 19 in Parijs, tot 31/12. [{phone}]+33-144 78 12 33 en www.centrepompidou.fr

Een van de stelregels van Jean Dubuffet (1901-1985) luidde dat ware kunst tot stand komt buiten de wereld van de artistieke elite om. De Fransman vond inspiratie in tekeningen van kinderen en geestesgestoorden. Met vergelijkbaar elan schilderde hij ruwe, raspende doeken die hij liet ressorteren onder de term Art Brut. Daarmee jaagde hij de Franse kunstwereld tegen zich in het harnas, maar later zou men erkennen dat zijn onbuigzame houding, tegen de formele discipline van de traditionele schilderkunst en tegen de heersende schoonheidsbeginselen, een van de meest originele oeuvres van Europa tot gevolg had.

Centre Pompidou viert de honderdste verjaardag van de kunstenaar met een uitgekiend en organisch overzicht. Een prestatie, want het oeuvre omspant bijna zestig jaar, en bovendien was Dubuffet al bijna even productief als zijn tijdgenoot Picasso. De tentoonstelling steekt van wal met schilderijen uit de jaren ’40, toen Dubuffet, al niet meer van de jongsten, zijn eerste succes boekte. Je ziet er de aandoenlijke eenvoud van de popperige vrouwtjes uit Danseuse de Corde of L’Accouchement evolueren naar een archaïscher beeldtaal die de onderste lagen van de waarneming blootlegt. Le Métafizyx, een knoestig en korzelig hoogtepunt uit de reeks Corps de dames, geeft gestalte aan een anti-gracieus vrouwbeeld: een doodskop met daaronder een platgewalst lichaam.

Dubuffets razernij kwam tot rust in doeken en sculpturen gemaakt met boomschors, asfalt, bladeren of vlindervleugeltjes, waar in de jaren ’60 en ’70 krioelende composities uit voortvloeiden. De vlakke, rood-wit-blauw gestreepte puzzels zette hij om in driedimensionale epoxybrokken, op hun beurt evoluerend naar ijsschotsachtige, betreedbare constructies. In Coucou Bazar, een ensemble van carnavaleske figuren, kneedde Dubuffet een theatrale choreografie uit zijn schilderkunst. Op die manier veranderde de Art Brut-kampioen almaar van aanpak, zonder echter zijn basisprincipes geweld aan te doen.

Opmerkelijk aan de expositie is dat ze de evolutie op een erg consequente manier weergeeft, zodat je deelgenoot wordt van het rijkelijk gefacetteerde en merkwaardig logische oeuvre van een tedere, maar hardnekkige anarchist.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content