‘JE VADER HIELD VAN JE! MEERMAALS’

South Park begint aan zijn twintigste seizoen, een mijlpaal voor een serie die altijd wild om zich heen heeft geschopt en zich bedient van het slag infantiele humor waar u uw kinderen, zodra ze het potje ontgroeid zijn, een draai om de oren voor verkoopt. Het alfabet van een van de langstlopende en beste animatieseries ever, en van zijn makers Trey Parker en Matt Stone. – dit artikel mag, vanwege zijn inhoud, door niemand gelezen worden.

A – Apocalyps

In zijn bijna twintigjarige bestaan is South Park onder meer overrompeld door daklozen (die keer dat Kyle er eentje 20 dollar had gegeven), aangevallen door een gigantische mechanische dino-Barbra Streisand (die verslagen wordt door een even reusachtige motmecha-Robert Smith) en Cthulhu (wanneer DP, het voormalige BP, zo diep naar olie boort dat ze een andere dimensie raken), gevandaliseerd door dronken Democraten (nadat Barack Obama de verkiezingen heeft gewonnen) en overspoeld door hippies (gelukkig weggejaagd door oordeelkundig gebruik van Slayer), you name it. Zie vooral ook Y.

B – Butters

Echte naam Leopold Stotch, maar iedereen noemt hem Butters, als in butterscotch, Engels voor een boterbabbelaar. Butters werd een prominent personage toen Kenny in het vijfde seizoen ‘permanent dood’ was. Volgens maker Matt Stone belichaamt Butters ‘de eeuwige onschuld’. Dat die onschuld tijdens een kinderspeeltje een vlijmscherpe shuriken – zo’n ninjaster – in het oog krijgt, daarop door zijn ‘vriendjes’ verkleed wordt als een schurftige hond om hem naar de dierenarts te brengen, vervolgens naar het dierenasiel gestuurd wordt om zachtjes in te slapen, kan men als een metafoor voor de hele reeks zien, maar dat hoeft niet.

C – Chocolate Salty Balls

Beste double entendre sinds Pull Up to the Bumper van Grace Jones. En een heuse hitparadehit voor South Park, gezongen door Chef, in het echte leven bekend als de sleazy soullegende Isaac Hayes. Chef is de schoolkok die de minste gelegenheid aangrijpt om de culinaire geneugten van love gravy te bezingen. De relatie tussen South Park en Hayes verzuurde toen de reeks de draak stak met scientology, waar Hayes zelf lid van was. Hayes vroeg daarop in een publiek statement om zijn contract te verbreken, omdat in recente afleveringen religies als intolerant zouden zijn voorgesteld. Je hoefde geen genie te zijn om de link te zien met de scientologysatire, des te meer omdat Hayes de bewuste aflevering eerder op de radio net verdédigd had.

D – Richard Dawkins

In de aflevering Go God Go komt Cartman terecht in een verre toekomst waarin drie atheïstische facties – de Unified Atheist League, de United Atheist Alliance én de intelligente zeeotters (ja) van de Allied Atheist Alliance – elkaar in een heuse godsdienstoorlog bekampen. De man die de hele wereld atheïstisch heeft gemaakt, blijkt Richard Dawkins te zijn. En niet onbelangrijk: ‘Het is pas toen hij zijn vrouw ontmoette dat Dawkins zich realiseerde dat logica en gezond verstand niet volstaan. Je moet ook de lul uithangen tegen iedereen die er een andere mening op na houdt.’ Die vrouw is Misses Garrison. Zie G.

E – Eric

Eric Cartman, Cartman voor de vrienden. Kun je nog een zelfingenomen, manipulatief, opportunistisch, antisemitisch, racistisch, homofoob personage tonen op tv? Zoiets vroegen Trey Parker en Matt Stone zich af toen ze in de jaren negentig South Park bedachten. Mja, toch als het een kleine schattige dreumes is.

Ons persoonlijke Cartman-hoogtepunt: de aflevering Scott Tenorman Must Die. De Scott in kwestie is een paar jaar ouder en heeft Cartman bij herhaling vernederd en gepest, maar zal uiteindelijk door een vernuftig plan van Cartman zonder het te beseffen zijn eigen ouders opeten, in de chili die Cartman voor hem gemaakt heeft. Wanneer de stoere, coole Scott daarop in tranen uitbarst – terwijl zijn favoriete band Radiohead hem staat uit te lachen – likt Cartman Scotts ’tranen van onpeilbaar verdriet’ van diens gezicht. Pesten is niet oké, kids. Toch niet als het slachtoffer Cartman is.

F – Family Guy

Kritiek geven op de spreekwoordelijke conculega’s: South Park slaat de nagel loeihard op de kop in de dubbelaflevering Cartoon Wars. Daarin blijkt dat de geheime scenaristenstaf van Family Guy een groep zeekoeien is die in een gigantisch aquarium willekeurig ‘ideeballen’ met telkens een werkwoord, naamwoord of een brok popcultuur kiezen. Die worden vervolgens gecombineerd tot een grap. Dat is allicht niet zo ver bezijden de waarheid.

G – Mister/Misses Garrison

Mister Garrison, de leraar van de jongens in de derde en later ook in de vierde klas. Al vroeg in de serie blijkt dat hij lijdt onder het misbruik van zijn vader in zijn kindertijd. Wanneer hij zijn moeder voor de voeten werpt dat zijn vader hem nooit seksueel heeft misbruikt, ontkent zij: ‘Dat is niet waar!’ snikt moeder Garrison. ‘Je vader hield van je! Meermaals!’

Garrison is een rabiate homohater, maar kan dat niet rijmen met zijn gevoelens voor mannen, tot hij zich in de aflevering Mr. Garrison’s Fancy New Vagina realiseert dat hij eigenlijk een vrouw in een mannenlichaam is en Misses Garrison wordt. Zij verzet zich tegen onderricht in de evolutieleer en wordt vervangen door Richard Dawkins (zie ook D), met wie juf Garrison uiteindelijk een relatie begint.

Recent heeft Garrison, ondertussen weer meneer, zich ontpopt tot South Parks equivalent van Donald Trump. Mister Garrison verzet zich met klem tegen ongeregistreerde immigranten: ‘I’m suggesting we round them all up, pull down their pants, and fuck them until their spirits leave their bodies. And after we’ve fucked every last one of them to death, we build a big wall. And if anyone comes over the wall, we fuck them to death, too!’ De muur waar hij het over heeft, moet natuurlijk worden opgetrokken aan de grens. Met Canada. Een wijze les voor populisten: blame Canada!

H – Mr. Hankey

Mr. Hankey the Christmas Poo is een jolige, zingende kaka met rode muts die al in het eerste seizoen de Joodse Kyle komt troosten, die zich uitgesloten voelt van alle zalige kerstjolijt. Wat dan weer zorgt voor de hartverscheurende tearjerker The Lonely Jew on Christmas, gezongen door Kyle: ‘I’m a Jew / A lonely Jew / I’d be merry / But I’m Hebrew / On Christmas.’

Parker zegt dat hij Mr. Hankey heeft leren kennen door zijn vader, die hem als kleine dreumes vertelde dat als hij het toilet niet doorspoelde ‘Mr. Hankey’ hem zou komen vermoorden.

I – Internet

Het ergste wat de moderne mens kan gebeuren (zie ook A): het internet valt uit. Wanneer South Park door net die calamiteit wordt getroffen, zit er niets anders op dan zich te voegen bij de honderdduizenden vluchtelingen die naar Californië trekken, waar nog een beetje internet zou zijn. Hartverscheurend: de scènes in het Rode Kruiskamp, waar elk gezin 40 seconden internettijd per dag krijgt.

J – Jerry de kalkoen

Vóór de generiek van elke aflevering is er die fameuze pancarte met de disclaimer ‘All characters and events in this show – even those based on real people – are entirely fictional. All celebrity voices are impersonated… poorly. The following program contains coarse language and due to its content it should not be viewed by anyone’. Dat van die celebrity’s is niet helemaal waar: onder meer Jay Leno, Elton John en Robert Smith hebben hun eigen stem ingesproken voor de reeks. Jennifer Aniston leende haar stem aan Miss Stevens, de leidster van de Up with People-achtige groep met de veel betere naam Getting Gay with Kids.

Véél leuker nog is dat met name tijdens de eerste seizoenen nogal wat bekende koppen zichzelf aanboden voor een gastrol. George Clooney mocht zo de wafjes van Stans hond Sparky inspreken. Henry ‘The Fonz’ Winkler is dat grommende, kinderetende monster in seizoen twee. Jerry Seinfeld, toch een man met humor, kreeg voor een Thanksgiving-aflevering de rol aangeboden van ‘kalkoen #2’. Hij bedankte voor de eer.

K – Kyle

Samen met Stan, Kenny en Cartman de heilige viervuldigheid waar het allemaal om draait. Kyle Broflovski is Joods, en dus het mikpunt bij uitstek van Cartmans antisemitisme.

Kyle is gebaseerd op medebedenker Matt Stone, zelf van Joodse afkomst. Dat is een niet onbelangrijk detail als je een personage – Cartman natuurlijk, geïnspireerd door Mel Gibsons The Passion of the Christ – op tv dingen wilt laten zeggen als: ‘Wir müssen die Juden ausrotten!’

L – Lemmiwinks

Het woestijnratje van de vierde klas dat door Mr. Garrison, de leraar van de jongens, in de poep van zijn lief Mister Slave wordt gestoken in de hoop dat hij daarom ontslagen wordt. In een latere aflevering blijkt Lemmiwinks een broer met een blonde bles te hebben die allerlei gênante informatie over de schoolkinderen wereldkundig maakt: Wikileaks. Niet gespeend van irritante gezongen intermezzo’s die het verhaal voortstuwen. Zie ook M.

M – Musicals en mormonen

Een zeer irritant wederkerend fenomeen in South Park én ander werk van het duo Parker-Stone. Dat er al eens melodieus een keel opengetrokken mag worden, bleek al heel vroeg: in 1993, toen Parker nog aan de University of Colorado studeerde, draaide hij, met Stone als producer, de film Cannibal! The Musical. Ook in South Park zit er op tijd en stond muziek (zie C en H), maar nergens zo irritant als in de aflevering All about Mormons, waarin het verhaal wordt verteld van hoe Joseph Smith de mormoonse kerk stichtte. Met zang. Heel irritante zang. Kijk en probeer de daaropvolgende week het ‘dumdumdum, dum, dum’-koortje uit uw hoofd te krijgen.

Ondertussen hebben Parker en Stone ook een Broadwaymusical gemaakt, The Book of Mormon, goed voor maar liefst negen Tony-awards en één Grammy. En u herinnert zich ongetwijfeld nog hun poppenfilmmusical Team America: World Police.

N – Nagger, niet n*gger

Wanneer Stans vader Randy deelneemt aan Het rad van fortuin, moet hij in de bonusronde een woord zoeken voor ‘mensen die je irriteren’. Hij heeft alle letters op één na: N*GGER. Zijn antwoord mag bijgezet worden in het rijtje knalselder, Osebolle O, Chinese Mier en AC Meloen, maar is nét dat tikje gênanter.

O – Oh my god, they killed Kenny

Dat ene wederkerende element van South Park dat ondertussen zowat iedereen kent: Kenny McCormick gaat iedere aflevering dood. Alleen is dat al meer dan tien jaar niet meer het geval. Sinds het zesde seizoen legt Kenny nog maar zeer occasioneel het loodje.

‘Ik had vroeger effectief een vriendje dat Kenny heette’, aldus Trey Parker. ‘Aan de bushalte droeg hij altijd zo’n oranje jas waardoor we hem niet konden verstaan. Hij was het armste jongetje van de buurt. Hij spijbelde ook geregeld een paar dagen, waardoor wij ons afvroegen: wat is er aan de hand? Is hij dood of zo?’

P – Primus

Beetje vergeten groep, tenzij u in de jaren negentig tot de Pukkelpopdoelgroep behoorde. Maar die titelsong van South Park pakken ze hun niet meer af. Als u zich afvraagt wat Kenny nu precies mompelt in dat nummer: in de eerste twee seizoenen drukt hij zijn affectie voor melk en poezen uit; in de volgende vier seizoenen blijkt dat hij een lange stok heeft die men het best met de mond schoonveegt; van seizoen 7 tot 10 gebruikt hij die stok als een metafoor voor zijn appreciatie voor Britney Spears; en vanaf seizoen 11 tot nu legt hij uit dat die waardering niet alleen voor Britney geldt en dat voornoemde stok daar hetzelfde over denkt.

Q – The Queef Sisters

Ventenhumor, het is een vreemd ding. De jongens in South Park zijn gek van de Canadese serie Terrance and Philip, die uit niet meer dan infantiele schetenhumor bestaat – inclusief de scheten. Wanneer een langverwachte episode van hun favoriete programma vervangen wordt door een nieuwe reeks, The Queef Sisters – in schoon Nederlands: ‘De zusjes Kutscheet’ – is hun stadje in de Rocky Mountains van Colorado te klein. Ook al is The Queef Sisters op de oorsprong van het gas na hetzelfde als Terrance and Philip. Bemerk de subtiele genderkritiek.

R – Religie

‘Oneerbiedig’ is een woord dat vaak valt als het over South Park en religie gaat. The Religion of South Park, een uitgebreide analyse op het YouTube-kanaal Wisecrack, betoogt dat de serie als onrespectvol overkomt omdat ze religie, tegen de westerse traditie in, niet als iets sacraals voorstelt, iets dat boven discussie verheven is – lees er desgevallend uw Émile Durkheim op na. In de aflevering Red Hot Catholic Love probeert Father Maxie een einde te stellen aan het seksuele misbruik in de kerk, maar hij komt erachter dat die een intergalactische samenzwering is, met aan het hoofd een gigantische spin die pedofilie heeft toegestaan. De regels zijn sacraal en kunnen niet veranderd worden. Dat kan pas wanneer Maxie een heilig document verscheurt. De les volgens Wisecrack: je kunt pas iets veranderen als je het uit de sacrale sfeer haalt.

Een evenmin onaardig punt van Wisecrack: Jezus – in de serie de gastheer van een inbelprogramma op de openbare omroep – is niet bijster interessant voor de inwoners van South Park, getuige de schabouwelijke ratings van zijn programma. Dat verandert wanneer hij even niet zijn eeuwige vriendelijke zelf is. Laat hem vechten, desnoods met een uit de kluiten gewassen machinegeweer aliens omverknallen, en hij is plots iedereens vriend. De Amerikaanse filosoof Walter Wink noemt dat de ‘mythe van verlossend geweld’, die al teruggaat tot de Babylonische tijden. Die mythe, en niet het christendom, de islam of het judaïsme, is volgens Wink de dominante mythe van onze tijd. Niet toevallig vormt Jezus samen met andere religieuze figuren de superheldengroep Super Best Friends. Jezus’ superkracht is overigens houtbewerking.

S – Stan

Stan Marsh is zo’n beetje de Elckerlyc van South Park, een rol die hij vaak deelt met zijn vriend Kyle. Hij is ook de kleine man die telkens uitriep ‘Oh my god, they killed Kenny’. Dat hij volwassenen niet zo hoog heeft zitten, is begrijpelijk als je ziet hoe hysterisch die zich doorgaans gedragen in South Park. Niet toevallig is net Stans vader Randy door de jaren zowat de grootste idioot van het stadje gebleken – and that’s saying something.

T – That’s My Bush

Trey Parker en Matt Stone hebben zich naast South Park in 2001 ook aan een sitcom gewaagd, eentje die zich afspeelt in het Witte Huis. Het rund met dienst dat door nog dommere huisgenoten en sympathieke buren met van de pot gerukte plannen wordt lastiggevallen, is George Bush.

In de aflevering Eenie, Meenie, Miney, Murder vreest George (een rol van Timothy Bottoms) dat iemand hem wil vermoorden. Hij verbiedt wapens en krijgt het natuurlijk aan de stok met Charlton Heston, prominent lid van de wapenlobby NRA, en een grote boze beer. Wat Heston (gespeeld door Bob Legionaire), nadat hij de heikele situatie vakkundig heeft afgeschoten, een mooie aanvulling op een klassieke quote oplevert: ‘All Americans have the right to bear arms, but not necessarily to arm bears.’

U – Uncut

Als in Bigger, Longer & Uncut, de ondertitel van de South Park-bioscoopfilm uit 1999, vrij te vertalen als ‘groter, langer en onbesneden’. Zie ook X.

V – Virtual reality

Voor gamers wordt dit het najaar van de virtual reality: er is de nakende release van Playstations VR-bril (in oktober), en eerder kwam al de Oculus Rift op de markt. South Park mikt ondertussen op een net-echtervaring voor een ander zintuig. Eind dit jaar komt een nieuwe game uit, South Park: The Fractured But Whole, met een nogal flatulent personage. Gamesgigant Ubisoft ontwikkelde daarvoor de Nosulus Rift, een VR-set die men over de neus draagt.

W – Whole Foods

In het recentste, negentiende seizoen ondergaat South Park een behoorlijke metamorfose. Whole Foods, een Amerikaanse keten die grossiert in voeding zonder artificiële additieven, opent er een vestiging, op vraag van de inwoners, die het imago van de stad willen verbeteren na Mr. Garrisons antimigrantentirades (zie ook G). Ondertussen gentrificeert het arme stadsdeel waar Kenny en zijn ouders woonden – onder de hippe vlag SodoSoPa, kort voor South of Downtown South Park – met de nodige problemen: ‘Ik heb me niet uit de naad gewerkt om dit stuk van South Park te gentrificeren om het daarna vol daklozen te zien lopen’, zoals Randy Marsh het uitdrukt.

Ook nieuw: schooldirecteur PC Principal – PC als in ‘politiek correct’ – een brok testosteron die niet met zich laat sollen: ‘Ik zal je vertellen wat PC betekent’, zegt hij tegen kandidaat-leden van zijn studentenclub. ‘Het betekent dat je nergens meer van houdt dan van bier, de fitness en dat gevoel dat je krijgt wanneer je een gemarginaliseerde gemeenschap retorisch verdedigt tegen systemen van onderdrukking.’ De verwachting is dat het nieuwe seizoen – in een Amerikaans verkiezingsjaar – de kloof tussen het nieuwe en het oude South Park nog meer zal uitdiepen.

X – X-rated

Of NC-17, zoals dat tegenwoordig heet, een Amerikaanse quotering die betekent dat een film echt niet geschikt is voor minderjarigen. De South Park-film Bigger, Longer & Uncut kreeg oorspronkelijk die classificatie, maar werd telkens opnieuw aan de bevoegde commissie aangeboden, tot hij een R-rating kreeg (kinderen mogen binnen, onder begeleiding van een volwassene). Als uw zieke geest nu zit te snakken naar een director’s cut met alle geknipte scènes: u mist niets. ‘De good stuff zit er allemaal nog in’, legde Matt Stone destijds uit. ‘Iedere keer dat we van de keuringscommissie iets moesten knippen, staken we er iets ergers in. En iedere keer zeiden zij: oké.’

Y – Yoko

Yoko Ono is de weduwe van John Lennon, en in South Park de dirigente van de Four Million Child Blow 2000: vier miljoen schoolkinderen die My Country, ‘Tis of Thee op hun blokfluit spelen. Met desastreuze gevolgen. Cartman zoekt op zijn blokfluit ondertussen namelijk naar the brown noise, de illustere heilige graal van elke muzikant, de noot waarvan iedereen die ze hoort het spontaan in de broek doet. Per ongeluk komt die terecht in de partituren van de vier miljoen kinderen die deelnemen aan de Child Blow. Hadden we al gezegd dat dat evenement live over de hele wereld wordt uitgezonden?

Z – Zes dagen

6 Days to Air (2011) is een making-of over de aflevering HumancentiPad, waarin Kyle ontvoerd wordt door Apple – hij had de kleine lettertjes niet gelezen in de iTunes-gebruikersvoorwaarden – en gedwongen wordt om chirurgisch deel te worden van ‘een revolutionair nieuw product’ van Apple – dat zoekt u ook beter zelf op. Het meest onthutsende aan deze documentaire: u mag de titel letterlijk nemen. Het eerste idee voor de bewuste aflevering werd letterlijk zes dagen voor de uitzending gelanceerd. Brainstormen, scenario’s uitschrijven, ruwe animatie, scenario’s bijsturen, de stemmen opnemen, de muziek maken en alles digitaal naar zender Comedy Central sturen: het gebeurde allemaal in zes dagen, en dat is de regel, geen uitzondering. Geen enkele animatieserie komt ook maar enigszins in de buurt.

SOUTH PARK – SEIZOEN 20

Vanaf 15/9 elke donderdag om 21.30 uur op Comedy Central, nauwelijks 24 uur na de première in de VS.

Door Kris Jacobs