Tussen alle Amerikaanse animatiegeweld zit er dit najaar weer één fijn filmpje van het oude continent dat u niet mag missen. Het kinderleed in Ma vie de Courgette zal u niet onberoerd laten.
Courgette is de geuzennaam van een jongetje dat slaag krijgt van zijn alleenstaande moeder, die ook nog eens aan de drank zit. Op een dag slaat Courgette terug en veroorzaakt zo – per ongeluk – haar dood. Hij komt in een opvangtehuis terecht waar hij een bonte bende lotgenoten ontmoet, elk met hun eigen verhaal, én een vriendinnetje om verliefd op te worden. Zij leren Courgette dat hij er minder alleen voorstaat dan gedacht en dat het leven je soms wel degelijk toelacht. Niet altijd. Soms.
Dat klinkt meer als Ken Loach dan als Disney. Regisseur Claude Barras noemt Ma vie de Courgette – in het Nederlands Mijn naam is Courgette – ‘een hommage aan alle mishandelde kinderen die leren leven met hun blessures, zo goed en zo kwaad als dat gaat’. Maar grimmig of donker is zijn film bepaald niet, door de onderliggende boodschap van weerbaarheid en vriendschap, ongetwijfeld, maar zeker ook doordat de bewegende poppetjes een buffer vormen: het zijn geen kinderen van vlees en bloed die niemand meer hebben om van te houden, maar schattige poppen van latexschuim (voor het haar), siliconen (de armen), hars (het gezicht) en stof. De grootste troef van de poppen: hun ogen. Het hoofd van Courgette en zijn vriendjes is sowieso al enorm – even groot als de helft van hun lichaam – en in dat gezicht kun je bovendien haast niet naast die enorme ogen kijken. Barras ging daarbij uit van een stelregel van Hergé: hoe eenvoudiger de grafische stijl van een gelaat, hoe makkelijker de lezer/toeschouwer er zijn emoties op kan projecteren. Dat lukt dus meer dan aardig bij Courgette.
Aan de basis van deze Frans-Zwitserse animatiefilm ligt de roman Autobiographie d’une courgette (2002) van Gilles Paris. Barras had al jaren aan het scenario gesleuteld, maar het werk kwam pas echt op snelheid toen hij producenten vond voor zijn project en die er Céline Sciamma bij haalden. Regisseuse-scenariste Sciamma heeft zich de voorbije jaren, met films als Tomboy (2011) en Bande de filles (2014), opgeworpen als een van de nieuwe sterkhouders van de Franse cinema én als een fijngevoelige chroniqueur van jonge mensen. Niet moeilijk dus dat zij Ma vie de Courgette meteen onweerstaanbaar vond. ‘Een animatiefilm die resoluut voor realisme gaat, voor een heel duidelijke boodschap ook, zonder de visuele poëzie te vergeten: dat kom je niet elke dag tegen. Je moet ook ballen hebben om een kinderfilm te pitchen over een jongetje dat zijn drankzuchtige moeder doodt en in een weeshuis belandt.’
En dan moesten de poppetjes nog aan het dansen gaan. Het kostte een volledig jaar om de 54 figuurtjes en de zestig decors te maken. En dan bleek die verrekte stop-motion nog trager vooruit te gaan dan gedacht: vier à vijf seconden film per dag per animator bleek niet haalbaar, twee à drie was het maximum. Na een bijkomende kapitaalinjectie kwam het totale budget uit op zo’n 8 miljoen euro, peanuts in vergelijking met de grote Amerikaanse animatiefilms. Daarmee concurreren is bij voorbaat een verloren zaak, maar na de wereldpremière in Cannes regende het enthousiaste reacties. En wedden dat u Courgette terug zult zien bij de Oscarnominaties?
Ma vie de courgette / Mijn naam is Courgette
Vanaf 26/10 in de bioscoop.
door Niels Ruëll
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
