HET EERSTE KWARTAAL

De rechterhand van Bart De Wever heeft een boek geschreven en mocht daar in De afspraak over vertellen. De rechterhand van Bart De Wever heet Joachim Pohlmann, hij doet aan politiek zonder politicus te zijn, want hij is voor alles een jongeman van 35 die vindt dat we ons geloof verloren zijn. ‘De mens is slecht’, zuchtte hij met een sardonisch grijnsje om de lippen. Pohlmann had een boek met een ingewikkelde titel geschreven over de teloorgang van de ideologie. ‘Ja’, zuchtte Johan Op de Beeck, die even vermoeid oogde, daar in de studio van De afspraak. ‘We zijn toch zo verwend.’

Voor gezaag van heren van stand is De afspraak wel vaker het punt van afspraak. Maar of je daar nu blijer, wijzer of gelukkiger van wordt? Ik durf het te betwijfelen. Wat was Het eerste kwartaal, dat op het gezeur van deze twee blanke mannen volgde, een verademing. Plots hoorde je jonge en minder jonge ondernemers vol vuur praten over hoe ze hun ideeën voor een andere, jaha, zelfs betere wereld hoopten uit te voeren.

‘Wij willen onze manier van kijken naar materiële goederen veranderen’, vertelde Thomas Opsomer met een hamer, een zaag en een beitel in zijn hand. Nu gebruikte hij die nog om uitleendienst Tournevie in Brussel in elkaar te steken, later zou hij ze in de kast hangen en konden anderen het gereedschap gebruiken zonder het te kopen. ‘Lenen’, benadrukte Opsomer, ‘is iets anders dan huren.’ Voor 20 euro per jaar kan iedereen die dat wil alle gereedschap van Tournevie gebruiken. Of dat niet iets voor geitenwollen sokken is, volgde volautomatisch de vraag. Integendeel, reageerde Opsomer en hij legde haarfijn uit waarom de markt niet op alles een antwoord heeft. De markt heeft er bijvoorbeeld nog steeds niet voor gezorgd dat brol niet bestaat. Ergens in een donkere krocht steeg de diepe, diepe zucht van Pohlmann op. Brol, ook hij had het er moeilijk mee, maar, tja, wat doe je eraan? Of ongelijkheid, jongen, jongen, hoe pak je dat aan?

Door een eigen bank op te richten, meende Marc Bontemps. Een positief alternatief, zo noemde hij de coöperatieve bank die hij drie jaar geleden lanceerde. Het is eenvoudig, voegde hij eraan toe, ik wil gewoon weten wat er met mijn geld gebeurt. Hij bleek niet alleen. In twee dagen tijd had de bank die nog niet bestond 48.000 leden verzameld. Drie jaar later is NewB nog steeds in oprichting. En dat wringt bij Bontemps. ‘Als je met genoeg bent, kun je iets veranderen. Maar soms duurt het langer dan verwacht.’

Zie je wel, zou Pohlmann nu waarschijnlijk beweren. Het is hopeloos. De wereld is om zeep. Nietzsche had gelijk.

En toch. Als Het eerste kwartaal iets toont dan wel dat proberen boeiender is dan niets doen.

Ja, het is soms wat knullig gefilmd. Bontemps die een doosje champignons betaalt in de supermarkt, is niet het meest opwindende beeld. En ja, het waren vooral mensen die vertelden in een zetel, op een stoel of op een vensterbank. Maar wat ze zeiden, deed er wel toe. Want nee, het is niet gezegd dat al deze jonge ondernemers met wilde plannen zullen slagen. En dan? Ze doen het. Ze durven. Of zoals Thomas Opsomer van Tournevie het zei: ‘Wij zijn de tegencultuur die aanvoelt dat het zo niet verder kan.’ Nee, meneer Op de Beeck, we zijn niet verwend, zoals u gemakshalve beweert, we zijn vaak gewoon te laf om onze nek uit te steken, om een verschil te durven maken. Als je niets probeert, is het altijd makkelijk om iemand anders met de vinger te wijzen. Of om te klagen over de mens die in wezen slecht is. Dat kan best zijn, maar dan nog ben je er niets mee.

***, 13/4, 21.05, Canvas (nog te zien op Canvas.be)

DOOR TINE HENS

WAT WAS HET EERSTE KWARTAAL EEN VERADEMING NA DAT GEZAAG VAN TWEE HEREN VAN STAND IN DE AFSPRAAK.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content