Goudvis

Donderdag 2/9, Canvas

Zogenaamde meerwaardezoekers worden getrakteerd op een frisse duik in Canvas’ aquarium, en wel dankzij nieuwe afleveringen van een van de zenders fraaiste docureeksen: Goudvis.

Het tweede seizoen van de reeks zet acteur Jan Decleir, schilder Raoul De Keyser, jazzgitarist Philip Catherine, schrijfster Lieve Joris, regisseur-choreograaf Alain Platel, operaregisseur Guy Joosten en schrijver Tom Lanoye in de kijker. Kunstenaar Luc Tuymans is als eerste aan de beurt, hij werd geregisseerd door Jan Blondeel en geïnterviewd door Chantal Pattyn.

Luc Tuymans laat zich niet gemakkelijk doorgronden. Hoe bent je in godsnaam aan dit portret begonnen?

Chantal Pattyn: We hebben hem twee jaar lang, in stukken en brokken, gevolgd tijdens een zeer drukke periode. Ons doel was een eerlijk portret van Tuymans dat zowel de kenner als de leek kan aanspreken. Naast zijn opmerkelijke carrière wilden we ook de mens belichten, want bij hem is dat hetzelfde. Daarvoor hebben we met mensen uit zijn omgeving gesproken, zodat je als het ware een prisma-effect op Tuymans krijgt. Natuurlijk heb ik ook uitgebreid met hem zelf gesproken, toen hij na een periode van de wereld rondreizen weer in zijn atelier was om te schilderen. Daar gaat het hem toch om, al wordt hij hoe langer hoe meer als kunstenaar geleefd. Ik wil dan achterhalen hoe hij daarmee omgaat, hoe groot het gevecht is om aan de top te blijven, welke adders er onder het gras zitten en waar zijn oeuvre heen gaat.

Ken je hem persoonlijk?

Pattyn: Ja, en dat hielp wel bij de interviews. We weten dat we elkaar geen blaaskes moeten wijsmaken. Ik volg hem al lang. De opkomst van Tuymans gebeurde op hetzelfde moment dat ik als jong meisje naar kunst begon te kijken. Of ik een favoriet werk heb? Uit zijn beginperiode de reeks Der diagnostische Blick, gebaseerd op foto’s uit een medisch handboek. Of recenter zijn werk op Documenta 1. Voor die heel politiek geïnspireerde editie maakte hij een gigantisch stilleven, op zich een zeer sterk politiek statement. Hij weet perfect wanneer hij wat moet maken. Ook zijn fresco in München vond ik spectaculair.

Als nethoofd van Klara ben je natuurlijk betrokken partij, maar kun je toch vertellen waarom een programma als ‘Goudvis’ van belang is?

Pattyn: Het is heel belangrijk dat de openbare omroep opnieuw aandacht heeft voor kunstenaars die nu baanbrekend werk verrichten. Plus: ons archief moet weer groeien. In de jaren 80 en begin jaren 90 werd er nog uitgebreid over cultuur gedocumenteerd, maar daarna veel minder. Dat is jammer, want ik heb destijds via tv heel veel opgestoken over cultuur.

De donkere wolk die rond cultuur op tv hing, lijkt nu anders wel weggetrokken. Aan wat ligt dat?

Pattyn: Dat heeft wellicht te maken met het feit dat cultuur een booming business is. Luc Tuymans haalt De laatste show, Jan De Cock zat onlangs nog in Villa Vanthilt. De hermetische omwalling rond cultuur valt weg. Mensen beginnen niet meer spontaan te geeuwen bij het woord. Het helpt dat cultuur niet in twee, drie minuten gepropt moet worden. Met Goudvis wordt intensief gewerkt aan mooi gemaakte verhalen over uitzonderlijke mensen.

(H.V.G.)