In eigen land wordt de traditionele distributie in vraag gesteld – ten getuige: de bijzondere release van Gust Van den Berghes al even bijzondere debuut.
Het in Cannes enthousiast onthaalde En Waar de sterre bleef stille staan – Van den Berghes eigenzinnige Timmermansadaptatie met acteurs met downsyndroom – ook bij ons in première, zij het op een manier die al even ongewoon is als de film zelf. Zo wordt Van den Berghes nobudgetdebuut op 21 en 22 december eerst exclusief vertoond in zestig culturele centra, om pas dan in het bioscoopcircuit te verschijnen en daar op 6 januari, oftewel Driekoningendag, alweer uit te verdwijnen.
‘Vroeger was uitkomen op zestig plaatsen tegelijk onmogelijk omdat één 35-millimeter kopij 1500 euro kostte’, verklaart producent Tomas Leyers, die geen Vlaamse verdeler vond en daarom besloot om de film in eigen beheer uit te brengen. ‘Nu alles digitaal kan, vallen die beperkingen weg. Zestig Blu-ray’s kopiëren kost tenslotte niets.’ Leyers heeft het dan ook over lowbudgetdistributie, een idee dat ontstond in Cannes. ‘Iedereen zei me: je film is interessant, maar niet geschikt voor een groot publiek. Ik besef dat we geen concurrentie zijn voor Zot van A, maar ook aparte auteursfilms hebben hun gegadigden. Alleen moet je originele ideeën hebben om hen aan te spreken.’
Daarom brengt Leyers de film dus eerst uit in de culturele centra en pas daarna in de bioscoop, terwijl dat normaal net andersom gebeurt. Door mond-tot-mondreclame hoopt hij voldoende interesse op te wekken. ‘Kleine films die niet over een marketingmachine beschikken, hebben tijd nodig’, weet Leyers. ‘Maar die tijd krijgen ze niet omdat er te veel titels worden uitgebracht. Het komt er dus op aan op te vallen.’
En hoe beter opvallen dan met de activiteiten die door de culturele centra aan de premières worden gekoppeld: denk aan voorstellingen voor gehandicapten, met kerstkoren, voorzien van een pannenkoekenslag en noem maar op. ‘Bovendien komt de film het eerste jaar niet op dvd uit, omdat we hem volgende kerst opnieuw in de zalen willen brengen. Zo hopen we er een langzaam groeiende cultfilm van te maken, een soort Vlaamse The Rocky Horror Picture Show.’
Toch is niet iedereen binnen de distributiesector ervan overtuigd dat Leyers’ guerrilla-aanpak een revolutie zal veroorzaken. ‘Wat Leyers doet, is bewonderenswaardig’, aldus Alexander Vandeputte van Lumière Films. ‘De huidige distributiemodellen móéten in vraag worden gesteld. En waar de Sterre Bleef Stillestaan is een aparte film die zich perfect voor zo’n aparte aanpak leent. Alleen kun je zijn model onmogelijk naar andere titels doortrekken.’
Bovendien wijst Vandeputte erop dat de digitale revolutie en het overaanbod de distributievorm misschien veranderd hebben, maar niet de inhoud ervan. ‘Misschien zullen producenten in de toekomst vaker zelf het initiatief nemen, maar distributeurs zullen daarom niet verdwijnen. We oefenen allang geen fysiek beroep meer uit. We zijn in de eerste plaats manipulatoren en marketeers, en dus nuttig als commerciële partner.’ Anders gezegd: je mag pannenkoeken bakken zoveel je wilt: als je product het volgevreten publiek niet doet watertanden, wordt het alsnog een koude kerst.
DOOR DAVE MESTDACH
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
