Twaalf jaar na zijn controversiële culthit Happiness trekt Todd Solondz een nieuw blik ellende open in Life During Wartime, een soort sequel met dezelfde pedofiele en suïcidale personages, maar andere acteurs. ‘Zodra mijn naam opduikt, verwachten mensen een freakshow vol gedegenereerde gekken.’
De boodschap van Todd Solondz’ nieuwe tragikomedie? Mensen veranderen niet – wat ze ook mogen beweren. Over de regisseur (50) kan intussen hetzelfde worden gezegd. Net als in zijn vorige films focust hij in het licht misantropische Life During Wartime opnieuw grijnslachend op de rafelige randen van de Joods-Amerikaanse middenklasse, met personages die meer complexen en neuroses meesleuren dan Woody Allens meest getormenteerde protagonisten.
Die personages zijn trouwens grotendeels dezelfde als die uit Solondz’ hitje Happiness uit 1998, maar dan vertolkt door andere acteurs. Zo vervangt Michael K. Williams – oftewel Omar uit The Wire – Philip Seymour Hoffman als de gefrustreerde rukker Allen in deze met kleurrijke kitsch volgestouwde quasisequel. En Bill de pedofiele psychiater wordt niet langer door Dylan Baker vertolkt, maar door Ciarán Hinds – oftewel Julius Caesar uit Rome.
Is het een postmodern afleidingsmanoeuvre van een independentauteur die het cultsucces van Happiness al jaren achternahinkt? Of gaat het om een frisse invalshoek voor een alweer bijtend satirische vignettenfilm over vergeten en vergeven? Even polsen…
De hamvraag: waarom een sequel?
Todd Solondz: Omdat ik alsmaar nieuwsgieriger werd naar wat er met mijn personages gebeurd zou zijn. En ook wel omdat het volstrekt on-hollywoodiaans is om een sequel – wof beter: een quasisequel – te maken van een film die amper geld heeft opgebracht. (Lacht)Life During Wartime gaat over vergiffenis en in het reine komen met het verleden, terwijl Happiness veeleer een onderzoek was naar verstoorde relaties en seksuele obsessies. Vandaar dat ik per se met andere acteurs wilde werken. Ik wilde de personages op een meer empathische en melancholische manier benaderen. Had ik dezelfde acteurs gecast, dan had de film onvermijdelijk ook over ouder worden en sterfelijkheid gegaan. Dat was niet de bedoeling.
De film heeft ook een meer politieke ondertoon, niet?
Solondz: (Knikt) Dat was alleszins de bedoeling. Oorspronkelijk zou de film Forgiveness heten, maar we hebben toch voor Life During Wartime geopteerd. 9/11 en de Irakoorlog hebben op alle Amerikanen een diepe invloed gehad, ook op mijn personages. Iedereen is zich bewuster geworden van zijn etnische roots en hun culturele identiteit. De psychologische druk komt niet langer enkel van binnenuit zoals in Happiness, maar ook van buitenaf. Het gaat de familiale sfeer te boven. Vandaar dat sommige dialogen nu gaan over de Joods-Palestijnse kwestie en de war on terror, topics die zelfs tot in vredige voortuintjes van de Amerikaanse middenklasse van Florida zijn doorgedrongen.
Jij bent intussen vader geworden. Zou je nu nog een film als ‘Happiness’ kunnen maken, waarin met zoveel empathie naar een pedofiel wordt gekeken?
Solondz: Neen, dat was dus zeker ook een motivatie. Na Happiness was het misverstand ontstaan dat ik begrip had voor pedofielen, wat nooit het geval is geweest. Het is niet omdat ik een pedofiel opvoer die niet alleen een pervers monster is, maar ook een liefhebbende huisvader, dat ik zijn gedrag goedkeur. Wie met kinderen flikflooit, is gestoord en hoort in een instelling. Dat is dan ook wat met Bill is gebeurd.
Is het toch niet een tikje suïcidaal om een vervolg te breien aan een alom bejubelde culthit, door ‘Premiere’ zelfs een van de meest subversieve films aller tijden genoemd?
Solondz: Dat kruis moet ik nu eenmaal dragen. Zodra mijn naam opduikt, verwachten sommige mensen blijkbaar een freakshow met gedegenereerde gekken. Storytelling en Palindromes moesten ook al tegen de cultstatus van Happiness opboksen, maar ik heb nog nooit de behoefte gevoeld om radicaal van genre, toon of thematiek te veranderen. Dat zou als filmmaker pas écht suïcidaal zijn. En laf. Met Life During Wartime heb ik getracht een goede film te maken die even grappig als triest is. Hoe hij de geschiedenis zal ingaan, daarover heb ik niet de minste controle. Zoals ik indertijd evenmin controle had over de felle manier waarop mensen op Happiness reageerden.
Klopt het dat Paris Hilton oorspronkelijk zou meespelen?
Solondz: (Knikt) Ze zou een cameo krijgen als jetsetqueen, maar het is er dan toch niet van gekomen. Misschien schrijf ik wel een rolletje voor haar in een volgende film. Als die er ooit komt tenminste.
Hoe bedoel je: nu al van plan om met pensioen te gaan?
Solondz: Niet noodzakelijk, al heb ik filmen altijd al grondig gehaat. Ik houd wel van verhalen verzinnen, maar die ook effectief op beeld krijgen vind ik zwaar en deprimerend. Vandaar dat ik me de jongste jaren vooral heb beziggehouden met lesgeven aan de New York Film School. Filmen hoeft niet meer zo nodig. Ik ben vijftig geworden en ben blij met de carrière die ik heb. Als ik bedenk dat ik in deze tijden van kinderachtige popcornpret toch nog een volwassen film heb kunnen maken over moeilijke thema’s als ras, roots en seksualiteit, kan ik alleen maar gelukkig zijn. Bovendien heeft niemand me deze keer een proces aangesmeerd. Misschien moet ik maar stoppen op dat hoogtepunt. (Lacht)
Life During Wartime
Vanaf 9/6 in de bioscoop.
Door Dave Mestdach
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
