EEN HEEL GRAPPIG BOEK – Het schrijven van korte verhalen noemt de Italiaanse successchrijver Niccolò Ammaniti ‘puur genot’, en hij hoopt dat zijn lezer hetzelfde genot zal proeven wanneer hij Een delicaat moment leest, een bundel met zijn beste korte verhalen. Ammaniti mag op zijn twee oren slapen.

Niccolò Ammaniti, Lebowski (originele titel: Il momento è delicato), 376 blz. ?19,95

In 1995 werd de jonge, beloftevolle Niccolò Ammaniti op de koffie uitgenodigd door Gian Arturo Ferrari, opperbaas van de grote Italiaanse uitgeverij Mondadori. Ferrari wilde Ammaniti’s eerder bij een kleine uitgeverij verschenen debuutroman Kieuwen opnieuw op de markt brengen en groots lanceren. Toen Ferrari informeerde of hij nog een roman in de la had liggen, antwoordde de schrijver: ‘Op dit moment niet, maar ik heb wel wat korte verhalen.’ De uitgever weigerde vriendelijk, voor verhalen vond hij het ‘een delicaat moment’. Zeventien jaar later bundelt de inmiddels zeer succesvolle Ammaniti een uitgebreide selectie van zijn verhalen onder de titel Een delicaat moment. ‘Nu het echt een delicaat moment is,’ schrijft hij, ‘lijkt het mij goed om dit boek die titel te geven.’

De bundel begint ijzersterk met het absurdistische horrorverhaal Zullen we spelen? dat Ammaniti samen met acteur, scenarist en brother in arms Antonio Manzini schreef. Centraal daarin staat Oscar Wildes sprookje De egoïstische reus. Fabietto waakt in een Romeins hospitaal naast het sterfbed van zijn oma. Hij is platzak en als de hoogbejaarde kamergenote van zijn oma sterft, steelt Fabietto haar huissleutels uit het nachtkastje. Wanneer hij het appartement van de dode vrouw binnendringt om het leeg te roven, staat hij oog in oog met haar kleinzoon, een zeer gewelddadige reus die op een oude platenspeler kindersprookjes en -liedjes draait. Ammaniti laat liters bloed in het rond spuiten en beschrijft ‘beeldend’ de verschrikkelijke verwondingen die zijn personages oplopen. ‘Uit haar buik kwamen meters paarsige darmen, lever, pancreas en ander orgaanvlees.’ Telkens wanneer het voor een niet zo op horror beluste lezer iets té dreigt te worden, zorgt hij voor een perfect getimede droge grap of een heerlijk stukje slapstick.

Er valt sowieso heel wat af te lachen in Een delicaat moment. Een heel serieuze pik is gewoon hilarisch. Een gelukkig getrouwde man ontmoet in de supermarkt een meisje. Zijn vrouw is op vakantie, hij neemt haar mee naar huis en er volgt een wilde vrijpartij. ‘We hebben het overal gedaan. We sleurden elkaar als honden door het huis.’ De volgende ochtend is het meisje verdwenen, maar ligt er een briefje: ‘Goed gedaan. Je hebt een heel serieuze pik.’ Matteo glimt van trots, tot zijn vrouw belt: dat ze vroeger naar huis zal komen. Hij raakt in paniek en begint alle sporen van de nacht uit te wissen. Hoe harder hij poetst, hoe groter de ravage wordt.

Niet alle verhalen zijn even sterk, soms zijn ze ook een tikkeltje voorspelbaar, zoals Ze ademt. Zachtjes. Maar ze ademt, waarin beroemde mensen ’s nachts in een park in zombies veranderen. Een delicaat moment bevat ook een aantal vroege verhalen, waaronder Ammaniti’s allereerste literaire probeersel, De dochter van Shiva. In vergelijking met de rest van de bundel oogt het een beetje bleekjes, maar het toont wel zijn ontluikende schrijftalent.

Heel veel diepgang bevat Een delicaat moment niet, wel ontzettend veel leesplezier.

JAN STEVENS

SLEUTELZIN: Een van de eerste dingen die ik heb geleerd toen ik het beroep van schrijver ging uitoefenen, is dat korte verhalen niet verkopen.