Wie door de megapromo een grootse Parsifal verwachtte, komt bedrogen uit. De bewerkte versie van Wagners opera door het NTGent is een mager beestje geworden.

In vrijwel alle varianten is de graalsage ingebed in een verhaal waarin ridders eropuit trekken om het geheimzinnige voorwerp waarvan een magische werking uitgaat – meestal een schelp of een schaal, soms een steen – te zoeken. De bezitter is gevrijwaard van zorgen en verzekerd van rust, zelfs na de dood. Richard Wagner heeft de sage gebruikt voor zijn laatste opera Parsifal. Hij heeft er extra legenden en symboliek aan toegevoegd zodat de opera tal van tegenstrijdigheden bevat. Voor zijn versie heeft het NTGent Wagners libretto overboord gekieperd, op wat snippers na. Peter Verhelst werd gevraagd nieuwe teksten te verzinnen.

Visueel is deze Parsifal wonderlijk mooi en de livezang van het kinderkoor van de Vlaamse Opera is een streling der zinnen. De muzikanten kennen hun vak, al moeten zij zich behelpen met placebo’s. Het pompeuze orkest werd herleid tot een piano, een hammondorgel, een basson en een synthesizer. En geen kwaad woord over de belichting of de kostumering. Beide leveren een schoonheid zoals lantarenlicht bij een zoete lenteavond en een optocht van arbeiders uit de tijd van priester Daens die een ontluizing gekregen hebben naar aanleiding van het bezoek van een nieuwe koning.

Het decor is in zijn totaliteit evenwichtig. Links wordt een flinke bloementuil gevormd, kunstig uitgevoerd door Els Dottermans. In het midden staat een container bij aanvang frontaal naar het publiek gericht. Na een half uur maakt hij een kwartslag zodat de zijkant de voorkant wordt. Zo krijg je het kasteel te zien waarin de leider van de Graalridders is opgesloten. Hij is gestraft door God of een kopie van Hem in een andere uitrusting, met een ongeneeslijke wonde. Het kasteel traant. Het zijn de tranen van de leider.

Door de gebeden – deels gezongen met dank aan Wagner, deels voorgedragen met dank aan Peter Verhelst en Wim Opbrouck – vallen de muren en verschijnt de leider: een naakte reus in de vorm van een pop, gezond en wel, tot en met de piemel. Door de spelers wordt hij aan kabels bevestigd. En trekken maar. Hij staat recht, maakt een paar passen voorwaarts, knielt als dank voor de verlossing door zijn ridders, en gaat vervolgens liggen voor een lekkere slaap. Die heeft hij wel verdiend na jaren de ellende van de cel te hebben ervaren.

Het geheel heeft iets infantiels. Met voorop de teksten. Ze zijn van een simpelheid die de toeschouwer beledigt. Tegelijk zijn het pedante maar volkomen ongeloofwaardige sprookjes. Door de megapubliciteit waren de verwachtingen hooggespannen. Was die er niet geweest, zou men Parsifal als een fraai tussendoortje beschouwen en er verder over zwijgen. Door het oppeppen van de productie en het magere resultaat zal erover gepraat worden zolang de voorstelling loopt, om de verloren energie van zoveel goede acteurs die overgeleverd zijn aan het voordragen van potjespoëzie en schuivend dwalen in een lagereschoolregie.

PARSIFAL ***

NTGent

Tot 29/3 in Schouwburg NTGent

ntgent.be

GUIDO LAUWAERT