Drie vrijdagen vanaf 1/2 – 23.40 Canvas

De nieuwe driedelige serie over het leven van de belangrijkste Duitse schrijversfamilie van de 20ste eeuw, Die Manns – Ein Jahrhundertroman, is een sterk staaltje televisie. In driemaal anderhalf uur wordt het verhaal verteld van de familie Mann in de periode van 1923 tot 1955, waarbij vooral de beroemdste telgen – Thomas, Heinrich, Klaus en Erika – uitgebreid aan bod komen. Zo geeft de serie een tijdsbeeld van drie turbulente decennia uit de 20ste eeuw, met de naweeën van de Eerste Wereldoorlog, de opkomst van de nazi’s en het uitbreken van Wereldoorlog II en de start van de Koude Oorlog, allemaal gezien door de ogen van de familieleden.

Ruim twee jaar hebben de programmamakers besteed aan hun research. Ze interviewden meer dan zestig bevoorrechte getuigen die de familie van nabij hebben gekend. De serie is opgezet als een ‘docufictie’, waarbij ensceneringen zijn afgewisseld met archiefbeelden en interviews. Van doorslaggevend belang was de medewerking van Elisabeth Mann Borgese, het enige nog levende kind van Thomas Mann. Zij praat voor de eerste keer vrijuit over haar verleden en levert commentaar bij de archiefbeelden.

Nochtans was de bijdrage van Elisabeth Mann niet evident. Totnogtoe heeft ze nooit over haar familiegeschiedenis willen praten, omdat zij op eigen kracht iemand wou worden in de wereld, niet als ‘dochter van’. Na een succesvolle loopbaan als oceanologe kan ze wel uit de schijnwerpers treden. ‘Niemand zal nog denken dat ik een carrière wil opbouwen op mijn familienaam’, vertelt ze. ‘Mijn broers en zussen zijn gestorven. Ik ben dus de laatste van mijn generatie. Ik was me er ten volle van bewust dat ik zaken wist waarover niemand anders kon getuigen.’ De getuigenis van Elisabeth Mann zorgt er wel voor dat het beeld van de familie – en zeker van Thomas Mann – ietwat gevleid is. Elisabeth was altijd al het lievelingskind van de Nobelprijswinnaar en zij denkt dan ook vol tederheid aan hem terug, liefdevoller dan pakweg Klaus Mann.

Ein Jahrhundertroman werd in december al uitgezonden op Arte en haalde daar bij de eerste aflevering anderhalf miljoen kijkers: het derde hoogste cijfer uit de geschiedenis van de cultuurzender. Ook de critici waren enthousiast. ‘Thomas Mann, de emigrant die in Duitslands ongeluk het geluk van Duitsland was, is nu pas volledig thuisgekomen. Die thuiskomst is een nationale gebeurtenis’, aldus Mann-kenner en literatuurpaus Marcel Reich-Ranicki.

Stefaan Werbrouck,