Blur is back! Maar dat wist u al. Het bijna even goede nieuws is dat gitarist Graham Coxon – jarenlang de verloren zoon van de band – zonet van zijn zevende soloplaat is bevallen. Een gesprek over coke, folkmuziek en de groep die hem na zes jaar afwezigheid weer aan boord hees. ‘Vier alcoholisten die muziek maakten om zoveel mogelijk meisjes te kunnen neuken, maar zich in de plaats impotent snoven: ziedaar Blur in een notendop.’

Het hartverscheurende You’re So Great, het vrolijk stuiterende Coffee & TV en het gospelrefrein van Tender: Damon Albarn mag dan bekendstaan als eerstaanwezend songleve-rancier van Blur, de bijdragen van Graham Coxon waren ook niet mis. Dat hij in 2002 op voorspraak van diezelfde Damon Albarn zijn boeltje mocht pakken, had ook meer met zijn problematische alcoholgebruik te maken dan met zijn muzikale merites. Graham Coxon is niets minder dan een duizendpoot: al zes soloplaten lang laveerde hij met zichtbaar gemak tussen elfendertig genres en stijlen. Van folky ballads over lo-fi rock en postpunk tot elektronica. En zijn nieuwste, The Spinning Top, is wéér iets helemaal anders.

Met ‘The Spinning Top’ grijp je deels terug naar de Britse folktraditie van de jaren 60. In ‘Look Into The Light’ lijk je zelfs de frasering en intonatie van Nick Drake te imiteren.

Graham Coxon: Een hoop materiaal op de plaat is zeker verwant aan Britse muzikanten als Nick Drake en Bert Jansch, maar folkmuziek zou ik het toch niet noemen. Voor mij is folkmuziek nog altijd letterlijk volksmuziek, de muziek van het volk. Mijn inspiratiebronnen voor deze plaat – Nick Drake en Bert Jansch, maar ook John Martyn en Davy Graham – zijn toch meer akoestische singer-songwriters. Dat vind ik een groot verschil. De muziek die zij maakten, was origineel: ze zongen zelfgeschreven nummers. Folkmuziek is muziek die

jarenlang van generatie op generatie is doorgegeven.

(Plots) Sorry dat ik je verveel met deze semantische uiteenzetting, maar in mijn hoofd bestaat er nu eenmaal een groot onderscheid tussen zogenaamde folkmuziek en gewone akoestische gitaarmuziek. Niet dat folkmuziek me niet interesseert. Integendeel: op een paar van mijn vorige platen heb ik me al in die eeuwenoude tradities verdiept. Het is natuurlijk wél zo dat veel van de zogenaamde troubadours oude volksmuziek hebbengebruikt als basis voor hun eigen oeuvre. Bob Dylan heeft de hele catalogus van Britse folkmuziek leeggeplunderd, Nick Drake en Bert Jansch ook. Maar de muziek op mijn nieuwe plaat als folkmuziek omschrijven, zou hetzelfde zijn als mezelf een Schot noemen. (Lacht)

Laat ik je eens een citaat voorleggen: ‘Folkmuziek is voor mietjes.’

Coxon: Welke idioot heeft dat nu weer gezegd?

Ene Dave Rowntree, als ik me nietvergis de drummer van Blur.

Coxon: Altijd al geweten dat hij een idioot was. (Lacht) Maar Jezus, heeft hij écht het woord ‘mietjes’ gebruikt? Dat zou hij eens in een pub in de Britse countryside moeten proberen. Ik denk niet dat hij nog heelhuids buitenkomt. Maar ach, Dave vindt weinig muziek goed als er niet luid in gedrumd wordt. Hij is er de man niet naar om met borsteltjes en belletjes aan zijn enkels te drummen. (Lacht)

Je hebt zélf heel wat nummers voor Blur geschreven. Hoe werd er eigenlijk gereageerd als je met demo’s in de akoestische sfeer kwam aanzetten?

Coxon: Laat ik zeggen dat zulke initiatieven niet altijd even warm onthaald werden. En dan druk ik me nog zacht uit. Het is geen toeval dat ik al bij Blur soloplaten ben beginnen te maken, hé. Kijk naar Damon: die houdt óók van exotische volksmuziek, van Iraanse over Perzische tot Afrikaanse muziek. Daar heeft hij de andere jongens van Blur ook nooit warm voor gekregen. En dus heeft hij die muziek maar met Gorillaz gemaakt.

‘The Spinning Top’ is een conceptplaat over een mensenleven. Maar niet zomaar een mensenleven: de protagonist verliest halverwege de plaat de liefde van zijn leven aan een hardnekkige verslaving. Klinkt bekend.

Coxon: Wel ja. Wie in de jaren 90 een beetje de tabloids heeft gevolgd, zal af en toe iets herkennen uit het leven van een zekere Graham Coxon die toen de gitaar hanteerde bij een groepje dat Blur heette. Dus ja, het zit er allemaal in: de drankverslaving, de drugsverslaving en de neerwaartse spiraal waarin mijn liefdesleven terechtkwam. Sure, ik heb veel van mezelf in dat verhaal verwerkt.

Maar de échte reden waarom ik er een conceptplaat van heb gemaakt, is dat ik in recensies over mijn vorige plaat het verwijt kreeg dat ik op mijn leeftijd niet over de donkere kanten van het leven hoorde te zingen. Belachelijke kritiek natuurlijk. Maar ik dacht: oké, laat ik eens over exact dezelfde thema’s en onderwerpen zingen – depressie, liefdesverdriet en de dood – maar dan vanuit het standpunt van een personage. Dan kunnen ze dáár toch al niet over zeuren. (Lacht)

Over de Britse media gesproken: jij wordt over het Kanaal onveranderlijk als een sulletje voorgesteld. Zelfs bij Blur heette je de ‘über-geek’ te zijn. Frustrerend?

Coxon: Bwa, ergerlijk vooral. Het vreemde is dat je in de Britse media altijd tot een personage wordt herleid, een karikatuur bijna – in ieder geval geen mens van vlees en bloed. Het is alsof ze niet eens in staat zijn om je als een mens te beschouwen, alsof je een van de vele poppetjes bent in de grote poppenkast die ze elke dag opvoeren. Ik blijf het onwaarschijnlijk vinden hoe die masters of puppets erin slagen om jouw leven in handen te nemen. In de Britse media beslissen ze letterlijk in jouw plaats over je leven, hé. Zij zeggen wie je bent, wat je doet en wat je zegt.

Ook over Blur en Oasis werd eenkarikaturale paradox gecultiveerd: Blur was een groepje van nette intellectuelen, Oasis een stelletje working class uitschot.

Coxon: Exactly! Terwijl we in de grond hetzelfde waren: vier alcoholisten die muziek maakten om zoveel mogelijk meisjes te kunnen neuken, maar zich in de plaats impotent snoven. Ziedaar Blur en Oasis in een notendop. (Lacht)

Nu je er zelf over begint: Alex James becijferde dat hij tijdens de hoogdagen van Blur een miljoen pond heeft uitgegeven aan drank en drugs.

Coxon: Altijd al een gierigaard geweest, die Alex.

(Lacht)Maar toch: een miljoen pond lijkt me een fors bedrag.

Coxon: Best wel, ja. En dat zal dan nog wel netto geweest zijn. Zonder BTW en na aftrek van zijn onkosten. (Lacht)

Heb jij ooit de moeite gedaan om…

Coxon:… uit te rekenen hoeveel ik door mijn keelgat heb gegoten? Ik zou er nog niet aan durven te beginnen! Laat ik het erop houden dat ik een aardig optrekje had kunnen hebben.

Je hebt me altijd een bescheiden, zelfs ietwat onzekere jongen geleken. Dat je zo zwaar aan de drank bent gegaan, was dat een manier om je te handhaven tussen de opgeblazen ego’s die de Britpopscene vande jaren 90 bevolkten?

Coxon: Het zou een beetje gemakkelijk zijn om mijn verslaving alleen maar dááraan te wijten. Maar het klopt wel dat al die omhooggevallen eikels me indertijd depressief maakten. Iedereen was zo vreselijk egocentrisch en zelfvoldaan. En dat ze meer coke dan lucht naar binnen snoven, maakte het alleen maar erger natuurlijk. Dat ik zelf zo zwaar ben beginnen te drinken, zal daar dus wel mee te maken hebben. (Zucht) Ik word nog altijd misselijk als ik terugdenk aan de egotrippers die ons toen omringden. Tosspots waren het – rukkers – each and every one of them.

Is het met de Britse muziekscene anno 2009 beter gesteld?

Coxon: Ik zou het niet weten, want ik frequenteer die kringen allang niet meer. Maar ik betwijfel het. Als ik al eens uitga, heb ik niet het gevoel dat die vreselijke eigenwaan er al helemaal uit is bij de lui die zichzelf ‘artiest’ noemen. Je moet maar eens een namiddag in Oost-Londen rondlopen. Ze vinden zichzelf zo cool en hip, maar het zijn stuk voor stuk oplichters. Muzikanten die zichzelf wereldberoemd wanen omdat ze in de plaatselijke pub hebben mogen spelen, graphic designers die de grootste rotzooi ontwerpen, maar denken dat ze met Grote Kunst bezig zijn: je strompelt erover! En het probleem is dat ze daar in zo’n kleine cocon van gelijkaardige poseurs leven dat hun waanideeën voortdurend bevestigd worden.

Binnenkort kom je met het herenigde Blur weer midden in datzelfde milieu terecht. Hoe ga je je nu tegen dieposeurs wapenen?

Coxon: Weer beginnen te drinkenzeker? (Grijnst) Neen, serieus: ik heb een bijzonder accuraat detectiemechanisme voor dat soort mensenontwikkeld én ik heb mezelf een zero- toleranceregel opgelegd. Zodra ikergens een eikel detecteer, ga ik met een wijde boog om hem heen. Ik duld ze gewoon niet meer in mijn buurt en ik ben er nogal zeker van dat de rest van de groep er hetzelfde over denkt. We weten nu dat zulke mensen energievampieren zijn: door de irritatie die ze opwekken, zuigen ze alle energie uit je lijf. De moeilijkste soort om te omzeilen zijn de frenemies: de zogenaamde vrienden die alleen maar met je omgaan omdat ze iets van je gedaan willen krijgen, maar die je daarna met een even grote glimlach een mes in de rug planten. Maar die zullen we er na een tijdje ook wel tussenuit halen.

Over enkele weken spelen jullie in Hyde Park jullie eerste reünieconcert. Hoe vlotten de repetities?

Coxon: Voortreffelijk! Het is een beetje alsof je weer in je oude tienerkamer binnenstapt en alles er nog bijligt zoals vroeger. Er hangen nog altijd dezelfde posters aan de muur en in het nachtkastje zit nog altijd datzelfde funny old magazine dat je ’s nachts wel eens opensloeg om – euhm – inspiratie op te doen. (Lacht) Met Blur is het precies hetzelfde: Dave ziet er achter zijn drumkit nog altijd een beetje bedremmeld uit en Damon trekt nog altijd dat gekke apengezicht als hij staat te zingen. Alleen heeft Alex nu een froufrou waarmee we hem allemaal uitlachen. Voor de rest is er niet veel veranderd.

Het enige verschil is dat we deze keer niet aan de druk van allerlei commer-ciële verwachtingen zullen toegeven.Ik heb indertijd eigenlijk helemaal niet genoten van ons succes. Ofwel was ik te zat, ofwel raakte ik depressief van alle gezeik dat erbij kwam kijken. Deze keer ga ik lachend en fluitend op het podium staan. Ik ga elk moment koesteren.

THE SPINNING TOP

Op 19/6 uit bij Rough Trade

Door Vincent Byloo