De tussenstand
‘Geëngageerd schrijven mág weer’, vindt schrijfster Leen van den Berg, bekend van de historische fictieroman Zoon in Congo. Haar tragikomische satire Alles is krom is net uit.
Leen van den Berg: Het boek gaat over een bizarre man die het plan opvat om recht te trekken wat er scheefloopt in deze wereld. Hij is het vehikel geworden van een aantal dingen in de samenleving die mijn haren te berge doen rijzen. (lacht) Als ‘quant’ – een kwantitatief analist bij een bank – moet hij algoritmes opstellen en daar gaat het mij om: het waanidee dat alles voorspelbaar en maakbaar is. Zoon in Congo was een ernstig boek, nu hanteer ik humor met een zwart randje.
Een financieel analist is een ongewone keuze voor een hoofdpersonage. Ook al is hij net zo goed op zoek naar liefde en erkenning
Van den Berg: Ik heb niks met de financiële wereld, maar plots stond hij op mijn deur te kloppen. (lacht) Waar kwam hij vandaan? Dat is altijd een raadsel. Net voor corona ons aan de leiband legde, heb ik in Brussel de tentoonstelling over Dalí en Magritte gezien. Dalí zei onomwonden dat zijn ideeën uit het onderbewuste voortkwamen, terwijl Magritte dat altijd heeft ontkend. Ik denk dat ieder van ons inderdaad een reeks ervaringen en beelden heeft opgeslagen die te pas en te onpas opduiken.
Vaak breekt voor auteurs een vreemde periode aan wanneer een boek af is, maar nog niet verschenen.
Van den Berg: Ik noem dat de twilight zone: een niemandsland waarin ik wat bang afwacht hoe de lezer op het boek zal reageren, terwijl er al een nieuw verhaal ligt te gisten dat ik nog twijfelend voor me uit duw. Wellicht is het geen toeval dat ik deze week naar een film heb gegrepen die me op dat vlak wel geruststelde: Paterson van Jim Jarmusch, over een buschauffeur die een bijzonder routineus leven leidt en op elk vrij moment poëzie schrijft. De film toont dat de bron van creativiteit nooit opdroogt, omdat kunst in het dagelijkse leven voor het oprapen ligt.
Over welke boeken was je, ondanks de leiband, danig te spreken?
Van den Berg: Ik heb tijdens de lockdown veel gelezen dat ik heb weggelegd, omdat het niet kon boeien. Misschien ontbrak het me aan concentratie door wat er om ons heen gebeurde. Of word ik met de jaren veeleisender. (lacht) Sander Kollaards Uit het leven van een hond is mij wél bijgebleven, omdat de man toont dat je sterke literatuur kunt schrijven over een gewone man met een gewoon leven zonder dat je een ingewikkelde plot nodig hebt. Je personage graag zien, of toch fascinerend vinden: daaruit ontstaat het verhaal vaak vanzelf. Ik zie mijn hoofdpersonage Samuel alleszins graag, ook al heeft hij me soms geïrriteerd, maar dat is met de grootste liefdes zo. (lacht) Ook heel knap vond ik Het zoutpadvan Raynor Winn, over de voettocht langs de Engelse kust van een ouder echtpaar dat alles verloren heeft. Echt gebeurd, hoewel dat geen argument is. Het is het relaas van een ongelofelijke tocht waarbij dat koppel op een habbekrats moet zien te overleven, moet vechten tegen de natuur en ook met zichzelf. Een spannend reisverhaal dat mij alleszins veel kracht gaf.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier