CHINA BOY – Met Franse hulp verbeeldt de Chinese illustrator Kunwu Li zijn jeugd onder Mao.

Kunwu Li & Philippe Ôtié

Oog&Blik & De Bezige Bij, 248 blz., euro 19,9

De driedelige biografie China is het soort strip dat we enkele jaren geleden niet voor mogelijk hadden gehouden. Wie had er toen kunnen vermoeden dat we ooit een getuigenis over het leven onder Mao en de zijnen hadden kunnen lezen, getekend door een man die nog affiches voor de communistische partij heeft ontworpen en jaren in het Chinese leger heeft gediend? Ôtié is de man die dit boekproject voor elkaar kreeg. Hij was als Chinakenner niet alleen de brug tussen de tekenaar en zijn Belgische uitgever, maar schreef uiteindelijk ook de tekst voor het levensverhaal van Xiao Li – ‘kleine Li’ – op basis van de herinneringen van Kunwu Li. China wordt zo een persoonlijke blik op de grote geschiedenis die Li’s land sinds zijn geboorte in 1955 heeft doorgemaakt.

Volgens de uitgever was Li er niet gerust op over hoe zijn communistische vrienden op dit drieluik zouden reageren. Niet dat Ôtié en Li de communistische partij frontaal aanvallen, maar iets verbloemen doen ze evenmin. Tijdens de periode van de Grote Sprong Voorwaarts en de Culturele Revolutie zijn er door rampzalige centralistische maatregelen zoveel onschuldige slachtoffers gevallen – ten gevolgen van hongersnood, maar ook van politieke represailles en verklikking van onschuldige burgers – dat het onmogelijk wordt om over die periode te berichten zonder de communistische partij te viseren.

Ôtié en Li omzeilen die klip door zo objectief mogelijk te vertellen wat er met de kleine Li en zijn omgeving gebeurt. Op zich is dat al spectaculair genoeg: zijn vader, een belangrijk man in de lokale communistische partij, wordt verklikt en belandt voor jaren in een heropvoedingskamp. Door de vrij zakelijke vertelmanier komt des te harder aan hoe de communistische partij zich van de gehersenspoelde kinderen bedient om de dictaten van Mao ingang te laten vinden. De leerlingen laten hun leerkrachten en de andere volwassenen naar hun pijpen dansen met het rode boekje als onfeilbaar wapen.

Li’s illustraties in Chinese penseelstijl en de decors die hij als getuige levensecht kan oproepen, versterken de authenticiteit van het verhaal. Al voelen de verwrongen perspectieven en karikaturen soms aan alsof ze beter bij een komedie zouden passen dan bij dit grootse levensverhaal.

GERT MEESTERS