DE LITTEKENS VAN PEARL HARBOR

Stoeien op het strand van Oahu tijdens WO II: BURT LANCASTER en DEBORAH KERR in FROM HERE TO ETERNITY.

In 1953 scoorde Hollywoodstudio Columbia acht Oscars en de grootste hit uit zijn bestaan met de bioscoopversie van een schandaalroman die ‘onverfilmbaar’ werd geacht. Om de 60e verjaardag te vieren, komt From Here to Eternity uit op blu-ray.

‘From Here to Obscenity.‘ De venijnige uithaal van het weekblad TIME naar schrijver James Jones toen die in 1951 zijn oorlogsroman From Here to Eternity publiceerde, zegt veel over de controverse die ermee gepaard ging. Zes jaar nadat het nobele Amerikaanse leger de wereld eigenhandig van de nazi’s en de Japanse imperialisten had verlost, vond Jones het immers nodig om met bijzonder expliciete woorden en dito taferelen een portret van het militaire leven te schetsen dat allesbehalve rooskleurig was.

Jones wist nochtans waarover hij het had, want net als de personages uit zijn boek was hij in dienst op Hawaï toen de eilandengroep op 7 december 1941 ongewenst bezoek kreeg van de Japanse luchtmacht. Die aanval vormt echter maar een klein gedeelte van het verhaal en is zelfs het minst overtuigende deel van de film, omdat regisseur Fred Zinneman – in tegenstelling tot Michael Bay in diens afkooksel Pearl Harbor – niet over de visuele technologie beschikte om de oorlogsscènes goed in beeld te brengen. Hij kon niet anders dan een beroep doen op archiefmateriaal, dat helaas niet helemaal naadloos aansluit op de scènes die hij zelf draaide. Bovendien komt tijdens de laatste tien minuten plots een patriottisme bovendrijven dat het voorgaande anderhalf uur nergens te bespeuren was. Hoewel de Amerikaanse vloot werd gedecimeerd en de VS meer dan 2400 slachtoffers telden, besteedt de film meer aandacht aan een Japans vliegtuig dat door hoofdacteur Burt Lancaster wordt neergehaald. Blijkbaar lag het trauma nog te vers in het geheugen om er nuchter over te praten.

Lancaster was de absolute ster van de productie, de sexy bink die samen met de Schotse actrice Deborah Kerr – zeer atypisch gecast als overspelige echtgenote – een van de meest iconische liefdesscènes uit de filmgeschiedenis kreeg, de passionele kus in de branding van Oahu. Op papier en qua loon voerde Lancaster het uitgebreide acteursgelid aan en werd hij voor zijn vertolking als eerlijke sergeant zelfs beloond met een Oscarnominatie. Toch komt het applaus in de eerste plaats zijn tegenspeler Montgomery Clift toe. In de rol van de eenzaat die het vertikt om te boksen voor de compagnie en de tol moet betalen voor zijn ongehoorzaamheid, houdt hij er een ingehouden acteerstijl op na die afsteekt tegen de klassieke aanpak van de meeste anderen. Al had Frank Sinatra zijn Oscar voor zijn tragikomische bijrol zeker niet gestolen.

Mocht u zich afvragen waarom From Here to Eternity in schermvullend en niet in breedbeeldformaat wordt gepresenteerd: ondanks het historisch beladen onderwerp heeft Zinneman de film indertijd zo gedraaid. Full frame (4:3) was in 1953 de standaard.

FROM HERE TO ETERNITY ***

Fred Zinneman

VS, 1953

Sony / blu-ray

RUBEN NOLLET

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content