Topacteur, wereldverbeteraar én hartendief: zeg niet dat u het niet leuk vindt om Gael García Bernal – eindelijk – nog eens te zien schitteren op het witte doek.
Amores perros (2000), Y tu mamá también (2001), La mala educación (2004), The Motorcycle Diaries (2004), Babel (2008): veel straffer als die van Gael García Bernal kan een carrière niet beginnen, maar de voorbije jaren lijkt de ster van de ondertussen 37-jarige acteur een beetje getaand. Films als Regret Not Speaking (2011) van Richard Kwietniowski of Casa de mi padre (2012), met Will Ferrell, verbleken toch bij wat hij in het vorige decennium bij elkaar speelde. De natte droom van elke arthousechick was nog wel te zien in de prima satire No (2012) en hij won een Golden Globe voor zijn hoofdrol in de serie Mozart in the Jungle (2014-2016), maar het wordt zo zoetjes aan tijd dat hij ook nog eens in de bioscoop echt schittert.
Op het Film Fest Gent bewijst de Mexicaanse Matthias Schoenaerts gelukkig dat hij nog niets van zijn charisma en acteerkunst verloren is: in het fantasierijke Neruda van Pablo Larraín, de Chileense regisseur met wie hij ook No draaide, speelt hij Óscar Peluchonneau, een niet al te snuggere politieagent die in heuse film-noirstijl jacht maakt op de beroemde dichter Pablo Neruda. Die was senator in Chili maar moest vluchten toen president Gabriel González Videla in 1948 communisme buiten de wet stelde.
‘Kunnen we het er alvast over eens zijn dat Neruda gewoon de beroemdste twintigste-eeuwse dichter ter wereld is?’ vraagt García Bernal al meteen, retorisch haast. ‘Ook wie hem nooit gelezen heeft, kent hem. Zijn gedichten zijn wonderbaarlijk: adembenemend mooi en boordevol eruditie en emotie. Met vuur verdedigde hij de vrijheid maar evengoed pleitte hij voor het recht om fouten te maken, om niet te hard te oordelen over de immer ambigue mens. Ik hoop zo hard dat deze film mensen aanzet om weer wat meer Neruda te lezen.’
Regisseur Larraín, wiens uitmuntende Jackie Kennedy-biopic Jackie ook in Gent te zien is, zoomt in Neruda met dichterlijke vrijheid in op de politicus. ‘Hij mag dan prachtige liefdesgedichten geschreven hebben, hij mag dan een grote romanticus geweest zijn, Neruda was ook een politicus, eentje die begreep dat politiek poëzie kan gebruiken en poëzie altijd politiek is. Neruda is een van de kunstenaars die in de postkoloniale periode mee hebben gebouwd aan de identiteit van de Latijns-Amerikaanse natiestaten. In Chili vulde hij stadions. Hij reikte het volk de woorden aan waarmee het zijn nachtmerries kon vertellen en waarmee het de juiste, geváárlijke vragen kon stellen. Hij liet de hoop op een omslag oplaaien en creëerde de emotie die uiteindelijk Salvador Allende (de Chileense president aan wiens bewind en leven een eind kwam door de militaire staatsgreep van Pinochet in 1973, nvdr.) aan de macht zal brengen. Daar was een dichter voor nodig.’
Kunst, zo veel moge duidelijk zijn, staat voor García Bernal niet los van politiek. ‘Poëzie, cinema, al die dingen zijn ongelofelijk politiek. Het is de politiek die niet poëtisch is.’ Al ziet hij hier en daar nog wel een politicus rondlopen die net als Neruda niet vies is van dichterlijke drang. ‘Ik denk aan voormalig Uruguayaans president José Mujica, aan Subcomandante Marcos van de zapatisten in Mexico of dichter Javier Sicilia, die in mijn land de verbazingwekkende Movimiento por la Paz aanvoert.’ Hoeft het te verbazen dat García Bernal met heimwee terugdenkt aan de opnames van The Motorcycle Diaries, waarin hij de jonge, rondreizende Che Guevara vertolkte. ‘Met mijn tegenspeler Rodrigo de la Serna heb ik afgesproken dat we de opnames van die film blijven beschouwen als onze beste ervaring ooit. Niets zal dat nog overtreffen en daar heb ik vrede mee.’
Dat García Bernal de voorbije jaren minder in de bioscoop te zien was, ligt niet alleen aan de tv- annex webserie Mozart in the Jungle, hij heeft ook een aantal kortfilms gedraaid en als producer zit hij ondertussen al aan 26 credits. ‘Die manier van werken schenkt me vrijheid: ik hoef niet enkel te acteren. Maar acteren is nog altijd mijn hoofdberoep. Ik ben daar nog steeds even idealistisch en romantisch in: het blijft een fantastische job. Ik denk ook niet in termen van ‘carrière’. Ik heb wel moeten leren leven met de teleurstelling dat je niet alles kunt doen. Je moet keuzes maken. En soms kies je verkeerd. Een verschil met tien of vijftien jaar geleden is ook dat ik makkelijker van het moment kan genieten. Destijds was het allemaal nogal euh… overweldigend. Ik was amper twintig ten tijde van Amores perros, een snotneus nog.’
Ondertussen schitteren de Mexicaanse filmmakers met wie hij samen groot werd: cameragenie Emmanuel Lubezki (Y tu mamá también) won dit jaar zijn derde Oscar op rij, Alejandro Iñárritu (Amores perros, Babel) zit dankzij The Revenant al aan vier Academy Awards en in 2014 was regisseur Alfonso Cuarón (Y tu mamá también) aan het feest met zijn ruimtethriller Gravity. ‘Een fijne vaststelling: Mexico hoeft geen nationale filmprijzen te organiseren. We winnen toch alle Oscars’, lacht García Bernal. ‘Dat de Amerikanen ons feest organiseren, komt goed uit. Hun shows steken beter ineen én ze worden drukker bekeken.’
En na Neruda kunt u de hunk met de indringende groene ogen straks nog aan het werk zien: inmiddels heeft hij ook Salt and Fire ingeblikt, een ecologische thriller van Werner Herzog, én er staat een futuristische Zorro-film – Z – op stapel. ‘Voorlopig heb ik met Zorro geen grotere emotionele band dan met Batman. De film zit nog altijd in de pijplijn. Maar als het zover is, kunnen ze op mij rekenen. Het is een familieproject. De regie is in handen van Jonás Cuarón, de zoon van Alfonso. Die heb ik dus zien opgroeien. Ik heb zelfs ooit nog een voorlichtingsfilmpje voor hem gemaakt. Bleek dat hij niet echt veel meer te leren had. Waar is de tijd?’
NERUDA
Op 15/10 om 20.00 in de Vooruit, op 17/10 om 14.30 uur en op 21/10 om 10 uur in Kinepolis. Vanaf 4/1 in de bioscoop.
door Niels Ruëll
‘Mexico hoeft geen nationale filmprijzen te organiseren. We winnen toch alle Oscars.’ Gael García Bernal
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
