De fragmenten
Eerste zin Vannacht stierf de koningin.
Vier maanden al heeft de verteller uit Maarten Goethals’ debuutroman De fragmenten zijn geliefde Eline niet meer gezien. Ze wilde een vaste relatie, stelde een ultimatum en vertrok. Hij kon haar niet trouw zijn, omdat dat kiezen zou betekenen, en daar was hij niet klaar voor. Meer zelfs, daar was hij doodsbang van, hij, de man die niets als vanzelfsprekend kan aannemen en alles filosofisch moet ondervragen. Veel verder dan de methodische twijfel raakt hij nooit.
En dan sterft dus de koningin, een vrouw die iets weg heeft van Fabiola – het boek refereert aan haar Willem Tell-gebaar met de groene appel op de nationale feestdag – maar het ook weer niet is. Zij is immers zelf de koningin, geen aangetrouwde familie, de vijfde op rij trouwens. En waar haar ‘voormoeders’ er nog in geslaagd waren een nakomelinge voort te brengen, heeft zij gefaald. De monarchie lijkt met haar dood te zullen stoppen. Er zijn geen erfgenamen, en het land denkt liefst niet al te hard na over wat iedereen kent als ‘de kwestie’.
Maarten Goethals, die vier jaar geleden debuteerde met de dichtbundel Hees, beschrijft zeven dagen uit het leven van zijn hoofdpersoon, van het moment dat hij de dood van de koningin verneemt tot de dag dat Eline hem weer opbelt. Het zijn zeven dagen vol existentiële angsten en vooral heel veel geruk want, zoals de jongeman in een vlaag van onthullende zelfbespiegeling zegt: ‘Ik voel me bij tijd en wijle een rubberboom. Mijn piemel? Een kerf in mijn bast met daaronder een potje om het spul op te vangen – ik voel me worden leeggezogen.’ Porno, geweldvideo’s en het koningshuis zijn de laatste grote verhalen die ons nog resten, vindt hij, en een van de drie staat dus op instorten.
De fragmenten, een titel die allicht niet alleen naar de zeven dagboekpassages verwijst waaruit het boek bestaat, maar ook naar de geestelijke toestand van de verteller, weet echter niet helemaal te overtuigen. Goethals’ verteller is zo afgestompt en in zichzelf gekeerd dat hij nog amper aan leven toekomt, wat een verpletterend gewicht legt op de lezer. Als portret van een hedendaagse existentiële solipsist is De fragmenten dus zeker geslaagd, maar of het ook een boek is dat tot het einde blijft boeien is een andere kwestie.
De fragmenten ***
Maarten Goethals, Vrijdag, 182 p., ? 18,95
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier