Veel-, snel- en rasfilmer Michael Winterbottom duikt de zondige steegjes van Soho in met The Look of Love, een (brave) biopic over de Britse pornokoning Paul Raymond, vertolkt door komiek Steve Coogan. ‘Het schaamhaar is nep. Al de rest is echt.’

Ligt het aan de tijdgeest? Aan de hormonen? Of is het gewoon het aloude adagium ‘sex sells’? Feit is dat de mainstreamcinema zelden zo kinky kleurde als de afgelopen maanden. Het regieduo Rob Epstein en Jeffrey Friedman zoomt in Lovelace in op wijlen Deep Throat-ster en seventiespornoprinses Linda Lovelace. Paul Schrader zet de Amerikaanse droom in zijn blootje in The Canyons, met bad girl Lindsay Lohan en pornohengst James Deen in de hoofdrollen. Lars Von Trier laat straks zijn artcoredrama Nymphomaniac op de mensheid los. En nu doet Michael Winterbottom zijn duit in het strak gespannen zakje met The Look of Love, een biopic over Paul Raymond, het Britse equivalent van Playboy-baas Hugh Heffner en Hustler-magnaat Larry Flynt. In de late jaren vijftig was Raymond de eerste die in Dear Old Blighty een full-monty stripteasebar opende en later ook softpornomagazines op de Britse markt bracht. En dat met zoveel succes dat hij er naar schatting 850 miljoen pond, een vastgoedimperium en de bijnaam King of Soho aan overhield.

‘Raymond verkocht geen seks, maar het idee dat mensen het recht hadden een blote vrouw te zien’, aldus Winterbottom, die na de Tony Wilsonbiopic 24 Hour Party People (2002), de Laurence Sternadaptatie A Cock and Bull Story (2006) en de culinaire komedie The Trip (2010) opnieuw de handen in elkaar slaat met komiek, acteur en producent Steve Coogan, die Raymond vertolkt. ‘Raymonds wereld was aanvankelijk braaf en speels in vergelijking met de harde porno die vanaf de seventies de kop opstak. Hij was een stoute dandy en entrepreneur die het establishment uitdaagde. Hij stond aan de wieg van de seksuele emancipatie in het Verenigd Koninkrijk, samen met zijn toenmalige vrouw, een even sterke en hedonistische persoonlijkheid als hem. Later kwam zijn imperium in handen van zijn dochter. Hij was geen domme, geperverteerde seksist.’

Is Raymond, die in 2008 overleed, nog steeds berucht in Engeland of is hij allang vergeten, nu internetporno de wereld overspoelt?

MICHAEL WINTERBOTTOM: De kids kennen hem niet meer, maar elke tienerjongen die in de jaren zeventig en tachtig is opgegroeid, kent het magazine Men Only en weet wie Paul Raymond is. Ergens was hij een slachtoffer van de veranderende tijdgeest. In het begin hadden zijn blootblaadjes nog iets glamoureus, met mooie foto’s van mooie meisjes, maar gaandeweg werden ze alsmaar ranziger.

Je bent zelf opgegroeid in de jaren zeventig en tachtig. Had je een grote Men Only-collectie?

WINTERBOTTOM:(lacht) Nee. En dat zeg ik niet om preuts te doen. Het is allemaal de schuld van Steve Coogan. Hij wilde al lang een biopic over Raymond maken. Omdat hij nog als komiek heeft opgetreden in de nachtclubs van Soho. En omdat hij die microkosmos heeft zien veranderen. Steve zal zich ook wel in Raymond hebben herkend. Hij had iets ridicuuls, hautains en tragisch tegelijk, en zulke figuren zijn voor een acteur als Steve een goudmijn. Raymond was de Alan Partridge van de porno, om zo te zeggen.

Soho is compleet veranderd sinds de jaren vijftig – zelfs de stripteaseuses zien er anders uit. Hield je daar rekening mee?

WINTERBOTTOM: Absoluut. Al het schaamhaar dat je ziet, is nep. (lacht) In de film dragen de meisjes een vachtje onderaan – tegenwoordig zijn ze allemaal glad geschoren – maar al de rest is echt. De decors en kostuums komen allemaal uit het archief. De film gaat wel niet over seks of porno. Het is een familiedrama gesitueerd binnen de seksindustrie, over de opkomst en val van een excentrieke patriarch die gaandeweg ondervindt dat niet alles met geld te koop is. In dat opzicht zie ik meer gelijkenissen met Citizen Kane dan met Deep Throat. (lacht)

Raymond daagde indertijd de censuur uit. Hoe sta je als filmmaker zelf tegenover censuur?

WINTERBOTTOM: In 2004 heb ik 9 Songs gemaakt, een film die expliciete seksscènes bevatte. Iedereen zei me toen: doe dat niet, je zult de film nergens mogen vertonen. Maar uiteindelijk had de censuurcommissie er weinig problemen mee. We kregen zoals verwacht een 18-rating (de vroegere Britse X, nvdr.), maar daarmee was de zaak beklonken. Uiteindelijk ben je als filmmaker je eigen censor. Je kunt enkel afgaan op je eigen moraal want je verplicht niemand om je film te zien. Volwassenen kunnen zelf hun keuzes maken. Dat wil niet zeggen dat alles zomaar kan. Als je in de krant iemand uitscheldt of iemands privacy schendt, heb je een proces aan je been. Op het internet is er geen enkele controle. Moet het internet daarom aan banden worden gelegd? Misschien wel, maar hoe zorg je ervoor dat het recht op vrije expressie wordt gerespecteerd en je niet in een Big Brotherstaat terechtkomt? Het is en blijft een lastig debat.

De film moest eerst ‘King of Soho’ heten, maar de erven-Raymond staken daar juridisch een stokje voor. Vervelend?

WINTERBOTTOM: Even, maar uiteindelijk vind ik The Look of Love ook een mooie titel. Ik had altijd het idee om mijn film te beëindigen met dat gelijknamige liedje. Het probleem was dat Raymond een patent had op ‘King of Soho’. Je kunt geen titel bezitten maar er wel een patent op hebben. Dat is althans wat de advocaten me hebben wijsgemaakt.

Je maakt de ene meestal niet evidente film na de andere in een klimaat waarin maverick directors het alsmaar lastiger hebben. Ben je een even gehaaide zakenman als Raymond?

WINTERBOTTOM: I wish. Dan maakte ik er wel drie per jaar. Voor elke film die ik heb gemaakt, heb ik er één moeten opgeven omdat ik het budget niet rondkreeg. En de films die ik heb gemaakt, lagen altijd op het kruispunt van de film die ik wilde maken en de film die ik kon maken. Mijn droomproject The Promised Land krijg ik maar niet van de grond. Het gaat over Britse agenten die in het Tel Aviv van de jaren dertig jacht maken op Avraham Stern, die tal van bomaanslagen pleegde tegen de Britten. Mochten je lezers interesse hebben en denken: dat klinkt als een zinvolle investering, ze mogen me altijd contacteren. (lacht)

THE LOOK OF LOVE

Vanaf 28/8 in de bioscoop.

DOOR DAVE MESTDACH

MICHAEL WINTERBOTTOM: ‘DE FILM GAAT NIET OVER SEKS OF PORNO. ER ZIJN MEER GELIJKENISSEN MET CITIZEN KANE DAN MET DEEP THROAT.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content