Zaterdag 14/1, 23.30 – VT4. Abel Ferrara, VS 1992.
Volgens de geruchten werkt Abel Ferrara momenteel aan een project over politici en verslaving, geïnspireerd op de lotgevallen van Dominique Strauss-Kahn en Silvio Berlusconi, al is het nog de vraag of die film er komt. De door seksschandalen geplaagde politici kunnen maar beter opletten, want de rebelse onafhankelijke Amerikaanse cineast werd begin jaren 90 samen met Quentin Tarantino uitgeroepen tot vaandeldrager van de ‘nouvelle violence’ en de manier waarop hij zijn persoonlijke demonen op het canvas brengt, is rauw en ontregelend.
De compromisloze Ferrara debuteerde met de 9 Lives of a Wet Pussy (1976), een exploitationpornofilm, maar de meest controversiële prent van deze Jheronimus Bosch op speed is Bad Lieutenant, een ultradonkere afdaling in de gefolterde ziel van een New Yorkse politie-inspecteur. Dat deze originele en beknellende trip richting hel zo’n onuitwisbare indruk maakt, komt ook door Harvey Keitel, die in de rol van zijn leven intens een door en door corrupte agent neerzet. In 2009 draaide Werner Herzog met The Bad Lieutenant: Port of Call – New Orleans nog een herinterpretatie van dit provocerende flikkendrama met Nicolas Cage als de slechte smeris, maar dit is het echte werk: een memorabele cultnoir van een visionaire maniak.
Alles in deze bijzonder troebele karakterstudie draait rond het personage van Keitel, een gedegenereerde cop. ‘The Lieutenant’ heeft dan nog de kiesheid om zijn dagelijkse dosissen coke en heroïne te scoren nadat hij de kinderen aan school heeft afgezet, verder zwalpt hij doelloos door het leven, zuipend, neukend en gokkend. De enige zaak die hem echt interesseert, is de brutale verkrachting van een jonge non. En dat alleen omdat de kerk vijftigduizend dollar uitgeloofd heeft, geld dat hij goed kan gebruiken om zijn gokschulden af te betalen.
Veel plot of spanning heeft het in cinéma vérité-stijl opgenomen Bad Lieutenant niet. Toch biedt de film een heel meeslepende en genadeloze speurtocht naar de existentialistische en spirituele crisis van een verdorven man. Met enkele frappante scènes doet dit confronterende drama je ongemakkelijk in je stoel schuifelen. Neem de scène waarin Keitel masturbeert voor de ogen van twee jonge vrouwen wier wagen hij voor een controle heeft tegengehouden of die waarin diezelfde agent jankend een visioen van Christus krijgt na een ontmoeting met de op het altaar aangerande non.
Au fond is dit een verhaal over zonde, vergiffenis en het zoeken naar verlossing. Die katholieke obsessies zijn niet alleen toe te schrijven aan Ferrara, maar ook aan de intussen aan haar drugsverslaving bezweken scenariste Zoë Lund, die het scenario zag als een moderne interpretatie van de laatste dagen van Jezus. Het is dus niet verwonderlijk dat Ferrara sinds deze indringende nachtmerrie over boete en geloof in de verrotte stadsgoot van New York als een meer extreme geestesgenoot van de Martin Scorsese van Mean Streets en Taxi Driver beschouwd wordt.
LUC JORIS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
