1 Eerder schreef je De heldeninspecteur, over de Tiendaagse Veldtocht, waarmee koning Willem I in augustus 1831 de opstandige Belgen op hun plaats zette. Je nieuwe boek gaat over het einde van WO II. Waarom weer oorlog?
Atte Jongstra: Omdat er verschrikkelijk veel schijnheilige verhalen verteld worden over hoe mensen zich in een oorlog gedragen. In Nederland wordt prins Bernhard nog steeds naar voren geschoven als de held van de bevrijding, maar hij wilde tweehonderd NSB’ers zonder enig proces laten executeren. Gelukkig hebben fatsoenlijke militairen daar een stokje voor gestoken. En dan had je nog degenen die altijd zwart waren geweest en opeens wit bleken. Onder het pseudoniem Willem Waterman schreef Wilhelmus van den Hout tijdens de oorlog de goorste antisemitische stukken. Net erna bracht hij een heldendicht voor de Britse luchtlanders bij Arnhem. En nadien schreef hij de Bob Evers-jeugdboeken die we indertijd allemaal moesten lezen op school. Geen haantje dat ernaar kraaide.
2 Het was een tijd van opportunisme en niet van idealisme?
Jongstra: Natuurlijk, een volstrekt immorele tijd waar ik een volstrekt immoreel boek over geschreven heb. Wanneer het op overleven aankomt, speelt de moraal geen rol. Dan moet je soms hele nare dingen doen. Maar het is een heerlijke setting voor een schelmenroman. In feite is mijn boek ook een anti-Max Havelaar. De hoofdpersoon van die iconische roman is een soort verzetsman tegen het Nederlandse koloniale bewind in Indonesië. Holtser is ook een verzetsman, maar hij doet helemaal niets en hij is op het randje van fout. Om de parallel nog wat duidelijker te maken heb ik er een paar vormelijke gelijkenissen in gestoken. Zo staat er in het begin van Max Havelaar een opsomming, en in mijn boek ook.
3 Geen Nederlands huisje zo heilig als WO II, en daar schrijf je dan een schelmenroman over. Hoe zal die ontvangen worden?
Jongstra: Zelf zie ik het probleem niet, maar mijn uitgever zei dat hij het boek even moest wegleggen. Ik heb dus geen idee, maar ik hoop dat het een schandaal wordt, want dat is altijd goed voor de verkoop. Maar misschien wordt het wel helemaal niets. Nederland lijkt de laatste tijd voorlijk te zijn in het negeren van alles wat met literatuur te maken heeft, wat je natuurlijk net zo goed achterlijk zou kunnen noemen. (lacht)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
