300 JAAR GRENS
Dinsdag 30/9, 20.40, Canvas
Weinigen flirten liever met grenzen dan Kamagurka. Acht jaar geleden mocht hij voor Man Bijt Hond de 1500 kilometer lange landsgrens met kalk markeren. Het was een truc die hem veel warme maaltijden en nog meer verhalen opleverde. Vanaf deze week doet hij het nog eens over langs een klein stuk van dat traject: de schreve, de grens tussen Vlaanderen en Noord-Frankrijk die langs Vlaamse kant van Rekkem tot De Panne loopt. Ze kwam er na de Vrede van Utrecht (1713) en was vorig jaar – u rekent goed – 300 jaar jong.
Wist je ten tijde van Man Bijt Hond al dat je hier zou terugkeren om een gelijkaardige reeks te maken?
KAMAGURKA: Nee, helemaal niet. Vorig jaar kreeg ik de vraag van de Provincie West-Vlaanderen en het Franse Département du Nord om de oude grenspost tussen Adinkerke en het Franse Ghyvelde creatief onder handen te nemen. Ik heb daar zitten schilderen en tekenen, maar ik heb toen ook al met mensen uit de streek gesproken. Zo kwam er al snel een nieuw voorstel: of ik geen zin had een televisieportret te maken over de mensen die langs, rond en achter de grens wonen. De streek kon mij al langer charmeren en ik heb ja gezegd. Deze documentaire is trouwens anders opgevat dan wat ik voor Man Bijt Hond deed. De grens zelf komt meer aan bod dan in mijn rubriek van toen, die het vooral van anekdotiek moest hebben.
De streek staat bekend om smokkel en clandestiene hanengevechten. Dat levert wellicht kleurrijke figuren en boeiende televisie op.
KAMAGURKA: Absoluut. Terwijl ik vorig jaar aan het schilderen was op mijn grenspost, zag ik plots een tiental Pakistanen in traditionele klederdracht en elk met een zak op de rug de grens oversteken. Smokkelen anno 2013. Wat een zottekot! Alhoewel, meestal doen ze het nu met gigantische vrachtwagens die de Britten vol goedkope sigaretten proppen. Er zijn wel meer regels die de mensen daar sinds lang aan hun laars lappen. Door de hertekening van de landsgrenzen kregen velen plots een andere nationaliteit en een andere landstaal opgelegd. Tot op vandaag is de rebellie tegen die taalwetten intact, maar in de regel houden ze dat verzet binnenkamers en is het verre van verbitterd. Op mijn tocht kwam ik bijvoorbeeld een jonge Franse burgemeester tegen die frontman is van een Vlaamse punkband. Een zeer aimabel man, trouwens.
Deze keer leg je het traject af in een oude camionette. Ben je te oud geworden voor de quad?
KAMAGURKA: Ja, te oud en mijn buik is ook wat verdikt. Nee, ik wou een soort rijdend museum maken en daarvoor hadden we iets meer ruimte nodig. In elk dorp of gehucht waar ik ben gestopt, heb ik iets meegenomen of heb ik iets getekend. Zo werd mijn mobiele collectie alsmaar groter. Dat is eigenlijk de rode draad van de reportage geworden.
THOMAS VAN LOOCKE
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier